Poreklo stanovništva, sela Istočni i Zapadni Mojstir (Tutin)

Poreklo stanovništva sela Istočni i Zapadni Mojstir (po knjizi Mojstir), opština Tutin – Raški okrug. Prema knjizi Milisava L. Lutovca „Rožaje i Štavica – anropogeografska ispitivanja“ izdanje SANU, Odeljenje društvenih nauka, 1957. godine. Pripremio saradnik Porekla Milodan.

Položaj  sela.

Selo je u dolini Moj stirske Rijeke, koja ga deli u dva dela: na Istočni i Zapadni Mojstir. Na desnoj strani je istočni ili srpski, a na levoj zapadni ili „turski“ Mojstir. U oba dela sela kuće su poglavito na gornjim položitijim stranama. Ispod sela prema reci su njive i livade a iznad sela utrine i planine.

Tip sela, zemlje i šume.

Pojedini krajevi su: Ribnjak, Selište, Lazovi, Krlje (livade i njive), Gradina, Karadže, Žarevi, Ojske Kuće (livade), Jasiče, Zaboriče. Utrine i šume su: Debelo Brdo, Prilata (bačije), Česte, Mala i Velika Selišta, Popov Brijeg, Miljina Glava, Međugorove, Ravno, Ponor, Vrtište, Veprnja.

Vode.

Glavne vode u selu su: Bukovača, Radevača, Selimovača, Grudiska Česma i Zborič.

Starine i ime selu.

U oba dela Mojstira ima dosta tragova srpskog stanovništva. Na uzvišenju Gradina u Zapadnom Mojstiru postoji „grčko groblje“. Drugo „grčko groblje“ je u Selištu, a treće i najveće, sa položenim velikim pločama i crkvinom u sredini, nalazi se u Karagačama na obali Ibra. Jednu zaravan ispod zaseoka Čulija u podnožju brda Veprnje narod naziva Crkveni Do. Tu se vide temelji prostrane crkve i zgrada oko nje. Verovatno je to bio manastir po kome je i Mojstir dobio svoje današnje ime. Ovde valja pomenuti i pećinu „Jerinin grad“ ili Cincarušu, koja je bila podešena za kaluđersku isposnicu. Osim toga, u selu se nalazi svuda na temelje starih kuća. U mestu Ojske Kuće po narodnom predanju živeli su „Grci“. Držali su stoku u Jasiču i odatle čunkovima odvodili mleko u selo. Dalje se kaže, da je u Zboriču živeo jedan veoma bogati „Grk“ iz čije je kuće, kada se iselio, potekao med i mleko kao potok.

Poreklo stanovništva.

Današnje stanovnšntvo je doseljeno iz raznih krajeva. U Istočnom Mojstiru su:

-Bojovići,

-Martinovići,

-Pantovići i:

-Maraševići, svi su u 30 kuća (s. Miholjdan); istog su porekla — doseljeni pre 200 godina iz Brda. Ranije su slavili sv. Nikolu. Neprekidno su se iseljavali. Imaju rođake u Toplici i u Vrdilima kod Kraljeva.

-Vranići (5 k.) (sv. Nikola) poreklom su iz Kuča. Zvali su se, kako oni kažu, Sokolovići, pa su ih posle jedne tuče sa Đinovićima prozvali Vranići.

-Đinovići (4 k.) (s. Alesendrov dan) doseljeni su iz Vasojevića pre 150 godina.

-Čukići (4 (s. Aranđelov dan i Alesendrov dan) takođe su došli iz Vasojevići pre net pojaseva. Ranije su živeli neko vreme u zapadnom Mojstiru.

Stanovništvo istočnog Mojstira je stradalo za vreme Drugog svetskog rata. Neke pristalice balista iz okoline su jednog dana pokupili i vezane poubijali 23 najodabranija čoveka ovoga sela.

U zapadnom Mojstiru su:

-Čolakovići (30 k.) i:

-Pepići (15 k.), doseljeni iz susednog sela Drage.

Zapadnom Mojstiru pripadaju zaseoci Rlbnjak i Kelopolje. U Kelepolju, gde su ranije bili pravoslavni Keljevići iseljeni u Ibarski Kolašin (Strumce), sada žive:

-Čolakovići (10 k.) doseljeni iz susednog sela Drage.

U širi sastav oba Majstira ulaze i naselja Batrage između Kraljeva Brda i Markove Rupe na levoj i Čulije na desnoj strani Ibra.

U Batragama žive:

-Mavrići (12 k.), čiji su preci doseljeni negde iz Hercegovine, a u Čulijama:

-Čolakovići (10 k.), koji su došli iz Drage.

IZVOR: Prema knjizi Milisava L. Lutovca „Rožaje i Štavica – anropogeografska ispitivanja“ izdanje SANU, Odeljenje društvenih nauka, 1957. godine. Pripremio saradnik Porekla Milodan.