Poreklo stanovništva sela Gajre, opština Kačanik – Kosovski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Kačanička Klisura“, (podaci prikupljeni 1940. i 1948. godine). Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Selo se nalazi y neposrednoj blizini Kačanika sa desne strane Lepenca. Kuće su na terasi visokoj oko 644 m, koja je jezerskog postanka i dobro očuvana. Iznad kuća je ranija jezerska obala.
Vode.
Vodu za piće stanovnici dobijaju sa izvora, česama i šest bunara. Glavniji su izvori: Kroni Ljutvis, Kroni Katundat, Kroni Idrizit. Česme su u selu i poznate pod imenom: Jezer, Mlašk i Čerešna.
Zemlje i šume.
Plodno zemljište sa njivama i voćnjacima je na nenastanjenom delu ravni. U većoj su meri zastupljeni pašnjaci i utrine. Topografski nazivi za njih su: Baj Kamen, Šarna Vuka, Glinja, Blisak, Ahišta, Vrgi Kučka.
Tip sela.
Selo je razrađenog tipa i kuće grupisane po mahalama. Mahala ima četiri i zovu se imenom roda koji u njima živi. Udaljenje između mahala je oko 300 m. Kako su mahale na terasi nizno poređane, to je rastojanje između krajnjih kuća preko 1.000 m.
Gajre ukupno ima 38 domova (1940 godine).
Prošlost sela.
Starinački rodovi y selu nisu očuvani, te se ne zna kada je selo osnovano. Današnje stanovništvo kazuje da su im preci „od vakt“ nasledili ime sela i pojedine topografske nazive. U selu žive doseljeni muslimani poreklom iz Arbanije. Po današnjim rodovima selo je staro oko 150 godina.
Posle doseljavanja prvih rodova, najveći deo stanovništva Gajre je dobilo priraštajem, a broj kuća povećan je deobom zadruga.
Poreklo stanovništva.
Svi su sadašnji seoski stanovnici muslimani arbanaškog govora. Rodovi su:
-Isen (16 k),
-Tafo (6 k),
-Asan (7 k) i:
-Šain (8 k), svi od fisa Krasnića.
Poreklom su iz Arne u Severnoj Arbaniji (oblast Ljura – Ljur). Tamo su oni činili jedan rod. Na putu iz starine najpre se zadržali u Starom Kačaniku (južno Kosovo). Tu su se njihovi preci, koji su bili braća, razdvojili, pa je jedan ostao u Starom Kačaniku, drugi se iselio u Ruđince (Kumanovski Karadag), a treći u Orman kod Skoplja. U Ormanu, zbog barovitog zemljišta, doseljeni Alija nije dugo živeo, nego se sklonio y Gajre. Alija je predak iz petog pojasa (oko 150 godina), a današnji rodovi dobili su nazive po njegovim sinovima (Isen, Tafo, Asan i Šain). Svaki rod u Gajru ima posebnu mahalu.
-Ramo (1 k), od fisa Krasnić. Doselio se kao muhadžir (1878 g.) iz okoline Leskovca. Pravo mu je poreklo iz Severne Arbanije.
Privredne prilike.
Oko kuća su njivice sa žitima, kukuruzom, brzakom i bašte. Među njima ima i poneka livada, koja se posle nekoliko godina opet preobraća u njivu. U Gajru nema seljaka koji mogu da izdrže kuću preko cele godine sa svojim žitom.
Paša za stoku leži na neravnom zemljištu svuda oko sela. Naročito se gaje koze zbog obilnosti šume i mogućnosti lakše ishrane lisnikom.
Drva za ogrev i japiju stanovnici donose sa seoskog atara na tovarnom konju, na sebi i na volovskim saonama.
IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Kačanička Klisura“, (podaci prikupljeni 1940. i 1948. godine). Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)