Poreklo stanovništva sela Trpezi, opština Berane – Crna Gora. Prema knjizi Milisava V. Lutovca „Bihor i Korita“, izdanje Beograd 1967. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan
Položaj sela.
Selo je ca obe strane Trpeške rijeke, izmeću Buđa, Kutnjeg i Ivova brda, koja ga odvajaju od Vrbice, Petnjnce i Lagatora. Dve strane osojna i prisojna, koje su potpuno naseljene, spuštaju se u malim zaravnima prema reci. Obe su povoljne za poljoprivredu. Prisojna sgrana je rodna kad je leto kišovito, a osojna kad je nešto suvlje.
Vode.
Pošto je zemljište sastavljeno od vododržljivih škriljaca, izvori izbijaju gotovo svuda. Najvažniji izvori su: Studenac kod škole, Đonska voda, Tefsridž i Skornja više groblja i Rajčevica (česma). Sem toga, za piće i pojilo se koriste Vrelo u Klisuri i reka na kojoj su 20 vodenica (17 redovnjačkih i 3 ujmeničke). Od 1945. godine iz reke su sprovedene četiri vade za navodnjavanje. Zbog ovih novih voda vodenice sada ne melju za vreme leta.
Zemlje i šume.
Atari u selu i selini nose raznovrsne nazive. Na osojnoj strani su potesi: Grobljače, Letine, Okutnjice, Mahale, Ravni, Uljanici, Pogledi, Treštenice, Haptenji laz, Halute, Cikotače, Jelaš, Osoje, Godaja i Goleša, a na prisojioj: Martinovice, Kaduđerice, Livadnce (njive), Strmenjače, Poda, Livadak i Johova Voda.
Šume i utrine u selini, oko seda, i planine oko sela su: Kelemen, Guvššgga, Medino brdo, Jeleni dodovi, Bunara, Čoveča glava, Sirove gore, Paljeve, Višnjice, Pučpolja, Padališta, Borovo brdo, Medveđi do.
Istorijat i starine u selu.
Svi ovi nazivi su delom starijeg, a delom današnjeg stanovništva. Ostatak starog stanovništva je sam naziv seda Tppezi. U narodu se kaže da ime sela potiče od trpeza koje su u vreme svetkovina držane kod negdašnje crkve. Tragovi starijeg srpskog stanovništva su: „Crkva“ (crkvina) kod Glavice na guvnu koje sada proseca seoski put, groblje kod Livatka iznad Miletina Krša, Mahalačko (u kraju Mahali) i Vlaško (srpsko) groblje. Sem toga u Donjoj Kalici, na glavičici blizu kolskog puta, nalazi se još jedno „vlaško” groblje. U njemu su sahranjivani i današnji Kaličani dok nisu primili islam. Na starinska naselje podseća i naziv potesa Kalućerics ( njive), koje su pripadale nekom manastiru. U predanju se kaže da su Trpezi pripadali crkvi. U litici klisure Orlujak je pećina Vilin razboj; u njoj se vide tragovi zida, što ukazuje da je bida kaluđerska isposnica.
Poreklo stanovništva.
Današnje stanovništvo u Trpezima su doseljenici iz drugih krajeva, poglavito iz Brda. Njihovi preci su se počsli ovde naseljavati krajem 17. veka. Najpre su se doselili:
-Skenderovići (35 k.), čiji je predak došao kao pravoslavni iz Brskuta u Bratonožićima. Njihovi rođaci su Ramdodovićn u susednom sedu Aagatorima i Dervovići u Bijelom Polju. Kažu da su od tri brata. Skenderovići su bili i age.
-Cikotići (15 k.), poreklom su iz Bjelopavlića. Rođaci su im pravoslavni Kljajići u Zagorju kod Ivangrada. I oni su takođe imali svoju zemlju i bili age.
-Muhovići (23 k.), doseljeni su iz Rovaca. Njihov predak Bulatović došao je kao pravoslavan pre 230 godina.
-Osmanovići (30 k.), rođacn su Muhovića (od drugog brata); treći brat je ostao u pravoslavlju. Od njega su Veljovnći u Bijeloj Crkvi i Bašči, koji su se odavde iselili.
-Uremovići (16 k.), došli su sa Peleva Brijega u Bratonožićima. Rođaci su im Latići u susednom selu Lagatorima.
-Durakovići (18 k.), poreklom su Bukumnre iz Bratonožića.
-Hodžići (8 k.), kažu da su doseljeni iz nekog daljeg nepoznatog kraja.
-Talevići (3 k.), rod su sa Tarapišima iz Vrbice.
-Muratovići (8 k.), doseljeni su kasnije iz susednog sela Petnjice.
Tip sela.
Celo selo se deli na mahale po bratstvima: Skenderovići, Cikotići, Hodžići, Muhovići, Durakovići, Muratovići. Zaseban deo čine Donja i Gornja Kalica, koju nazivaju i Vlaška Kalica, jer su se u njoj dugo zadržali pravoslavni Srbi.
IZVOR: Prema knjizi Milisava V. Lutovca „Bihor i Korita“, izdanje Beograd 1967. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)