Poreklo stanovništva sela Kumanica, opština Ivanjica – Moravički okrug. Prema knjizi Ljubomira M. Markovića i Svetislava LJ. Markovića „Stanovništvo moravičkog Starog Vlaha“, izdanje 2002. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela i druge napomene.
Moravica, čim nastane ispod Glećice, umiri tok i kreće na sever, prolazeći ispod Rimskog mosta i primajući brzu Pakašnicu koja izvire iz Dajićkog jezera (podzemno). Potom Moravica protiče kroz Kumanicu deleći ovo selo na dva dela – nešto manji i strmiji zaseok Prinčevo Brdo na levoj i Kumanicu i Čiker na desnoj strani. Kumanica je oivičena visovima. Na istočnoj strani izdigle se Rivotine i Tičar (visovi Golije), na zapadnoj strani visovi koji se protežu prema Moravici. Od susednih Komadina Kumanica je odvojena Komadinskim potokom. Ovo selo se graniči sa: Glećicom, Bratljevom, Kosovicom, Komadinama i Dobrim Dolom.
Komunikacije i starine.
Selo je sa svetom povezano asfaltnim putem Ivanjica – Bele Vode. Velika je visinska razlika između kuća koje se nalaze u dolini Moravice i onih koje se nalaze na padinama Golije i bratljevske grede.
Kumanica je poznata po Rimskom mostu na Moravici, staroj građevini. Kameni most u Kumanici svedoči o važnoj komunikaciji koja se protezala ovim krajem u srednjem veku. Ovaj most je udaljen od Ivanjice 18 km, na nadmorskoj visini 632 m, dug 14 m, ·a širok 2,4 m. Stručnjaci su ispitivali i došli do saznanja da je most građen za vreme Uroša Nemanjića, a ne y rimsko doba. Most je renoviran, zaštićen i danas je y upotrebi. Restauraciju mosta izvršio je Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Kraljeva osamdesetih godina.
Zanimanje stanovništva.
U dolini, y donjim delovima sela stanovnici se bave ratarstvom, voćarstvom i manje stočarstvom, a y gornjim delovima sela najviše se bave stočarstvom ieksploatacijom šume.
Škola.
Kumanica je dobila školu uoči rata, 1938. godine – za decu ovog sela i susednih Komadina. Radila je sve do pre tridesetak godina (1972) kada je ugašena, a deca se prevoze autobusom y potpunu osnovnu školu y Međurečje. Inače, pre otvaranja škole u Kumanici, deca iz ovog planinskog sela išla su y četvororazrednu školu y Kosovici.
Vodenice.
Kumaničani imaju desetak vodenica na obližnjnim rekama potocima: Pakašnici, Komadinskom potoku i Moravici. Imala je na Pakišnici, nedaleko od Rimskog mosta, i Cprrapa koja u poslednje vreme ne radi. Bila je u vlasništvu ortaka Milutinovića i Avramovića, a posle rata postala je zadružna.
Na potocima i rekama y ovom selu nalazi se više redovničkih vodenica, od kojih su najpoznatije: Mijajlovića, Borovića i Dimitrijevića, na Moravici, a Parezanovića na Komadinskom potoku i Bogdanovića na Pakašnici.
Poreklo stanovništva.
U selu živi nekoliko brojnih familija: Parezanovići, Bogdanovići (u zaseocima Kumanici i Čikeru) i Milutinović i Mijailovići (u Prinčevom Brdu).
Zavetina čitavog sela je Nedelja po Spasovdanu (slana nedelja), ali krstonoše posebno idu u Kumanici, a posebno u Prinčevom Brdu, zbog konfiguracije zemljišta i daljenosti ova dva zaseoka.
Rodovi po zaseocima.
Kumanica
Kumanica se nalazi na desnoj strani Moravice i obuhvata sledeće familije: Parezanoviće, Nikoliće, Avramoviće.
-Parezanovići, 13 K. (Mitrovdan), potiču od Parezanovića Iz Bratljeva, a y srodstvu su sa Parezanovićima u Sivčini i Osonici. Ima ih odseljenih u: Beogradu, Dolovu (u Banatu), Međurečju (2), Ivanjici (5), Čačku (6).
-Nikolići, Z K. (Đurđevdan), imaju nadimak – Matovci. Veoma su vredni i radni ljudi. U poslednje vreme najviše ih ima među vozačima. Odseljeni su y Ivanjicu (3) i Beograd.
-Avramovići, 5 K. (Đurđevdan), vode poreklo od Avramovića od Sjenice. Sredinom 19. veka Cemovići iz Crne Gore naselili su se y Čedovo i Šušare kod Sjenice. Odatle su se odselili y Gleđicu i Kumanicu. Od njih su današnji Avramovići. Avramovića ima y Gleđici mnogo više nego u ovom selu. U Kumanici su se naselili y gornjem delu sela, prema Kalilima i Belom kamenu i bave se pretežno stočarstvom. Jedan od Avramovića živi y dolini Moravice, na Luci, na imanju Parezanovića. Avramovići su odsesljeni u: Međurečje, Ivanjicu (4), Čačak (2), Beograd.
U zaseok Kumanicu ušao je jedan:
-Bogdanović, iz susednog zaseoka Čikera.
Čiker
U Čikeru, na padinama Rivotine, živi nekoliko familija: Bogdanovići, Dmitrići i Misići.
-Bogdanovići, 14 K. (Đurđevdan), naseljavaju deo sela koji se prostire na padinama Golije, prema Pakašnici i selu Gleđici. Nisu u rodu sa Bogdanovićima u drugim selima i ne znaju za svoje poreklo. Verovatno da su poreklom od Vasojevića. Odseljenih Bogdanovića danas ima u: Ivanjici (Z), Čačku (Z), Kulinovcima, Beogradu, Mrsaću kod Kraljeva, Musinoj Reci.
-Dmitrići, 2 k. (Mratindan), došli su pre sto godina iz Prinčevog Brda, susednog zaseoka preko reke, y Bogdanoviće. Odseljenih ima u Ivanjici i Čačku.
-Misići, 2 k. (Aranđelovdan), ne znaju za svoje poreklo. U selu, ipak, smatraju da su se doselili iz crnogorskih brda. da se primetiti da je ova familija veoma retka, jer ne može se ni y susednim krajevima naići na Misiće. Danas ima jedna porodica Misića y Ivanjici.
Uselili su se y ovaj zaseok:
-Bojovići, y Bogdanovića, iz Vasiljevića; pre 50 godina.
-Milutinovići, prvi je došao, s druge strane reke, iz Prinčevog Brda, y Bogdanoviće, a inače vode poreklo od iste familije iz Daića.
-Borovići, predak je došao iz Prinčevog Brda. Odselili su se u: Ivanjicu (4), Čačak (2) i u Mrsać kod Kraljeva.
-Kovačević, lugar, rodom je iz Ravne Gore (Javorske).
-Projovići, pre desetak godina je došao y Parezanoviće, iz Čečine.
-Poledice, ušao je y Bogdanoviće, iz Erčega.
Prinčevo Brdo
Samo ime kazuje da je, prema legendi na ovim prostorima živeo princ i da je po tom imenu naselje dobilo naziv. Prostire se od Moravice do Bratljeva i od Glećice do Kosovice. U ovom zaseoku živi nekoliko familija:
-Milutinovići, 7 K. (Mratindan), jedna su od najvećih familija ovom selu. Ima ih odseljenih u: Beogradu (2), Osonici, Ivanjici, Slatini kod Čačka i Glećici.
-Dmitrići, 4 K. (Mratindan) zauzimaju središni deo zaseoka. Danas ih ima u Vrbasu, Padinskoj Skeli, Somboru, Atenici. Jedan je u Ivanjici, a ranije je bio na Bratljevu (prosvetni radnik), a drugi je živeo y Golijskoj Reci, kao šumski radnik. Odavde su neki Dmitrići prešli u susedni zaseok Kumanicu i tamo žive.
-Petrovići, 4 k. (Mratindan), ne znaju tačno svoje poreklo. Jedan od Petrovića je radio u Bratljevu, a nekoliko ih radi y Ivanjici i putuju. Ima ih danas odseljenih y Zablaću i Čačku.
-Mijailovići, 7 K. (Aranđelovdan), predstavljaju jednu od najbrojnijih familija. A, iz ove familije mnogi su se razišli y druge krajeve i žive y raznim delovima sveta. Tako Mijajlovića ima danas u: Čačku (4), Ivanjici (5), Atenici (Z), Beogradu (3), Banatu (3) a u inostranstvu – y Francuskoj (2), Nemačkoj M Australiji, Švajcarskoj, Češkoj.
-Labudovići, Z K. (Jovanjdan), došli su y prošlom (19) veku iz Vučaka, gde je naseljena ova familija. Ima ih odseljenih u: Ivanjici (Z), Beogradu i Slatini.
-Borovići, 2 K. (Jovanjdan), došli su iz Bele stene, Daića, jedan je prešao y Kumanicu, a drugi se odselio y okolinu Kraljeva. Danas ih ima u: Ivanjici, Čačku, Musinoj Reci.
-Dimitrijevići, 2 K. (Mratindan), početkom ovog (20) veka neki su sišli y Ivanjicu i bili su poznati pekari. Danas ih ima odseljenih u: Lučanima (5), Banatu, Kosjeriću, Ivanjici i drugim mestima.
-Samardžići, 1 K. (Đurćevdan), vode poreklo od poznate familije Samardžića, iz Krivošija i zadržali su svoju slavu, a nisu je menjali kako su to činili Samardžići y Rokcima. Odavde su otišli Samardžići i danas žive y Banatu, Kraljevu i Čačku.
-Pavlovići, 1 K. (Mratindan), prešao je jedan od njih iz Kumanice, iz Avramovića. Inače, poreklom su od Pavlovića iz Daića.
-Gojkovići, 1 K. (Stevanjdan), došao je iz Brusnika, sa Golije.
Jedna kuća:
-Gajovića (Jovanjdan), bila je do pre tridesetak godina. I poslednji Gajović se preselio u Padinsku Skelu.
Nedaleko od Moravice na području ovog zaseoka nalazi se nekoliko vikendica koje su podigli i čiji su vlasnici:
-Avramović iz Ivanjice, rodom iz Kumanice.
-Sekulić iz Beograda, rodom iz Radaljeva, a oženjen iz Kumanice.
-Božović iz Ivanjice, rodom iz Lopaša od Požege, bio dugo godina učitelj y ovom mestu.
-Miletić iz Ivanjice, rodom iz Komadina.
-Perišić iz Beograda, rodom iz Beograda.
Za selo i okolinu najpoznatiji je sabor na Ilindan kod crkve. A stanovnici ovoga mesta odlaze na poznati sabor na Tičar jezero, koji se održava na Prokoplje, 21. jula.
IZVOR: Prema knjizi Ljubomira M. Markovića i Svetislava LJ. Markovića „Stanovništvo moravičkog Starog Vlaha“, izdanje 2002. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)