Poreklo stanovništva sela Bunuški Čifluk, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Bunuški Čifluk se nalazi na mestu na kome se spajaju putevi koji iz Leskovca vode ka Miroševcu i Barju, i to jedan preko obe Jajine a drugi preko Vučja i Žabljana, na levoj obali reke Veternice. I ovo selo je ravničarsko, kao i susedna sela Radonjica na severu i Todorovce na jugu. Od Leskovca je udaljeno oko 16 kilometara idući preko Jajina dok je od Vučja udaljeno oko tri kilometra.
Ime sela.
U staroj srpskoj srednjovekovnoj državi Bunuški Čifluk nije postojao. Ni pod Turcima on nije bio selo, već veliko imanje nekog Turčina, koji je na njemu imao svoje momke- radnike. Imanje je ulazilo usastav sela Bunuše, pa je zbog toga nazvano Bunuški Čifluk.
Vode.
Glavna tekućica koja prolazi pored ovog sela je reka Veternica. Teren na kome se selo nalazi je nizak i izdanske vode su bliske, što omogućava kopanje bunara, koje ima svaka kuća.
Postanak sela i prošlost.
U Bunuškom Čifluku su pronađeni stari tragovi nekog naselja, izgleda iz doba Rimljana. Iz zemlje su vađene cigle velikih razmera a nađen je i jedna zemljani sud pun srebrnog novca. Tvrdi se da novac potiče iz 80. godine pre nove ere.
Han ne pominje Bunušli Čifluk kao selo, već kao Bunušu. To ukazuje da je pod Turcima i neposredno po njihovom odlasku, Bunuški Čufluk bio, kao veliki posed, dakle čifluk. Verovatno je pred kraj turske vlasti bio u vlasništvu Isat-bega (Ismet-bega?), poslednjeg gospodara Bunuše, koji je imao svoj čardak-kuću u Gornjoj Bunuši. Dvorište Begove kuće bilo je ograđeno zidom sa tornjem na gornjem delu.
Isat-beg nije stanovao u Bunuši već u Barju, gde se nalazio harem. Poreklom je bio Arbanas. U Bunuši, u njegovoj kući, živelo je dvadesetak naoružanih Arbanasa-koji su se starali za begovu bezbednost i bezbednost njegove imovine.
Na jugu sela Bunuškoh Čifluka, na putu sa Todorovce, postojao je turski han na mestu zvanom Begova Kruška. Gospdoar Čifluka je na njemu naselio kao svog radnika Kocu iz Masurice, rodonačelnika današnjeg roda Dačini. Bilo je i drugih radnika- momaka. Od tih radnika na čifluku, posle odlaska Turaka, formirano je naselje Bunuški Čifluk, koji se, vremenom, oformio u selo.
Pred kraj turske vladavine, na kupljenom imanju od Isat-bega, podignuta je nova crkva 1869. godine, osvećena od vladike Niškog Kalinika 3. novembra iste godine. Uskoro, u porti ove crkve, osnovana je prva osnovna škola ovoga kraja, koja je bila manastirskog tipa. Posle oslobođenja od Turaka, 1882. godine ova osnovna škola je pretvorena u osnovnu školu svetovnog tipa. To je bila prva ovakva škola u Porečju. Prva generacija učenika brojala je 120 dečaka. Prvi učitelj bio je Aćim Čavdarević poreklom iz okoline Kumanova.
Budući da se nalazi na raskrsnici puteva, nakon oslobođenja od Turaka, Bunuški Čifluk je postao je upravni, školski i verski centar Porečja, pa su se ljudi počeli naseljavati. U selu su podignute kafane i druge radnje.
Zemlje i šume.
Katastarski Bunuški Čifluk se ni danas ne smatra izdvojenim selom koje ima katastarsku opštinu. U tom pogledu ono pripada selu Bunuše (Gornje i Donje) kao jedan region ili atar koji ima ukupno 906 hektara zemlje od čega na njive i bašte spada 501, livade 39 dok je pod šumom 218 hektara.
Zemlja Bunuškog Čifluka nosi ove nazive: Rakino Trnje, Paraspur, Šavarike, Suvo Drvo, Selište, Veckine Livade, Bukurovica, Stankova Dolina, Padina, Kozarnik, Bačevište, Progon, Lipovac, Dulanov Grob, Žežnice, Brestar, Sušice, Mendžike i Drkulke.
Poreklo stanovništva.
Prema popisu stanovništva iz 1959. godine, računajući obe Bunuše i Bunuški Čifluk, bilo je 163 domaćinstav sa 1158 stanovnika. Naknadnim istraživanjem 1960. godine, u selu Bunuški Čifluk bilo je 40 domaćinstava sa 240 stanovnika.
Zabeleženi su ovi rodovi:
-Dačini su poreklom iz Masurice.
-Petkovići-Šupeljkari su iz Strojkovca.
-Stojkovići-Kocići-Fajdići su iz Rašinog Laza.
-Živkovići su iz Žabljana.
-Jovići su iz Radonjice.
-Mitkini su iz Žabljana.
-Vračarovi su iz Gornje Bunuše.
-Ćosini su iz Gornje Bunuše.
-Kostići su iz Gornje Bunuše.
-Kačarovi su iz Gornje Bunuše.
-Gorčivkini su nepoznatog porekla.
Iza Drugog svetskog rata, kada je izgubio status administrativnog centra, ovo selo se i dalje razvija, blagodareći prilivu mnogobrojnih naseljenika iz udaljenijih planinskih sela Veterničke Klisure, kao što su Gagince, Melovo, Barje, zatim iz samog Porečja: Todorovca i, naročito, Gornje i Donje Bunuše.
Zanimanje stanovništva.
Glavno zanimanje je zemljoradnja. Seju sva žita. Stočarstvo je stajsko. Svaka kuća se trudi da ima makar dve krave. Doseljenici nemaju stoke, jer nemaju ni zemlje u dovoljnoj meri. Nekoliko domaćinstava čuva od 6 do 15 ovaca.
U ovom selu svaka kuća u proseku ima radnika zaposelnog u industriji, uglavnom, u Vučju i Leskovcu.
U selu postoji zemljoradnička zadruga sa zadružnim domom koji je počeoda se zida 1947. godine. Zadruga ima svoj mlin i prodavnicu mešovite robe.
U prosvetnom smislu selo Bunuški Čifluk je ostao važan centar u Porečju. Ima osmorazrednu osnovnu školu.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)