Poreklo prezimena, selo Krajinoviće (Sjenica)

Poreklo stanovništva sela Krajinoviće, opština Sjenica. Prema studiji „Sela sjeničkog kraja antropogeografska proučavanja“ Mile A. Pavlović iz 2009. godine. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić.

Krajinoviće se prostire u visinskom pojasu 1.100-1.180 t i svrstava se u seoska naselja razbijenog tipa. Čine ga zaseoci: Aničići, Prlo, Vagani, Prijevorac, Žunići, Krivci i Slovići. Nalazi se na padinama Mačkovice – ogranka Giljeve, 20 km jugozapadno od Sjenice, pored makadamskog puta Sjenica – Bare. Površina seoskog atara iznosi 1.418 ha, a površina katastarske opštine 3.545 ha, koja obuhvata i atare sela Blato (405 ha), Jezero (304 ha) i Tutiće (1.418 ha). Prema popisu 2002. godine u ovom selu je živeo 91 stanovnik.

U ataru sela javljaju se kraški oblici reljefa, i to pećine Dobra voda, Čelina i Golubarnik. U Krajinovićima se nalazi i nekoliko vrela i izvora: vrelo na Mačkovicama, Aničića vrelo, Jelenak, izvori Studenac, Plandište, Pantova česma, Toplik i Stublina. Vrelo na Mačkovici je kaptirano i najveći deo sela se seoskim vodovodom snabdeva vodom sa ovog vrela. Kroz selo protiču i potoci: Matov potok i Dubočica (reka). Od padina Giljeve Krajinovića reka, desna pritoka Lima, na dužini od 11 km usekla je klisuru koja je u donjem toku duboka preko 400 m.

Na teritoriji sela Krajinovića nalaze se i tri munike, koje predstavljaju prirodnu retkost i koje su zaštićene. Dve se nalaze na imanju Aničića, a jedpa kod Jeremića. Atar sela je bogat četinarima, a preovlađuju bor i jela.

Obronci Giljeve i Mačkovice bogati su pašnjacima, tako da na počegku XXI veka pojedina seoska domaćinstva u letnjoj polovini godine izlaze sa stokom na bačije, odnosno stanove.

Postoje različita tumačenja o poreklu naziva sela. Meštani smatraju da naziv sela potiče iz prošlosti, i to iz perioda kada je aga Kajabegović doseljenicima sa Milakovića rekao: „Daću ja vama zemlju, s kraja, ispod Mačkovice, pa ćete imati dosta prostora.” Otuda i ime sela Krajinoviće. Mile Nedeljković smatra da ovo selo, koje je do sredine XX veka predstavljalo zaselak Zahumskog, vodi poreklo po rodu Krajinovića. Jedino je selo sa ovim imenom u Srbiji.

U popisu iz 1921. godine pominje se pod imenom Krajinovići i ima 23 doma i 135 stanovnika.

U selu postoji četvororazredna osnovna škola, koja je otvorena 1945. godine. Počela je da radi u kući Vidosava Aničića. Školska zgrada je sagrađena 1926. godine na temeljima kuće Vidosava Aničića, a spaljena je 1944. godine, kao i celo selo. Škola je prestala sa radom 1970. godine. Spomen ploča koja se nalazi na zgradi osnovne škole je postavljena 1973. godine u znak sećanja na 65 spaljenih građana 19. juna 1944. godine.

Deo sela je struju dobio 1975, a drugi 1984. godine. Telefonske veze deo domaćinstava je dobio 2007. godine. Meštani smatraju da je selo bez saobraćajnih komunikacija i da je to jedan od velikih problema, koje selo ne može samo rešiti.

Stanovništvo se bavi stočarstvom i ratarstvom. U ovom selu broj stanovnika je u periodu od 1948. do 1961. povećan 63%, a do 2002. godine smanjen 67%. Broj domaćinstava je porastao od 1948. do 1971. godine za 44%, a zatim opao za 37% do 2002. godine. Prosečan broj članova u domaćinstvu opada od 1961. godine, tako da je 1991. bilo 10 domaćinstava sa 5 i više članova (40,00%), a 2002. godine 7 (22,58%).

Broj stanovnika i domaćinstava sa indeksima i prosečnim brojem članova u domaćinstvu

Godina   Broj stanovnika   Broj domaćinstava   Srednji broj članova u domaćinstvu

1948.                         171                                      34                                                         5,02

1953.                         194                                      35                                                         5,54

1961.                         279                                      44                                                         6,34

1971.                         270                                      49                                                         5,51

1981.                         172                                      39                                                         4,41

1991.                          105                                     25                                                         4,20

2002.                          91                                       31                                                         2,93

Domaćinstva u selu Krajinoviće:

1.                  Krivčević Zoran

Domaćinstvo ima 5 članova. Od Sjenice i autobuske stanice je udaljeno 19 km, a od osnovne škole 5 km. Kuća nije građena od tvrdog materijala i nema vodu; struju su dobili 1980. godine. Dva lica u domaćinstvu traže posao. Osnovni izvor prihoda domaćinstva je stočarstvo (uzgoj goveda).

2.                  Slović Milorad

Domaćinstvo ima 9 članova. Od autobuske stanice je udaljeno 23 km, a od osnovne škole 9 km. Kuća je građena od tvrdog materijala, ali nema sanitarne uređaje i vodu; struju su dobili 1980. godine. Pet članova domaćinstva traži posao, a 1 je učenik srednje škole. Bave se uzgojem ovaca i goveda.

Poreklo: familija se doselila iz Milakovića (opština Prijepolje).

Rod: Romčevići.

Napomena: Za vreme Drugog svetskog rata, 1944. godine, ustaše i Nemci su celo pleme Slovića iz Krajinovića (60 osoba) zatvorili u jednu kuću i zapalili. Na mestu stradanja sagrađena je osnovna škola na kojoj je podignuta spomen ploča postradalima.

3.                  Aničić Miodrag

Domaćinstvo ima 5 članova. Od Sjenice i autobuske stanice je udaljeno 20 km, a od osnovne škole 9 km. Kuća nije građena od tvrdog materijala i nema vodu; struju su dobili 1980. godine. Jedan član domaćinstva je učenik osnovne škole. Osnovni izvor prihoda domaćinstva je stočarstvo (uzgoj goveda).

4.                  Žunić Simo

Domaćinstvo ima 4 člana. Od autobuske stanice je udaljeno 20 km, a od osnovne škole 10 km. Kuća je građena od tvrdog materijala, ali nema sanitarne uređaje i vodu; struju su dobili 1980. godine. Dva lica traže posao. Domaćinstvo ostvaruje prihode uzgojem goveda.

Poreklo: porodica potiče iz Crne Gore, od familije Vidakovići ispod planine Grab (opština Pljevlja). Usled krvne osvete dva brata su se doselila u ove krajeve. Jedan se prezivao Jorčević, a njegovi potomci žive u Milakoviću. Po drugom bratu su Žunići, koji su prezime dobili po tome što su se bavili izradom kada (ptica žuna kljuje u drvo, i po tome Žunići).

Rod: Furundžići.

5.                  Đurić Radomir

Domaćinstvo ima 8 članova. Od autobuske stanice je udaljeno 20 km, a od osnovne škole 10 km. Kuća je građena od tvrdog materijapa i poseduje sanitarne uređaje i vodu. Dva lica u domaćinstvu traže posao, a jedno pohađa osnovnu školu. Bave se uzgojem goveda.

6.                  Đurić Marko

Domaćinstvo ima 5 članova. Od autobuske stanice je udaljeno 22 km, a od osnovne škole 9 km. Kuća je građena od tvrdog materijala i poseduje sanitarne uređaje i vodu. Jedno lice traži posao. Bave se uzgojem goveda.

7.                  Krivčević Tomislav

Domaćinstvo ima 4 člana. Od autobuske stanice je udaljeno 23 km, a od osnovne škole 7 km. Kuća nije građena od tvrdog materijala, ne poseduje sanitarne uređaje i vodu. Jedan član domaćinstva traži posao, a 1 je student. Bave se uzgojem goveda.

Poreklo: porodica se doselila iz Kolašina (Crna Gora).

8.                  Đurić Dragutin

Domaćinstvo ima 5 članova. Od autobuske stanice je udaljeno 22 km, a od osnovne škole 10 km. Kuća nije građena od tvrdog materijala i ne poseduje sanitarne uređaje i vodu. Tri člana domaćinstva traže posao. Bave se uzgojem goveda o ovaca.

Poreklo: porodica potiče iz Crne Gore.

Iseljenici iz sela Krajinoviće:

1.                  Avramović Vitomir

Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili su se 1969. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu. Porodična slava: Sv. Đorđe.

2.                  Aničić Milisav

Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili su se 1979. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je zanatlija- autoelektričar. Porodična slava: Sv. Nikola.

3.                  Aničić Božidar

Domaćinstvo ima 5 članova. Iselili su se 1971. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu. Porodična slava: Sv. Nikola.

4.                  Đurić Miloje

Domaćinstvo ima 5 članova. Iselili su se 1975. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu. Porodična slava: Sv. Nikola.

5.                  Ćurić Tomislav

Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili su se 1966. godine u Kraljevo radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu. Porodična slava: Sv. Nikola.

6.                  Krivčević Budimir

Domaćinstvo ima 5 članova. Iselili su se 1974. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu. Porodična slava: Sv. arh. Mihailo.

7.                  Krivčević Dragoslav

Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili su se 1980. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu. Porodična slava: Sv. arh. Mihailo.

8.                  Žunić Velizar

Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili su se 1979. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu. Porodična slava: Sv. Nikola.

9.                  Slović Dragoljub

Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili se 1995. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio višu školu (nastavnik srpskog jezika). Porodična slava: Sv. Jovan.

10.              Jeremić Milorad

Domaćinstvo ima 6 članova. Iselili su se 1970. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu. Porodična slava: Sv. arh. Mihailo

11.              Avramović Stanoje

Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili su se 1980. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu. Porodična slava: Sv. Đorđe.

12.              Jeremić Blagoje

Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili se 1971. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu.

13.              Žunić Dragoljub

Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili se 1974. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu. Porodična slava: Sv. Nikola.

Istraživanja na terenu pokazuju da su se stanovnici ovog sela pretežno iseljavali u Kragujevac.

Broj lica do 19 godina starosti u Krajinovićima se u periodu od 1991. do 2002. godine smanjio 62%, a sa 60 i više godina života povećao 53%. Indeks starenja je 1991. bio 0,40, a 2002. godine 1,62 indeksna poena. Na osnovu ovih podataka, selo Krajinoviće nema demografsku budućnost.

Stanovništvo po veroispovesti

Godina            1991.   %

pravoslavni  100      95,23

muslimani     –           –

ostali             5          4,77

Stanovništvo po nacionačnoj pripadnosti

Godina            2002.   %

Srbi   90        98,91

Bošnjaci        –           –

Muslimani    –           –

Ostali            1          1,09

Selo je naseljeno srpskim stanovništvom, pri čemu u nacionalnoj strukturi, 1,09% čine ostali. Meštani smatraju da vode poreklo iz Crne Gore i da su se ovde naselili u XVIII veku. Slave Sv. Nikolu, Sv. Arhangela Mihaila, Sv. Ćorđa i Sv. Jovana.

Na Mačkovici se do 1992. godine 2. avgusta, na Sv. Iliju, održavao vašar, gde je pravoslavno i muslimansko stanovništvo zajedno, u narodnom veselju slavilo ovaj dan. Posle 1992. godine srpsko stanovništvo se 2. avgusta okuplja na Barama, a bošnjačko u Trijebinama.

U Krajinovićima je 1981. bilo 115 stanovnika sa preko 15 godina života, 1991. godine 83, a 2002. godine 86. Broj lica bez škole se u periodu od 1981. do 2002. godine smanjio za 49%, sa 4 razreda osnovne škole 14%, sa osnovnom školom 26% i sa višom školom i fakultetom 33%, a povećao se broj stanovnika sa srednjom školom, i to za 175%, dok je 1991. bilo 26 nepismenih (31,32%), a 2002. godine 20 (23,26%).

Po popisima iz 1991. i 2002. godine vidi se da domaćinstva u ovom selu izvore prihoda uglavnom ostvaruju iz poljoprivrede (56,00%, odnosno 41,49%), pri čemu je 2002. godine 41,93% domaćinstava izvore prihoda ostvarivalo iz nepoljoprivrednih delatnosti. U istom popisnom periodu drastično se smanjio broj mešovitih domaćinstava, sa 36,00% na 6,45%. I pored toga što prihode uglavnom ostvaruju iz poljoprivrede, stočni fond se smanjuje.

IZVOR: UNIVERZITET U BEOGRADU GEOGRAFSKI FAKULTET, Mila A. Pavlović: SELA SJENIČKOG KRAJA antropogeografska proučavanja – naučna monografija, štampa „Forma B“, Beograd, 2009. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić