Poreklo prezimena, selo Tulež (Aranđelovac)

Poreklo stanovništva sela Tulež, opština Aranđelovac. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan. 

Položaj sela.

Tulež je na blagim kosama između seoskih potoka i u dolini Turije. Seoski atar pruža se na jug do kose prema Strmovu, upravo do Selišnjaka i Begovišta; prema Venčanima je šuma Karaula, prema Drlupi je Gaj, a Gajina Jaruga graniči do kosmajskog sela Sibnice, a od Mirosaljaca se graniči potokom Zlatanom. Kroz selo protiče potok Kosovo, koji ispod sela utiče u Turiju. Naselje je manje razbijenog tipa. Ono se deli na krajeve koji se nazivaju po rodovima. Izuzetno kraj sa leve strane Turije naziva se Planina, gde su se naselile porodice Alempijevića, Milovanovića, Živkoivća i ciganske porodice Milosavljevića.

Vode.

Veliki Bunar je izvor u sredini sela, najjača i najbolja voda u selu. Upotrebljava se i voda iz bunara.

Zemlje i šume.

Seoska utrina je u Gaju, a šuma je u Planini i na Karauli.

Njive i livade su na mestima koja se zovu: Planina, Turija, Ždralovac, Blaznava, Gaj, Kapar (brdašce), Zlatan, Madžarica (brdo) do Kapara, Slatina, Duboki Ključevi pored Turije, brdo Karaula, Kosovo i Krive Bare.

Starine u selu.

Staro naselje je bilo na mestu Selišnjaku, do Strmmova i, po predanju, zvalo se Ravnobaća.

Narod kazuje, po predanju, da je Tulež najstarije selo u okolini. Neka stara crkva bila je na msetu Krivoj Bari ispod sela. Po selu ima na nekoliko mesta nadgrobnih kamenih spomenika. Oni su svi bez natpisa. kazuje se da su to grobovi izginulih putnika iz vremena turske vladavine u ovom kraju. U seoskim potocima se nalaze tragovi i ostaci kopanja olovne rude.

Ime selu.

Današnje ime selu dobilo je po narodnom kazivanju ovako: Neki vladika putovao na konju, pa mu konj posustane i legne.. Vladika je tada očajno uzviknuo: „Zar tu leže“! I od tada se to mesto, a zatim i naselje nazove Tuleže i Tulež.

Podaci o selu.

Danas u selu ima dva groblja. Starije je ono u samom selu, gde se nalaze ostaci još starijeg groblja. Novije groblje je u kraju Planini. u Tuležu je rođen 1731. godine vladika raško-prizrenski Janićije. Litija se nosi na Prvi dan Trojica a zavetni dan su Mladenci.

Po arhivskim podacima Tulež se spominje kao naselje 1723. godine a 1732. godine u njemu je bio seoski „knjaz“ Grujica. Godine 1818. imalo je u Tuležu 31 kuća, a 1844. godine bilo je 47 kuća sa 309 stanovnika. Danas u Tuležu ima 21 rod sa 167 kuća i 4 ciganska roda sa 12 kuća.

Poreklo stanovništva.

Starinci su u ovom selu:

–Jovšići (Vasići), Stevanjdan.

–Baltići (Petronijevići, Rankovići i Živkovići), Lazarevdan.

–Alimpijevići (Simići, Stanoševići, Petrovići, Vasići, Stevanovići i Đokići), Jovanjdan.

–Jakovljevići (Maksimovići) Aranđelovdan.

–Rankovići drugi (Đakovići, Ignjatovići, Ilići, Stojkovići, Simići drugi, Marići, Marinkovići i Jovanovići) su jedan rod, ali su se u međuvremenu razrodili i međusobno se žene i udaju, Nikoljdan.

–Adamovići i Oputići (Avramovići, Jedoksići) su od Sjenice; po predanju njihovih krvnih srodnika ima u kosmajskoj Drlupi, oni su od Bihora. Adamovići imaju odseljenike u kosmajskoj Slatini i u Drlupi (Sirkovići). Po predanju u selu Bituši, u mijačkom predelu Dolnoj Reci, živeo je vlastelin Jovan Oputa. Rod Oputića u šumadijskim selima verovatno vode poreklo od ovog vlastelina, Đurđevdan.

U prošlom veku doselilo se deset rodova:

–Milovanovići, ded se doselio odnekud kao zanatlija, Stevanjdan.

–Sremčevići (Ilići) su iz Srema, Aranđelovdan.

–Živkovići (Jankovići) su iz Stragara u Gornjoj Jasenici, Nikoljdan.

–Savići su iz Orašca u Gornjoj Jasenici, Aranđelovdan.

–Radojičići su iz Amerića u Kosmaju, Nikoljdan.

–Milićevići su iz Amerića, Đurđic.

–Grujičići su iz Bosne, Nikoljdan.

–Jovanovići su iz Bosne, Jovanjdan.

–Vasići su iz okoline užičke Požege, Stevanjdan.

–Radosavljevići su iz Parcana u Kosmaju, Nikoljdan.

Noviji doseljenici su:

–Mikailovići su iz Stojnika u Kosmaju, doselili se 1911. godine, Nikoljdan.

–Đakovići su iz Prkosave, Nikoljdan.

–Đorđevići su se doselili iz Ranilovića u Kosmaju, Đurđevdan i „zemaljsku“ slavu Nikoljdan.

–Jovanovići drugi su došli 1920. godine iz Mirosaljaca, Đurđevdan a „zemaljska“ slava je Jovanjdan.

Ciganski rodovi su:

–Milosavljevići su se doselili kao gurbeti oko 1880. godine, Nova Godina (Sv. Vasilije).

–Vasići, Nikoljdan

–Simići, Đurđevdan i

–Jovanovići, Đurđevdan.

Ova poslednja tri roda naselio je Mijailo Đokić iz Stojnika u Lepenici, posle (prvih) Milosavljevića.

IZVOR:  „Šumadijska Kolubara“, Petar Ž. Petrović, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.