Krajiški rodovi (Štrbac)

PRIREDIO: Petar Demić, saradnik portala Poreklo

“Skrenuo mi je pažnju Vladislav Skarić na rasprostranjenost topografskih naziva od “Štrb” . U blizini su ispitane oblasti Veliki i Mali Štrpci više Unca i Gornji i Donji Štrpci niže Kulen Vakufa, koji graniči sa ovom oblasti.

Pominjao je da su Štrpci sa dve slave.

Sv. Đurđa slave Štrpci, 79 kuća u 14 naselja i od njih:

1) Radići, 31 kuća u 11 naselja;

2) Stričevići, 1 kuća;

3) Todići, 14 kuća u 4 naselja;

4) Zamaklari, 1 kuća;

5) Kužeti, 8 kuća.

Sv. Nikolu slave Štrpci, 17 kuća u 3 naselja i od njih:

1) Repije, 9 kuća u 4 naselja;

2) Malinovići, 1 kuća.

– Ljubomir Peđo u pominjanom radu o Janju naveo je, da 19 prezimena sa 20% svih kuća spadaju rodu Štrbaca, a među njima i Vojvodići. Kako je rod Vojvodića razgranat u Lici sa istom slavom, a od njih vode poreklo Bokani i Škorići, to su i oni Štrpci. Ima ih:

1) Vojvodića, 6 kuća u 5 naselja;

2) Bokana, 24 kuće u 7 naselja;

3) Škorića, 62 kuće u 10 naselja;

4) Miškovića, 2 kuća.

Svega je Štrbaca u ispitanoj oblasti 251 kuća sa 13 prezimena od kojih se neki mogu uvrstiti u zasebne rodove, jer su posebnog prezimena u više naselja.

– Niže Bosanskog Novog je u Prekosanju porodica Kukavica, koji su, vele, Štrpci, i starinom su od Boke ili južne Hercegovine. U toku je traganje o poreklu tog interesantnog roda. Sva je prilika da je vlasteoska porodica, a nije isključeno ni to da je poreklom od razgranatog vlasteoskog roda Jablanića sa ograncima Rađenović i Pavlović, što ih spominje Vladislav Skarić.

– Stojan Bogdanović iz Alajbegova Dubovika veli za Štrpce da su iz nekakve Štrbine sa Hercegovine. Zvali su se Pavlovići i najpre su pali na Grahovo. Odatle su jedni odselili u Mali Radić. Iz Maloga Radića se odvojio Rade Štrbacpod Gomilu, a jedni nasele u Suvaju. Mali Radić i Suvaja su matica svih Štrbaca ove oblasti koji slave Sv. Đurđa.

– Knez iz Gudavca, Nikola Štrbac, veli da su iz Dalmacije. Tu ih je toliko bilo u jednoj kuci da je po 13 “kolevki” sa decom pri sisi izlazilo na njive kad žene moraju da rade i često doje decu. Potomci Rade Štrpca, koji se prozovu Radići, toliko “ozgode” pod gomilom, da je išlo po 9 divan-kabanica iz jedne kuće na zbor crkvi i da su imali i po 50 samih mačaka.

– Ogranak štrbackih rodova, što slave Nikoljdan, razgranali su se po selima ove oblasti iz Štrbaca više Unca. Škorića se predak naselio iz Like gde se zvao Bokan. Kako je naselio leti, pokrio na brzu ruku lipovim korama kucu, i te se brzo na suncu “skorile”; prozovu ih Škorić.”

Literatura:

Milan Karanović, Pounje u Bosanskoj Krajini, Beograd, 1925. /  Naselja i poreklo stanovništva (knjiga XX) – SEZ (knjiga XXXV)