Poreklo prezimena, selo Negrišori (Lučani, Donje Dragačevo)

Donje Dragačevo je 1898. i 1899. godine proučavao Jovan Erdeljanović.

Postanak sela i poreklo stanovništva

Ime selu i tumačenja o njemu daju već misliti, da su Negrišori bili vrlo davno naseljeni. Ništa pak ne dokazuje bolje starinu Negrišora kao pomenuta nadgrobna ploča s latinskim natpisom.

Imamo dokaz koji potvrđuje narodno predanje, da su Negrišori u početku 18-og veka bili opusteli: na austriskoj karti okupiranih srpskih zemalja iz 1718. godine ima u rudničkom distriktu zabeleženo selo Negrišur kao pusto. Mesto Staro Selo, o kome se ništa ne zna, takođe svedoči o nekom starijem naselju, koje je docnije iščezlo.

Današnji stanovnici negrišorski doista su svi poreklom od doseljenika, samo što su neke porodice ipak vrlo stare. – U diplomi Prote Gučanina (1811.g.) pominju se Negrišori kao zasebno selo, a po spisku od 1818. godine imaju 30 kuća sa 67 aračkih lica.

Najstarija je u selu porodica Topalovića. To je vrlo davnašnja porodica: neki kažu, da je ovde još „od prije Kosova“, a drugi tvrde, da je doseljena pre 300 godina. Poreklom je iz Kolašina u Crnoj Gori. Njeno je najstarije stanište na mestu Kućištu na Glavici prema dolini Plavičevačkog Potoka. Oni su jednom morali iz sela bežati od Turaka, pa se docnije samo jedan vratio i obnovio porodicu. Ovo se lepo slaže sa onim podatkom austriske karte, da su Negrišori 1718. godine bili pusti. O starini ove porodice svedoči i njena velika razgranatost i veliki broj kuća: 66. U nju spadaju današnji: Topalovići, Ružići, Dunjići i Zvrkete. Verovatnije se čini, da je staro prezime ili naziv cele ove porodice Zvrkete, pa su se docnije Topalovići kao najjači njihov džemat istakli, dok su se ostale Zvrkete rasturile po drugim džematima i izmenjale prezimena; tako su se Topalovići počeli smatrati kao glavni predstavnik cele porodice. Inače su Zvrkete najmnogobrojnije među Topalovićima, jer u njih spadaju: Zvrkete, Dmitrovići (oni u Plavičevcu), Živanovići, Kuzmanovići, Stevanovići, Aksovići i Stanići. – Svi Topalovići slave Đurđic (jesenji, u novembru). – Ovih Topalovića ima mnogo u Prijeljini (u srezu ljubićskom), gde čine čitav džemat. Znaju, da su s ovima negrišorskim jedna porodica a imaju i istu slavu. Takođe znaju pouzdano, da od iste porodice ima Topalovića u Gorijevnici (srezu ljubićskom), u Pajsijeviću u Gruži i u nekom selu u Sremu blizu Zemuna.

Posle Topalovića su najstarije porodice: Protići, Gabori i Ilići.

Protići su poreklom iz Čepova u moravičkom srezu, odakle su se doselili, kako vele, skoro pre 200 godina. I porodica Protića je danas velika i razgranata: ima od nje 23 kuće i sve su gotovo u Razdolju. Sve su današnje porodice Protića od dva brata: od jednoga su sadašnji Protići a od drugoga su: Simeunovići, Markovići, Spasojevići, Dmitrovići, Milosavljevići i Pavlovići. Svi slave Nikolj-dan.

Po pričanju popa Dobre Protića iz Negrišora ova je porodica starinom iz Hercegovine. On priča ovako: Kad su jednom neki od starih Topalovića putovali radi trgovine po Hercegovini, zapaze tamo jednu lepu devojku, isprose je za jednoga od njih i dovedu u Negrišore. Ali devojci beše teško, što joj je rodbina tako daleko i neprestano je žalila za svojom braćom. Onda se Topalovići dignu u Hercegovinu i sklone braću te devojke da se presele k njima. I tako dođu tri brata: Nikola, Arsenije i Joksim, od kojih je jedan bio sveštenik, i nastane se u Razdolju, gde su pre toga živeli neki Bacelji. Ovo je, veli, bilo pre 200 godina. Joksim je umro, a od druga dva brata, razrode se svi današnji Protići.

Ilića čukunded došao je od Nove Varoši.

Gabori su od prilike pre 120 godina došli od Lima (starac Radoslav Gabor, koji je živeo preko 80 godina a umro pre 40 godina, doveden je odande mali). Slave Đurđic. Gabori i Nešovanovići u Puhovu znaju da su jednog porekla a i slava im je ista (i jedne i druge diraju da su im preci bili Cigani).

U vreme „Kara-Đorđeve Krajine“ doselili su se: Todorovići i Jovančevići.

Todorovići su iz Kosatice u blizini Nove Varoši.

Za Jovančeviće (Pavjerce) ne zna se, otkuda su. Možda njihovo drugo prezime Pavjerci upućuje na njihovu raniju postojbinu. Slave Arhanđelov-dan.

Ostale su porodice sve docniji doseljenici.

Markićevića ded Markić došao je iz užičkog okruga kao dovodak u Negrišore.

Lojanice su došle pre skoro 50 godina iz sela Akmačića kod Nove Varoši.

Paunovići su pre 40 godina došli iz Brezove (srez moravički), a odatle su i Jojovići, samo nešto kasnije.

Petrović Mile došao je pre 50 godina iz Prijepolja kao majstor.

Niketići su od nekud iznad Ivanjice (srez moravički).

Kokovići su došli pre 40 godina iz sela Krstaca niže sjeničkog polja (do Kladnice). Od njih ima Kokovića nastanjenih u topličkom okrugu.

Jaćimovići su od stare porodice Jaćimovića u Puhovu.

Petrović je skorašnji doseljenik iz Musine Rijeke kod Kraljeva.

Glavno stanovništvo u Negrišorima čine, dakle, stare, vrlo razgranate porodice iz 18-og veka. Selo je sve do sredine 19-og veka raslo gotovo samo priraštajem, a od tada je tek dobilo i veći broj doseljenika (8porodica).

 PRIREDIO: Saradnik portala Poreklo N. Kuzmanović