Erdeljanović

3 komentara

1. 5. februar 2021. u 14:55

   Neko,tamo daleko...

   Gospodo iz Porekla na ovom članku ste se zaista obrukali.Cijenim vaš rad zaista ali mnogo toga nebi bilo na vašem portalu da nije bilo čuvenog antropologa Jovana Erdeljanovića.Značaj njegovog rada je nemerljiv i mogli ste barem iz poštovanja prema njegovom liku i djelu obraditi ovo prezime iako je pitanje da li uopšte ima nekog ko se danas tako preziva u Srbiji ili u okruženju.

   Odgovori

2. 5. februar 2021. u 14:59

   Neko,tamo daleko...

   Jovan Erdeljanović
   Jovan Erdeljanović (Pančevo, 11. novembar 1874 — Beograd, 12. februar 1944), srpski etnolog i profesor Univerziteta u Beogradu. Osnivač je naučne etnologije kod Srba. Dokazao je da tri glavne grupe Bunjevaca imaju zajedničko srpsko porijeklo. Njegov najveći doprinos bilo je proučavanje rodovsko-plemenskog društva u Crnoj Gori.

   Život
   Jovan Erdeljanović je rođen 30. oktobar/11. novembra 1874. godine u Pančevu od oca Dimitrija i majke Perside.1) Zbog problema sa mađarskim vlastima njegova porodica se 1877. preselila u okolinu Smedereva.2) Osnovnu školu pohađao je u Drugovcu, Mihajlovcu i Smederevu, a gimnaziju je pohađao u Smederevu i Beogradu.3) U Beogradu je završio gimnaziju, a 1897. diplomirao je na Iistorijsko-filološkom odsjeku Velike škole.4) Bio je godinu dana pripravnik kod Jovana Cvijića i nekoliko godina je bio profesorski pripravnik u Drugoj beogradskoj gimnaziji.5) Nakon položenoga ispita za profesora postao je suplent profesora u gimnaziji i vršilac dužnosti asistenta u Geografskom zavodu.6)

   Kao državni pitomac proveo je nekoliko godina (1902—1905) u Beču, Berlinu, Lajpcigu i Pragu, gdje je dobio i doktorat 1905.7) Doktorirao je iz etnologije sa arheologijom i slovenskom filologijom sa radom Kuči, pleme u Crnoj Gori.8) Godine 1906. postao je docent, a 1919. vanredni profesor univerziteta.9) Od 1921. redovni je profesor. U srpskoj vojsci učestvovao je u opsadi Jedrena 1912/1913.10) U Drugom svjetskom ratu bio je talac u Banjičkom logoru, što mu je narušilo zdravlje.11)

   Naučni rad
   Bavio se etnologijom, istorijom i arheologijom. Radio je u Akademiji nauka SKA na skupljanju etnološke građe i na uređenju Etnološkog zbornika i arhiva. Sarađivao je i u više naučnih i drugih listova, domaćih i inostranih. U etnologiji je bio prisutan više od pola vijeka. Pored toga što je osnivač naučne etnologije u Srba, on je i prvi profesor koji je studentima Univerziteta u Beogradu držao ciklus predavanja iz fizičke antropologije, koju je definisao kao „nauku o telesnim osobinama ljudskog roda, tj. o morfološkim osobinama i o svim drugim pojavama koje su u neposrednoj vezi sa tjelesnim životom“. U njegovim uputstvima za skupljanje građe o narodnom životu, koja su štampana 1911, 1925. i 1938. godine, tražio je da se prikažu i morfološke odlike tijela, natalitet i mortalitet, itd.12)

   U radovima, u kojima se bavio i etničkom strukturom stanovništva Balkana, insistira se na važnosti prirodne sredine i adaptacije čovjeka na nju, što se može smatrati i uticajem Jovana Cvijića, čiji je savremenik bio i J. Erdeljanović. Bio je jedan od najboljih Cvijićevih saradnika u njegovoj antropogeografskoj školi.13) Prvi radovi bili su mu iz antropogeografije. Njegov najveći doprinos bilo je proučavanje rodovsko-plemenskog društva u Crnoj Gori.14) Njegov glavni način rada bio je etnološki, neposrednim promatranjem i propitivanjem na terenu, a onda je i sistematski proučavao pisane izvore.15)

   Pokušavao je da prouči strukturu i odlike dinarskih plemena, kao i njihov nastanak i razvoj.16) Smatrao je da su postojale dve glavne faze u formiranju dinarskih plemena, jedna od doseljavanja Slovena do stvaranja jake države pod Nemanjićima, a da je druga faza novog formiranja uslljedila za vreme i nakon turske invazije.17) Bio je jedan od pionira političke etnologije (antropologije) čak i u evropskim okvirima.18) Drugo veliko područje njegovih istraživanja bila je etnička istorija Srba i ostalih Južnih Slovena.19) U radovima o nastanku plemena baveći se problemima etnogeneze smatrao je da je dolazilo do simbioze i stapanja starog stanovništva i Srba splemenjivanjem, orođivanjem i bračnim vezama.20) U monografiji O poreklu Bunjevaca (1930) analizom jezika i tradicijske kulture pokazao je da tri bunjevačke grupe (primorsko-lička, dalmatinska i podunavska) imaju zajedničko srpsko etničko porijeklo.21) U djelu Etničko srodstvo Bokelja i Crnogoraca (1914-1920) analizom porijekla, govora, narodnih običaja, odijevanja i graditeljstva došao je do zaključka da Bokelji i Crnogorci čine istu etničku grupu srpskog naroda.22)

   Napisao je djela: „Donje Dragačevo“, „Kuči“, „Bratonožići“, „Postanak plemena Pipera“ (sve u Etnografskom zborniku), zatim „Etničko srodstvo Bokelja i Crnogoraca“, „Nekoliko etničkih problema kod Južnih Slovena“, „Makedonski Srbi“ (1925), „Tragovi najstarijeg slovenskog sloja u Banatu“, i druga.

   Akademik
   Dopisni je član Srpske kraljevske akademije (Akademije filosofskih nauka) od 18. februara 1922. Pravi je član (Akademije filosofskih nauka) od 10. februara 1933. Sekretar je Akademije filosofskih nauka od 16. maja 1935. do 7. marta 1937. i od 7. marta 1941. do 26. februara 1942. Pristupna beseda: „Starina i značaj plemenskih predanja u Srba“. Proglašen: 7. marta 1934. (Srpska kraljevska akademija God. 42 (1933) 154, 199–203).

   Od mene ono što sam napao na internetu u vezi Jovana Erdeljanivića.,Od vas uskoro očekujem nešto detaljnije o samom prezimenu.
   Pozdrav

   Odgovori

   • 22. februar 2023. u 01:12

     Goran

     Jovan Erdeljanović je sve lepo napisao u svojim knjigama. To je nase zlato. Porodice Erdeljanin, Erdeljanović, Erdeljanin svi su nastali od prezimena Deljanin A dalje jos od prezimena Delja, cetinsko pleme sve je lepo obradio Gdin Jovan

     Odgovori