Poreklo prezimena Janjić

Stojan Karadžić, Vuk Šibalić: „Drobnjak i porodice u DROBNJAKU i njihovo porijeklo“, II dopunsko izdanje, Beograd, 1997, IŠ ‘Stručna knjiga’

JANJIĆI

(žive u Grabovici i Žabljaku)

Janjići vode porijeklo od Popovića, koji su, s ostalim Novljanima, doselili u Drobnjak iz Banjana prilikom naseljavanja Drobnjaka. Ima nekih tvrdnji da su Janjići, Jankovići i Lasice rod sa Đurđićima, i da su se sa njima doselili u Drobnjak iz Đurđeva Dola i Rudina.

Prezime su dobili po udovici Janji Popović, za koju se ne zna od koga je bila rodom ni za koga je bila udata, odnosno ne zna se ime Janjinu mužu. Priča se da je rano ostala udovica i da joj je muž vjerovatno poginuo u nekom ratnom okršaju.

Janja je imala tri sina: Miloša, Obrena i Simeuna. Njihovi bratstvenici su ih po majci Janji zvali Janjići i oni na osnovu toga uzeše i prezime Janjići, koje datira vjerovatno od vremena dok su još živjeli u Komarnici.

Janjići su se, sa Jankovićima i Lasicama, doselili u Grabovicu na svoje bivše katune. Vrijeme doseljenja se ne zna, ali je to bilo veoma davno. Ima mišljenja da je to bilo negdje početkom 19. vijeka. Neki dokumenti kazuju da je u Grabovici 1851. godine živjelo šest domaćinstava od kojih dva-tri Janjića.

Početkom 20. vijeka, kada su Crnogorci masovno odlazili na rad u Ameriku otišli su i iz bratstva Janjića: Simeun, Mijat, Jovan, Mrdelja, Šćepan, Mlađen i Žarko. Za vrijeme Prvog svjetskog rata, a na poziv kralja Nikole I Petrovića, svi su se vratili osim Mlađena i Žarka, koji su tamo ostali i umrli.

U Komitskom pokretu učestvovali su Milun, Đorđije, Mijailo, Milić, Tomo i Naod.

Milovan Šukov je bio istaknuti borad protiv Turaka. Dugo godina je hajdukovao, a u hajduke se odmetnuo zbog ubistva Neška Lasice, koji je ubio njegovog brata Mijata u nekoj svađi. Milovan je bio vrlo ugledan i cijenjen čovjek.

Mrdelja Milosavljev se vratio iz Amerike da bi se borio kao dobrovoljac u Prvom svjetskom ratu. Brod „Brindizi“ u blizini luke Medove naišao je na minu 6. januara 1916. godine, kada je potonuo u morskim dubinama sa oko 400 dobrovoljaca. Spasio se samo 101 dobrovoljac, među njima i Mrdelja Milosavljev. Mrdelja je bio cijenjen čovjek i uživao je veliki ugled u plemenu. On je sa svojom porodicom aktivno učestvovao u NOR-u 1941-1945. godine. Njegov sin Radosav bio je borac u 7. omladinskoj crnogorskoj brigadi od njenog osnivanja.

Milovan Milanov je jedna od najistaknutijih ličnosti u predratnom naprednom pokretu u šavničkom kraju. Organizator je ustanka 1941. godine i prvi komandant mjesta u tek oslobođenom Šavniku. U jednom jurišu na italijanske bunkere u Pljevljima 1. decembra 1941. godine herojski je poginuo i tako okončao svoj svijetli i časni životni put. Pored Milovana, svoj život je položio i Petar Novakov. Jevrem Jovanov, pripadnik NOP-a od prvih ustaničkih dana, bio je učesnik 13-julskog ustanka 1941. godine, Pljevaljske bitke i borbi na Sinjajevinskom sektoru, gdje junački gine 1942. godine.

Danica Milićeva, kćerka starog i hrabrog ratnika Milića, slijedeći primjer svojih slavnih predaka, od prvih ustaničkih dana stala je u stroj hrabrih. Učestvuje u borbama koje su vođene na Sinjajevinskom sektoru, kao borac Durmitorskog NOP odreda. Formiranjem Četvrte crnogorske proleterske brigade, staje u njen stroj kao borac i četna bolničarka, te zamjenik referenta saniteta u Petom bataljonu. Junački gine u junu 1943. godine na Zelengori.

Vojislav Šćepanov, borac NOR-a od 1941. godine u Durmitorskom omladinskom udarnom bataljonu na sinjajevinskom frontu, poginuo je u proljeće 1942. godine. U toku NOR-a 1941-1944. godine iz ovog bratstva su još, pored pomenutih, svoje živote položili i mladi Gojko, kod Užičke Požege 1944. godine, Danilo Milanov kod Nikšića 1944, Božidar Miladinov kod Danilovgrada i Radojica Živkov u Kučima 1944. godine.

Todor, sin poznatog komite Mijaila Janjića iz Grabovice, pripadnik je NOV-a od 1941. godine. U Sedmoj omladinskoj crnogorskoj brigadi je od njenog osnivanja, nalazi se na značajnim vojnim funkcijama u JNA. Osim Todora, u stroju Sedme brigade našli su se i njegovi bratstvenici Milisav Đurkov i Radosav Mrdeljin.

Jedan broj Janjića iselio se iz Grabovice u druge krajeve.

Poslije Prvog svjetskog rata u Pljevlja i pljevaljski kraj iselili su se: Ilija u Pljevlja, a braća Čedo i Vlado u Potpeće. Mrdelja Milosavljev je doselio u Tepačko Polje kod Žabljaka.

Poslije Drugog svjetskog rata nastalo je intenzivnije iseljavanje u mnoga mjesta širom naše zemlje, najčešće iz ekonomskih razloga.

Petrašin-Pejo je istaknuti drupgtveno-politički radnik u Šavniku; bio je i predsjednik opštine Šavnik.

Slave Nikoljdan, a prislužuju Đurđevdan.

IZVOR: Stojan Karadžić, Vuk Šibalić: Drobnjak i porodice u Drobnjaku i njihovo porijeklo, 1997, priredio saradnik portala POREKLO Vojislav Ananić

_____________________

SA INTERNET FORUMA:

Janjići vode poreklo od Popovića iz donjih Banjana,a od kojih su u Komarnici i Grabovici (Šavnik) stari Janjići,odakle su se dalje raseljavali u svim mogućim pravcima.

Odvajanje od bratstva Popovića dogodilo se u srednjem veku,kao i kod većeg broja ostalih bratstava sa tog područja. Najčešći povod su bile ratne migracije i ekonomski interes. U Grabovici i danas žive stari Janjići.

Izvorna slava svih Janjića je Nikoljdan,ali kako su se raseljavali, neke porodice su uzimale drugu slavu.

Slave su se menjale na sledeći način:

1. Dešavalo se da siromašan mladoženja bude prinuđen da prihvati slavu bogate mlade.

2. U slučaju da u mladinoj kući nema muškog potomstva koje bi nastavilo da slavi porodičnu slavu, zet je preuzimao je ulogu domaćina.

3. Slava se menjala i kada se stvara novo bratstvo, a uzimao se svetac u čijim se danima stvaralo bratstvo. Taj svetac je onda postajao zaštitnik bratstva i svake porodice koja pripada tom bratstvu.

4. Dešavalo se da jedna ili dve porodice tragajući za novim domom, dođu u neko selo i prihvate seosku slavu kao svoju.

Janjići su specifični po ovom pitanju i očigledno su se priklanjali svim varijantama koje je crkva odobravala. Zato danas Janjići slave pored izvornog Nikoljdana još i Đurđevdan, Aranđelovdan, Krstovdan, Jovanjdan, sv.Mihaila, Mratindan, a u Srbiji jedna porodica slavi Blagočasne Verige.

Najveće migracije Janjića su se odigrale tokom 18. i 19. veka, a početna manja kretanja su se dogodila posle poraza Turaka pod Bečom 1689 god. Prateći kretanje ljudi, može se doći do zaključka da su Janjići došli u Dalmaciju i severozapadnu Bosnu negde u 18. veku.

Janjići u Divuši kod Dvora na Uni, doneli su sa sobom staru slavu Nikoljdan iako su se odvojili od Janjića koji slave Jovandan. Nikoljdan slave i Janjići iz Biočića kod Drniša.

Janjići iz okoline Sarajeva (Nišićka visoravan) slave Đurđevdan, kao i Janjići iz okoline Mostara.

Janjići iz okoline Rogatice i Užica slave Aranđelovdan.

Janjići iz Doboja i Kupresa slave Jovanjdan.

Mora se znati da isto prezime ne znači i isti koren. Zato je važna krsna slava zajednice. Ovde su Janjići specifični po brojnosti uzetih slava, ali nisu usamljeni. Janjići su najčešće uzimali slavu sela u koje su došli i slavu ženine kuće.

Jedan deo Janjića je prešao u katoličku veru, što nije bila retkost, naročito u tursko doba. Znam za slučajeve Janjića koji se izjašnjavaju kao Srbi katoličke veroispovesti. Svi oni uglavnom znaju svoje poreklo, kao što znaju i muslimani. Pitanje je samo ko je od njih spreman da prizna svoje poreklo.

Postoje dve interesantne priče o poreklu prezimena Janjić.

Neki seljak iz Banjana se odvažio i ubio Turčina zbog zuluma, a potom je pobegao u Hercegovinu do Bogodola, gde se oženio ženom po imenu Janja. Posle dosta vremena Turci su uspeli da ga nađu i pogube, a seljani iz sažaljenja prema deci, počeše ih zvati po majci Janji Janjići.

Druga priča glasi da je prezime nastalo od imena Janja. Naime, grčki ovčar (Sarkastan) po imenu Janja, je u vreme turskog carstva sa ostalim ovčarima napustio Grčku i doselio na planinu Goč (Vrnjačka Banja – Kraljevo). Tu žive i danas i slave Jovandan.

Stvarno postoje stočarske zajednice u Grčkoj koje se zovu Sarakastani, kao i u Bugarskoj i istočnoj Srbiji na Staroj Planini,ali ih mi i Bugari zovemo Karakačani.

IZVOR: Internet forumi