Poreklo prezimena Aksentijević

Prezime Aksentijević je izvedeno iz imena Aksentije, a ono potiče iz grčkog “Auxentios”, izvorno iz “auxano” (αὐξάνω) u značenju “uveličatelj, narastao”. Od imena Aksentije izvedena su imena Aksa i Akso. Takođe, još jedan pojam asocira na prezime, mada se ne može dovesti u direktnu vezu sa njim, aksios – (gr. αξιος, lat. dugnus, dostojan) (Jn. 1,27); liturgijska aklamacija (uzvik) vernika u toku hirotonije crkvenoslužitelja. Govoreći o zvanju i službi episkopa, Kliment Rimski veli da su episkopi bili ustoličeni od apostola ili njihovih naslednika, sa potpunom saglasnošću Crkve (I Kor. 44). Aksios ukazuje ne samo da zajednica prihvata svog novog pastira, nego ima i smisao molitve za novohirotonisanog: “Da bude dostojan”.

Ime Aksentije je nosio i hrišćanski svetitelj, koji je živeo u vreme cara Teodosija Mlađeg. Živeo je u Carigradu i bio vrlo ugledan i znamenit vlastelin među carskom vlastelom i dvorjanima. Sin Persijanca Ade, bio je odličan znalac Svetog Pisma i svetovne filosofije, pritom ukrašen dobrim delima. Kada se zamonašio izbegavajući ljudsku slavu, i žudeći za pustinjačkim životom, napustio je mnogoljudni grad, i otišao u Vitiniju, nastanivši se na gori Oksiji blizu Halkidona. Ova gora je kasnije prozvana Aksentijeva Gora. Iz okolnih sela pobožni ljudi su mu sazidali keliju na vrhu Gore. Zatvorivši se u njoj, prepodobni je kroz mali prozorčić razgovarao sa posetiocima, upućujući ih na vrlinu, i isceljujući bolesnike. Prepodobni Aksentije je bio pozvan na Četvrti Vaseljenski Sabor, u Halkidonu, i tu se sa ostalim svetim ocima borio protiv Evtihijeve jeresi i Nestorijevog zloverja. Utvrdivši sa svetim ocima pravoslavnu veru, vratio se u svoju keliju na Gori. Pošto je pobožno i sveto poživeo, i svojim blagoslovom manastire mnoge po raznim mestima podigao, i bio ava cele pokrajine Vitinije, i mnoge na spasenje uputio, pređe ka Gospodu 470. godine. U pravoslavnom kalendaru uspomena na njega slavi se 14. februara po starom, odnosno 27. februara po novom kalendaru (Prepodobni Avksentije; sveti Kiril Slovenski).

Traganje za Aksentijevićima u savremenoj Srbiji započeli smo na sajtu Telekoma, tj. analizom telefonskog imenika. Pronašli smo prezime Aksentijević u 216 mesta u Srbiji različite veličine, od sela sa nekoliko desetina stanovnika, do glavnog grada Beograda. Dakle, u imeniku Telekoma Srbije, na teritoriji Republike Srbije, ukupno ima 883 pretplatnika sa prezimenom Aksentijević (podaci od 9. decembra 2008. g). Očekivano, prezime je najzastupljenije u Beogradu, 198 pretplatnika telefonije i u Kragujevcu 189 pretplatnika. Treba imati u vidu da neke porodice imaju više telefonskih brojeva što smanjuje cifru od 883. Međutim, isto tako treba imati u vidu da je moguće da neki Aksentijevići još nemaju telefon, ili da ih iz nekih drugih razloga nema u imeniku. Navedene stavke bi trebalo da potiru jedna drugu, pa iz svega navedenog proizilazi da je broj porodica Aksentijević približan broju 883. Kada se ovaj broj pomnoži sa prosečnim brojem članova porodice u Srbiji (približno 3), dobije se cifra od oko 2649 Aksentijevića. Naravno ovo nije najegzaktniji proračun, ali je broj veoma blizu realnom. Po našem mišljenju odstupanje, odnosno moguća greška, po ovom računu ne bi trebalo da bude veća od 2%, tako da se konačan broj kreće u rasponu od 2596 do 2702 ljudi sa prezimenom Aksentijević, mada približniji prvom.

Pored Aksentijevića u Srbiji, porodica sa istim prezimenom ima u još 12 država sveta, prema podacima telefonskih kompanija u tim zemljama , 10 evropskih i u SAD i Kanadi. U SAD ima 18 porodica, u Crnoj Gori 9, u Švajcarskoj 8, u Švedskoj 8, u Nemačkoj 6, u Francuskoj 5, u Hrvatskoj 5, u Austriji 4, u Sloveniji 4, u Kanadi 3, u Bosni i Hercegovini 2 i u Belgiji 1 porodica (detaljnije podatke pogledati u prilozima). Dakle, u inostranstvu ima 73 porodice, odnosno oko 219 Aksentijevića. Kada se broju prezimenjaka u Srbiji dodaju i oni u inostranstvu, dobije se procenjena cifra od 2811 do 2925 Aksentijevića u celom svetu.

KRSNA SLAVA:

POZNATI:  

Aleksandar Aksentijević, advokat, a u periodu predratne Kraljevine Jugoslavije i stalni narodni poslanik u Skupštini. Posle Svetosavskog Kongresa u selu Ba, izabran u Izvršni odbor Centralnog nacionalnog komiteta Kraljevine Jugoslavije (CNK).

Vladimir Vlada Aksentijević, partizanski borac i narodni heroj Jugoslavije. Sa Prvim bataljonom posavskog NOP odreda, čiji je bio politički komesar, učestvovao u više borbi u zapadnoj Srbiji i na Kadinjači.

Milan Aksentijević, general bivše JNA i učesnik ratnih dešavanja prilikom raspada SFRJ, devedesetih godina XX veka. Roditelji su mu stradali u čuvenoj nemačkoj odmazdi nad Kragujevčanima 1941. godine.

Dragoslav Pavle Aksentijević, diplomirao i magistrirao na Likovnoj akademiji u Beogradu, a pored slikarstva bavi se i crkvenom i narodnom muzikom – srpskom i vizantijskom. Ovaj autentični tragalac – restaurator i interpretator zvuka srednjovekovnih muzičkih zapisa, u velikoj meri je doprineo očuvanju i predstavljanju srpske i vizantijske muzičke zaostavštine. Dobitnik je brojnih značajnih priznanja kod nas i u svetu, a pre nekoliko godina osnovao je grupu “Zapis”, koju čine četiri mlada umetnika: Rastko i Damjan Aksentijević (sinovi), Bojan Ivković i Spasoje Tufegdžić. Svi članovi grupe sviraju na autentičnim narodnim instrumentima.

Vladan Aksentijević (Ajs Nigrutin), srpski hip hoper, član Bad copy, poznat po svojim provokativnim tekstovima.

Srđan Aksentijević, bek vaterpolo kluba Partizan. Sa reprezentacijom je osvojio zlato na univerzijadi u Izmiru 2005. godine.

Nikola Aksentijević, defanzivac fudbalskog kluba Partizan.

 PRILOG POSLAO: Slobodan Aksentijević