Članak istraživača Srpskog DNK projekta Siniše Jerkovića, Jovice Krtinića i Miloša Miletića o genetičkom poreklu plemena Banjani objavljen je u Zborniku radova sa naučnog skupa “Sedam vjekova pomena Banjana (1319-2019)” održanom u Nikšiću 19. oktobra 2019. godine.
Naučni skup, koji je održan u organizaciji Udruženja Banjana i Rudinjana “Vladika Sava Kosanović”, obuhvatio je širok raspon tema, a svoj doprinos boljem razumevanju istorije plemena Banjana dali su ugledni naučnici, između ostalih: akademik Zoran Lakić, prof. dr Žarko Đurković, prof. dr Vukašin Baćović, dr Goran Komar, dr Vojislav Miljanić, dr Milan Micić, mr Pavle B. Orbović i ostali. Među uvaženim predavačima, zapažen nastup su imali predstavnici Društva srpskih rodoslovaca “Poreklo” i Srpskog DNK projekta Siniša Jerković, Jovica Krtinić i Miloš Miletić, čiji je rad “Genetičko poreklo plemena Banjani” naišao na veliko interesovanje prisutnih, kako tokom samog uvodnog predavanja tako i u diskusiji.
Ovde dajemo kraći izvod iz zaključnih razmatranja ovog rada:
Testiranje pojedinaca koji pripadaju porodicama poreklom sa područja plemena Banjana je pokazalo prisustvo sedam različitih Y hromozomalnih haplogrupa: N2-P189.2>FGC28435, E-V13>L241, R1a-YP4278>BY30743, I1-Z63>Y16437, I2-PH908, G2a-L42>Y60799, J2a-M92>SK1357 i osam genetičkih rodova (predačkih linija), izdvojenih na osnovu analiza STR haplotipova. Testiranjem je obuhvaćena većina glavnih banjanskih bratstava, tako da se može reći da je pleme Banjana u dobroj meri genetički profilisano u odnosu na Y-hromozomalnu DNK.
U zavisnosti od SNP istraženosti pojedinih haplogrupa, mogu se proceniti starosti grana haplogrupa prisutnih u Banjanima i opredeliti veze sa pojedinim starijim populacijama. Uopšteno bismo mogli reći da su na prostoru plemena Banjana prisutne grane haplogrupa karakteristične za slovenske (Kilibarde, Erakovići, Draganići, Elezovići), keltsko-ilirske (Koprivice, Milovići, Perovići, Bakoči), germanske (Miljanići) i romanske (Banićevići, Krivokapići) populacije.
Najveća rodovska grupa na području Banjana koju karakteriše haplogrupa N2-P189.2>FGC28435, ujedno je i najzagonetnijeg porekla sa relativno skorašnjim (srednjovekovnim?) genetičkim vezama sa populacijama severnokarpatskog prostora.
Pleme Banjana najbliže genetičke veze ima sa plemenom Pivljana i Golijana, a preko doseljenih porodica i sa plemenima Stare Crne Gore: Ozrinićima i Cucama. Kroz iseljene banjanske porodice, genetički su Banjani povezani sa celokupnim područjem Hercegovine.
Udeo rodova čije je matično područje u Banjanima u genetičkoj slici srpskog naroda je značajan, i prisutan je uglavnom na celom području novoštokavske jezičke zone: Staroj Hercegovini, Krajini, Slavoniji, Podrinju, Semberiji, Zapadnoj Srbiji i Vojvodini. Rod N2-P189.2>FGC28435 dao je velik broj starih iseljenika u zapadnim srpskim krajevima, gde su se od njih razvile neke prilično razgranate rodovske grupe (Štrpci, Uzelci i Banjci u Krajini). Ništa manje nije prisustvo N2 rodova u zapadnim delovima Srbije i Vojvodini. Rodovi E-V13>L241 i R1a-YP4278>BY30743 su osim Hercegovine, prisutni i na području Sarajeva, Romanije, Podrinja, Semberije i Majevice.
Možemo zaključiti da je pleme Banjana sastavljeno od rodova različitog patrilinearnog porekla u kojem po starini i brojnosti dominiraju dva roda određena haplogrupama N2-P189.2>FGC28435 i E-V13>L241. Stariji doseljenici sa obližnjih hercegovačkih i starocrnogorskih prostora su Miljanići I1-Z63, Draganići i Elezovići R1a-YP4278>BY30743. U grupu novijih doseljenika (nakon 1700. godine) možemo svrstati: Ozriniće (Kilibarde i Erakoviće) I2-PH908, Bakoče G2a-L42>Y60799 i Cuce (Krivokapiće i Banićeviće) J2a-M92>SK1357.
Testiranje preostalih banjanskih porodica pomoći će da se upotpuni slika genetičkog porekla plemena Banjani.
Opširan prikaz svih genetički ispitanih rodova plemena Banjani uskoro će biti objavljen u knjizi Genetičko poreklo Srba Stare Hercegovine.
Komentari (0)