Poreklo prezimena, selo Lepenac (Brus)

Poreklo stanovništva sela Lepenac, opština Brus – Rasinski okrug. Prema knjizi Radoslava LJ. Pavlovića „Kopaonik“ napisanoj prema prikupljenim podacima od 1934. do 1953. godine – izdanje 2012. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Seloje u dolini Rasine. Najveći deo selaje na levoj (prisojnoj) strani ove doline. Kuće su na stranama Sagratovice, Gnjile, Kostinca, Jabukovca, Dobrog dela, Paradskog brda, Trnovog brda i Mečkrskog brda. Zemljišno područje Lepenca zahvata prostor između sela Trošanovaca na severozapadu, Brđana na zapadu, Batota na jugu i Dubaca na istoku. U međama sela su: Veliko brdo, Drenjački potok, Barski potok, Nemčev grob, Pajin do, Sastavci Lipovske reke i Strmačke reke, Ignjatovac, Debeli sklad, Samarni breg, Bećirovac, Šljivarski potok, Žute prline, potok Dimitrinac.

Vode.

Reka je Rasina, a rečice i potoci su: Rečica, Mečkarski, Rakićevački, Trošanovački, Kostinački, Lapčevićki, Planinićki, Čingelićki, Čukuranski, Vekin i Kućišni potok. Vode se nazivaju: Jelićka voda, Čingelićki izvor, Ristićki izvor, Čukuranski izvor, Voda u Vekincu, Buban, Kućiški izvor, Izvor kod Beljika, Milenova voda, Manastirska česma. Pije se voda s desetak bunara.

Zemlje i šume.

Delovi atara zovu se: Babe, Reka, Ključ, Polje, Lazovi, Kamenara, Vekinac, Rosulje, Duboke doline, Dubrava, Malonjina bara, Velike njive, Beljurinac.

Tip sela.

Selo je razbijeno na veće i manje kućne grupe pojedinih rodova i one su nablizu. Pored puta Brus–Razbojna–Kruševac je drumski deo sela. Ovde su: opštinska sudnica, zadružni dućan, jedna kafana, dve zanatlijske radnje. “Veliko” groblje i prema njemu “Malo” su pored pomenutog puta za Kruševac i u drumskom delu sela.

Istorija sela.

Lepenac kod Brusa s manastirom zabeležen je u Pećkom pomeniku, a i godine 1645.

Godine 1833. ima 16 kuća c 31 oženjenim i 46 neoženjenih; 1874 – 55 kuća; 1891 — 110 poreskih glava; 1921 – 82 domaćinstva sa 626 članova; 1948 — 126 domaćinstava sa 981 članom.

Starine u selu.

Na Lazinamaje manastir, hram posvećen arhiđ. Stefanu. Ima predanje da je manastir u Lepencu gradio Stevan, sin kneza Lazara. Niže manastiraje izvor hladne vode, dok je drugi izvor, opet hladne vode, kod zgrade osnovne škole i opštine. Ova dva izvora su dve manastirske vode. Na Rasini traje i danas vodenica, kažu iz onog vremena kad je građen manastir Sv. Stefana. U Kućištu živeli su preci današnjih Čukurana. Na mestu “Kod Cera” je staro “latinsko” groblje.

Poreklo stanovništva.

Rodovi:

-Jelići (5 kuća, Sv. Jovan zimski i letnji). Na Gnjili su starinci.

Ostali rodovi su doseljeni.

-Mečkari i Rakićevići (15 kuća) su iz Mečkara, zaseoka Crnoj Glavi u Jošaničkoj Banji. Otud je došao predak Tanasko Milosavljević — Mečkar.

-Crnoglavci – Filimonovići (5 kuća, Sv. Arhangel, Aćim i Ana i Mala Sv. Ana), od Crnoglavaca iz Crne Glave.

-Parađani (8 kuća, Sv. Petka), su od petkovčana iz Parade na Kopaoniku.

-Gmiovići (9 kuća, Sv. Arhangel i velika Gospođa) su povratnici iz Levča. Tamo su izbegli u vreme Karađorđevog vojevanja. Starinom su od plemena Morače.

-Čukurani – Čukuranovići (10 kuća, Sv. Mina). Poreklom su Cincari iz Soluna. Prezime, nadimak je po gostionici Čukurkanu u Solunu. Oni su Čukurkanlije. Iz Čukurkana su Čukurkanlije u Budimu davno izumrli, i u Beogradu. Čukurani u Lepencu biće od Čukurkanlija koji su se iz Budima spustili u Beograd, pa otud preko Kruševca došli u Lepenac.

-Lapčevići i Radmanovići (16 kuća, Sv. Nikola). Oni su od Lapčevića iz Rokca, a starinom su od plemena Kuča,

-Planiničići (6 kuća, Đurđic i Đurđevdan) su iz Planinice na Kopaoniku.

-Frtunići — Jeremići (8 kuća, Đurđic i Đurđevdan), su sa Kosova. U Kučima došli su u Skočnu, selu na vučitrnskom Kosovu, a otud ovamo. U Vučitrnu su njihovi srodnici Frtunići.

-Čingeli – Dimitrijevići (4 kuće, Sv. Alimpije Stolpnik i Đurđevdan) su od Čengelića – Markovića iz zaseoka Pupavna u Plani.

-Ristići (4 kuće, Mitrov dan i Sv. pror. Jeremija). Su od  Savića su iz Batota.

IZVOR: Prema knjizi Radoslava LJ. Pavlovića „Kopaonik“, izdanje 2012. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.