Poreklo stanovništva sela Brestovac, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Brestovac je veliko ravničarsko selo u severnoj polovini Leskovačkog Polja.
Tip sela.
Po tipu slično je mnogim selima u aluvijalnoj ravni Južne Morave. Kao i još neka sela ima u sredini prazan prostor četvrtastog oblika velikog prostranstv a. Naokolo su kuće pojedinih domaćinstava a i zgrade koje služe opštedruštvenoj nameni: apoteka, mesna kancelarija, ambulanta, biblioteka, zemljoradnička zadruga i dr.
Ime sela.
Na prostoru gde se Brestovac zaselio bila je gusta brestova šuma. Na velikom praznom prostoru u sredini sela postoje obronci te brestove šume – nekoliko brestova. Po tome je selo dobilo ime Brestovac.
Vode.
Kroz Brestovac ne prolazi ni niejdna tekućica. Od Južne Morave udaljen je oko 2 km a od Puste Reke kilometar i po. Južna Morava je istočno od sela a Pusta Reka severozapadno.
U selu ima bunara čija dubina je od 8 do 11 metara. Voda nije baš najboljeg kvaliteta. Mnogi Brestovčani oboljevaju od bubrega. Na brdu postoji kladenac pod imenom Čuka ili Čekminski Kladenac.
Zemlja.
Atar sela Brestovca iznosi 1002 hektara od kojih na njive i bašte 703, voćnjake 15, livade 64, pašnjake 94 i neplodno je 111 hektara.
Nazivi potesa su: Delovi, Na Ciglanu ili Guštak, Đeren, Selište, Livade, Jazbine, Smuđe, Goretine, Pod Rid, Poterke, Sklad, Rusansko ili Gornji Prud, Kod Groblja, Bučalo, Arnautski Put, Kuniče, Zrševina i Raštika.
Postanak sela i prošlost.
Brestovac se zaselio u doba stare srpske države, moguće na mestu koje se danas zove Selište. U turskom tefteru iz 1516. godine pominje se Dol. Brestovac kao selo u nahiji Dubočica pod zijametim.
Kada je ukinut spahisjki sistem, Brestovac nije uspeo da sačuva svoju slobodu. Njegov gospodar pre oslobođenja ovih krajeva od turske vlasti bio je Rušit-aga. Trag ovog brestovačkog gospodara očuvao se u potesu Rašitovica.
Poreklo stanovništva.
Brestovac je nakon oslobođenja od Turaka imao 81 domaćinstvo i bio među najvećim selima u leskovačkom kraju. Godine 1953. u njemu je bilo 330 domaćinstava a 1971. godine broj domaćinstava se popeo na 490 sa 2077 stanovnika.
Godine 1977. u selu su živeli ovi rodovi:
-Petkovi su poreklom iz Crkovnice.
-Ćosinci, čiji su daleki preci došli sa Prokletija.
-Stražarovi su doseljeni iz Vinaraca.
-Gradičani su doseljeni iz svrljiškog Gradišta.
-Kalajdžijci su doseljeni sa Kopaonika – Goča.
-Titorovci-Gigini (Mitrovići) su poreklom iz Crne Gore.
-Stojakovići su iz Crne Trave.
-Stopanjci (Jovići) su doseljeni iz Stopanja.
-Crnatovčani su doseljeni iz Crnatovca.
-Ljuba-Ljuša Pavlović je iz Draškovca.
-Cekavčani su iz Cekavice.
-Dončini (Smiljkovići) su iz Šarlinca.
-Titarovci drugi (Spasići) su sa Kopaonika.
-Štrbinci su starosedeoci.
-Tihomir Milenković je iz Toplice – prizećen u rodu Biserkini.
-Čedomor Milenković je iz Donje Lokošnice.
-Joksim Stojković je iz Držanovca kod Makiša, prizećen u rodu Vilipovaca.
-Svetozar Radovanović je iz Dedine Bare (prizetko).
-Milica Stojaković je iz Mrdana.
-Janjići su iz okoline Vranja.
-Žika Mikić je iz Šarlinca.
-Bogoljub Stojaković je iz Priboja.
-Zlatanovci (Zlatanovići) su iz okoline Vranja, srodni sa Janjincima (Janjićima), slave istu slavu.
-Blagoje Stanković je iz Kaštavara.
-Viden Stojković je iz Grdanice.
-Ljubisav Milenković je iz Kosančića.
-Toma Stanković je iz Vranjske Banje.
-Budimir Stanković je iz Dukata.
-Stojkovići su iz Borinog Dola – Vlasotince.
-Petrovići su iz Crne Trave.
-Čedomir (piše Čidomir) Tasić je iz Crne Trave.
-Ljubenovići su iz Crne Trave.
-Jordan Anđelković je iz Crne Trave.
-Bora Pešić je iz Crne Trave.
-Nikola Petrović je iz Kosančića.
-Dinić Borisav je iz Vlasine.
-Najdan Savić je iz Novog Sela – Zaplanje.
-Rade Jovanović-Čivutin, bakalin, doseljen iz nepoznatog mesta, prizećen na imanju roda Čivuti.
-Smrdanci (Jankovići) su iz Smrdana.
-Toma Stanković je iz Vlasine.
-Nešinci drugi (Pavlovići, Miloševići, Jovanovići i Đorđevići, srodni su sa prvim rodom, slave istu slavu – Nikoljdan).
-Mitar Videnović je iz Gornjeg Brijanja.
-Stanko Krstić je iz Draškovca.
-Svetislav Savić je iz Lipovice.
-Zlato Kostić je iz Drćevca.
-Krsta Jovanović je „iz preko Moravu“.
-Svetolik Novaković je iz Lokošnice.
-Rade Đorđević je iz Badnjevca.
Nepoznatog porekla su ovi rodovi:
-Keckini, Menjini-Filipovići, Džidžini, Ćirinci, Cenići, Ranđelovci, Momirovići, Čelaci (Cvetanovići), Avramovići (Zdravkovići), Kdivkini (Đokići), Jovinci, Džubanjci, Rušitovi (Cvetkovići), Jancini (Jankovići i Mladenovići), Tačići-Tačinci, Tutunci (Slavko Janković), Mišaci (Mišići), Vilipovci (Filipovići), Beludinci (Perići), Zdravčinci (Zdravkovići), Stojančani (Ivanovići), Pešini (Pešići), Baba-Gilini (Petrovići iz ovog roda Cermojare Đorđe), Nešinci (Zdravkovići), Dimčini (Stefanovići), Mičkini (Stojiljkovići), Točiljci (Stojkovići), Ćibrici (Stojiljkovići), Karanikolci (Krstići), Nešinci (Milenkovići), Poljakovci (Cvetanovići), Dostini (Momirovići), Miloševci (Miloševići), Smiljkovići, Icini (Stojanovići), Došljaci (Stojkovići), Cenići i Aranđelovići.
Romi.
U Brestovcu nije bilo Roma (Cigana) sve do pre deseetak godina. Tada su se počeli doseljavati iz raznih okolnih sela, pa i daljih mesta. Pripadaju kategoriji erlija.
Popis romski rodova početkom 1978. godine.
-Šatanovići su iz Žitorađe.
-Ukići su iz Šarlinca.
-Jašarevići su iz Stuble.
-Rečkovići su iz Orana.
-Milutinovići su iz Kosančića.
-Aćimovići su iz Međe.
-Mamutovići su iz Kutleša.
-Sejdići su iz Bojnika.
-Denići su iz Stubla.
-Sulejmanovići su iz Priboja.
-Jankovići su iz Badnjevca.
-Salkovići su iz Donjeg Brijanja.
-Ibiševići su iz Grdanice.
-Bajram i Kemal N. su iz Surdulice.
-Bećirovići su iz Donjeg Brijanja.
-Ibrići su iz Grdanice.
-Boško N je iz Popovca.
-Asanovići su iz Lapotinca.
-Trail Ibraimović je iz Međe.
Bave se poljoprivredom na opštenarodnoj imovini, na površini 20-30 ari sade duvan.
Zanimanje stanovništva.
Osnovno zanimanje Brestovčana je poljoprivreeda, Uzgajaju razne poljoprivredne proizvode svih vrsta, naročito pšenicu i kukuruz. Gaje i krompir. Imaju više radniku u industriji u Nišu. Zbog prirode zemljišta ne bave se povrtarstvom.
IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
9. maj 2017. u 03:29
Milena
Moram da napomenen da u ovom tekstu o brestovcu kao i familijama koje ga naseljavaju ima jedan propust.Naime u tekstu o Kutlešu postoji familija Južarci kao starosedeoci ,medjutim Južarci su i u Brestovcu.Po priči moga dede ,tri brata se doselili negde sa juga,pretpostavlja se okolina Leskovca ,pre 250 ili 300 godina.Jedan od braće se naselio u Kutlešu ,drugi u Pukovcu (Takodje poznati i kao Travoltini) i treći brat u Brestovcu.Nažalost imena mi nisu poznata ,tih prvih doseljenika ,rodoslov u Brestovačkoj liniji familije Južarci znam do navrdede i to samo da mu je ime bilo Jovan.Jovan je imao 3 sina Dika ,Giga i Djordje.Djordje je moj čukundeda ,poginuo 1917 i sahranjen u Marseju.Krsna slava je Sveti Luka.