Poreklo stanovništva sela Srneći Dol, opština Vladičin Han – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Vranjska Kotlina“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih od 1951. do 1955. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Srneći Dol je planinsko selo: Zahvata zemljište oštrih oblika, izbrazdano potociam, koji se slivaju u Lepenicu, levu pritoku Južne Morave. Kada se nađe neki zaravnjak ili blažija strana, iskrči se i tu ceo jedan rod podiže kuće.
Vode.
Meštani koriste vodu za piće sa izvora, koji nose ove nazive: Baba Kitinski Kladenac, Veselinov Preslap, Livadče, Lena Bara i Popov Kladenac.
Zemlje i šume.
Topografski nazivi potesa: Lipova Glava, Tikvarka, Dubika, Dojčinica, Kućetine, Govedarnik, Klisura, Ogorelo Gumno, Crešnja, Virovi, Meče Čuka, Žuta Voda, Vuče Pladnište, Ostri Kamen, Kriva Dolina, Jovančova Padina, Golema Reka, Vrli Put, Siva Mrtvica, Pobijen Kamen, Turska Njiva, Gaber, Čelinkino Kućište, Ajdučko Kladenče, Smiljeva Ornica, Odžina Padina, Dubje, Pčeničište i Trševina.
Tip sela.
Srneći Dol je selo razbijenog tipa. Deli se na mahale: Dojčinska, Pešinska, Lena Bara, Baba Kitinska, Baba Iličinska, Brzačka, Uševačka, Baba Cvetina i Baba Miličinska. Treba dosta vremena da se dođe iz jedne u drugu mahalu.
Srneći Dol je 1952. godine imao u svom sastavu ukupno 42 domaćinstva.
Postanak i ime sela, starine i prošlost.
Na mestu Lipova Glava, severozapadno od sela izoravaju se „kose, baglame, svrdla, burgije, motike“ a ima ostataka od zidova. Tu se nalazilo „neko prednje selo“, koje je za vreme Turaka uništeno.
Na potesu Cerka, južno od Srnećeg Dola, vide se stari srpski grobovi zaostali „od pandivek“. Pravac grobova je istok-zapad. Između njih izrasla je bukova šume. Ovi grobovi su od stanovnika koji su živeli u pomenutoj Lipovoj Glavi.
Današnji Srneći Dol osnovan je oko sredine XIX veka. Osnivači su bili doseljenici iz vranjskih i poljanički sela. Prilikom doseljavanja stanovnici su zatekli „zemlju pustinjak“. Sve je obraslo u šumi i u njoj su „srne živele“. Po tome je, kako se kaže, nastalo ime sela. Prilikom oslobađanja od Turaka Srneći Dol je imao 7 kuća. Do pomenutog osobađanja Srneći Dol i susedna Kostomlatica računali su se kao jedno selo – zajedničko ime je bilo Kostomlatica. Tada su narasli i podelili sa u dva naselja. Najviše su se odvojili „zbog svađa u piću na slavama“.
Topografski nazivi Turska Njiva i Odžina Padina su po ranijim vlasnicima. Oni su bili muslimanski Arbanasi od 1878. godine naseljeni u susednom poljaničkom selu Strešak.
Potes Kućetine sada je pod livadama. Niko ne zna kada su tamo bile kuće.
Mesto Čelenkino Kućište naziv je dobilo po kuće nekog stanovnika, kasnije iseljenog. Taj iseljenik na tom potesu je imao burdelj.
Naziv Ajdučko Kladenče postoji „od vaj vek“,
Seoska slava je Mali Spasovdan. To je slava i u susednoj Kostomlatici.
Groblje današnjih meštana nalazi se u Baba Cvetinoj Mahali. Pored njega je mesto Cigansko Groblje. Niko ne zna kada je bilo Cigana u ovom selu.
Poreklo stanovništva.
U Srenećem Dolu žive ovi doseljeni rodovi:
-Deda Stojkovci, Aranđelovdan, su starinom iz vranjskog sela Ranutova, koje leži pokraj Južne Morave. Odatle su „zbog Turci“ pobegli u poljaničko selo Strešak, pa pre oko 130-140 godina došli u Srneći Dol. Milan, 76 godina – Stojilko – Đoko – Deda Stojko, koji se doselio. Stojko je imao sinove Đoku, Nikolu i Stanoja. Deda Stojkovci su izvesno starinci Vranjske Kotline.
-Baba Milčini, Nikoljdan, su doseljeni za vreme Turaka iz susednog poljaničkog sela Strešak.
-Baba Cvetini, Nikoljdan, su ranije činili jedan rod sa Baba Milčini.
-Brzaci, Aranđelovdan, su doseljeni u tursko doba iz Lalinca u Poljanici. Nekog njihovog pretka su Turci hteli da streljaju, pa je on pobegao te su po tome dobili ime.
-Dojčinari, Nikoljdan, su se doselili posle 1878. godine iz susedne Solačke Sene.
-Baba Kitini, Nikoljdan, su se doselili posle 1878. godine iz Golemog Sela u Poljnici.
-Uševčani, Aranđelovdan, su doseljeni nakon oslobođenja od Turaka iz Uševca u Poljanici. Rod je osnovao predak Cvetko.
IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Vranjska Kotlina“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih od 1951. do 1955. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)