Poreklo stanovništva sela Brzohode, opština Žabari – Braničevski okrug. Prema knjizi Mihaila J. Miladinovića „Požarevačka Morava“, prvo izdanje 1928. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela, vode i brda.
Brzohode se nalaze na padinama dvaju brda, rastavljenim uzdužnom dolinom, kojom protiče potok zvani „Reka“ ili Vrbak. U selu ima samo jedan izvor – Bučina a u ataru su izvori: Smrdan, Zahumčica, Studenac, Vodice, Braničevski Izvor, Jevac, Točak, Ružin Kladenac, Draževac, Majur, Jadov Kladenac, Presedna i Mačji Potok. Potoci su Velika Reka, Dršmorski Potok, Majurski Potok, Duboki Potok i Smrdanska Reka. Brda su: Gajčić, Dunegać, Nad Pivnicama, Belo Brdo, Bučina, Đureševo i Presedna.
Zemlje i šume.
Delovi seoskog atara su: Topole, Zagumčica, Reka, Jasik, Vrelo, Krajac, Braničevo, Vodica, Pivnice, Liparčić, Drenjar, Barica, Krstača, Točak, Slatina, Trnovište, Bobane, Ševar, Polja, Vlaške Zagrade, Trstova Bara, Bačište, Međa, Selište, Meonik, Turske Livade, Lipova Gora i Kolovoz.
Tip sela.
Selo je zbijenog tipa i čini sredinu između timočkog i jaseničkog tipa. Mahale nose ime po rodovima koji su ih naselili, kao što su Bogićska, Šašićska, Majurska i dr. U selu ima 333 kuće i 1927 stanovnika.
Ime selu.
Kod meštana postoji jedno, izgleda nepouzdano, tumačenje o postanku imena sela. Po ovom predanju ime je došlo otuda, što su ovdašnji meštani od starine „brzo hodili“ i stizali u bojeve počev od Kosovske Bitke pa do boja kod Kamenice 1809. godine. Za vreme kneza Miloša u haračkom spisku od 1822. godine ovo selo se naziva Brzovode.
Starine u selu i istorijat.
Na Presedni, jugozapadno od sela, meštani su nalazili stari novac, srpove i ostale alatke, po čemu se vidi da je tu bilo neko starije naselje. Jedna vrlo stara i razborita baba priča da je ovo selo nekada bilo Presedna, pa da su ih napali turski vojnici prilikom zavetine, pobili ih ili rasterali, te su se meštani preselili u „Selište“ a iz Selišta, posle kratkog vremena, iselili su se na današnje mesto. Pre toga su, veli ona, živeli su još u staro vreme, na mestu zvanom Zagumčice (ili Divan-Zahumčica). To mesto je visoravan odakle su morali pobeći, opet zbog turskog zuluma. Pobegli su u Presednu, gde ih je to isto snašlo: na Presedni postoji „Jadov Kladenac“, gde su Turci poubijali mnoge Srbe, a na Zagumčici pili su vode iz kladenca, koji se zove Topola. Ovo je selo pod imenom Zahumčice postojalo u početku XVIII veka. Na austrijskoj karti iz tog vremena uneto je selo „Saconezica“ a to će biti pogrešno zapisana Zagumčica.
Postanak sela.
Za najstarije rodove u seli smatraju se Šašići i Bogići. Koliko se pamti, oni su se iz nekog okolnog sela doselili u ovaj kraj i tu je bio njihov zbeg. Ovo prvo naselje nije bilo na današnjem mestu, već 400 metara jugozapadno, blizu izvora i potoka Smrdan. Posle ovih počeli su dolaziti doseljenici iz Istočne Srbije, Makedonije i Kosova, te se selo umnožavalo priraštajem i novim naseljavanjima doseljenika. To prvo naselje zovu danas Staro Selište. Iz njega su se najpre iselili Šašići a poslednji Stanojevići i prešli su na ugodnija mesta, severoistočno od starog mesta. U Starom Selištu bli su Brzohođani sve do pre 100 godina, kada su se poslednje porodice preselile zbog močvarnog zemljišta.
Seoska slava je Sv. Nikola prolećni a preslava Sv. Arhanđeo – letnji.
Svi stanovnici ovog sela su Srbi izuzimajući tri kuće Cigana-Roma.
Poreklo stanovništva.
Rodovi su:
-Šašići, Đurđic, su poreklom iz nekog okolnog sela, odakle su se doselili, prema mišljenju potomaka, pre 300 godina. Naselili su se na zapadnu stranu sela – mahalu koja je po njima dobila ime.
-Bogići, Đurđic, su poreklom iz okoline, odakle su se doselili u isto vreme kad i Šašići. Većina ih je naseljena na zapadnoj strani sela.
-Jankovići, Jovanjdan, su iz Istočne Srbije..
-Zlotani (Zolutani, Zulutani), Đurđic. Si doseljeni iz Zlota, prema mišljenju potomaka, pre 150 godina. Naselili su se na istočnu stranu sela.
-Svrzići, Mratindan, su iz Tetova u Makedoniji. Neko vreme su bili naseljeni u okolini Kruševca, odakle suse ovde naslili pre 150 godina. Naselili su se na istočnu stranu sela u mahalu koja je po njima dobila ime.
-Jaćimovci, Jovanjdan, su sa Kosova, odakle su doseljeni pre 200 godina i naseljeni na istočnoj strani sela.
-Stanojlovići (Stanojlaši), Jovanjdan, su se doselili sa Kosova pre 150 godina. Kuće su im na istočnoj strani sela.
-Mutavdžije, Nikoljdan, su iz okoline Niša, odakle su doseljeni pre 150 godina. Kuće su im na istočnoj strani sela u mahali koja nosi naziv po njima.
-Majurci, Jovanjdan, su iz Majura – atar Brzohodski. Naseljeni su na zapadnoj strani sela u mahali koja nosi naziv po njima.
-Panići, Nikoljdan, su nepoznatog porekla.
-Babići, Nikoljdan, su iz Istočne Srbije.
-Brankovići, Nikoljdan, su doseljeni iz okoline.
-Stanojevići, Aranđelovdan, su nepoznatog porekla.
-Markovići, Jovanjdan, si iz Istočne Srbije.
IZVOR: Prema knjizi Mihaila J. Miladinovića „Požarevačka Morava“, prvo izdanje 1928. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)