Poreklo stanovništva sela Mužinac, opština Sokobanja – Zaječarski okrug. Prema knjizi Petra Jovanovića „Banja“. Priredio saradnika Porekla Milodan.
Položaj sela.
Mužinac je ispod krečnjačkog rasednog odseka Rtnjeve planinske mase između Ruja i Golemog Dela. Selo leži poglavito u izvornoj čelenci Železnica, leve pritoke Trgoviške Reke i na jezerskoj terasi uzdignutoj na 600 metara.
Vode.
Meštani koriste vodu isključivo iz bunara. Izvora ima vrlo malo. To je zbog toga, što se ovde neogeni vododržljivi teren penje visoko uz krečnjački odsek, te je karsna izdan zagađena i karsni izvori se javljaju visoko na krečnjačkoj površi od 720 metara.
Klima i komunikacije.
Najjači vetrovi su severac i košava, koji silaze niz odsek. Kišu donosi košava. Selo je okrenuto prema jugu.
Mužinac je vezan sa Banjom seoskim putem, koji prolazi kroz Beli Potok. Isto tako vezano je za Vrmdžu i Šarbanovac putem koji vodi pored pomenutog odseka. Za Lukavicu i Crnu Reku vodi dobar put dolinom Keštice.Pored ovih postoji još jedan put, koji vezuje selo za Rtanj. On se penje uz odsek i prelazi preko Gole Glavice i Čukara.
Tip sela.
Selo je dosta grupisano. Najgušće su kuće oko potoka Železnica. Ipak, kuće nisu veoma zbijene, jer svaka kuća ima poveći voćnjak. Obično su kuće poređane oko pomenutih puteva. Selo nije podeljene na krajeve i male, već se pojedini krajevi sela nazivaju po većim familijama.
Zanimanje stanovništva, zemlje i šume.
Meštani se bave zemljoradnjom i stočarstvom. Njive su poglavito ispod sela, ali ih ima i iznad, na odseku terase od 600 metara, ispod Nenovice i na krečnjačkim površima, u plitkim i širokim uvalama. Njive ispod sela su dosta plodne; isto tako i na odseku jer su na zemljištu sastavljenom od jezerskih rastresitih sedimenata. Međutim, na višim površima su nešto slabije, naročito one koje su izvan uvala. Stoku leti drže na seoskoj utrini pod Rtnjem, gde su i letnje pojate. Šume imaju malo i to su uglavnom privatni zabrani.
Ime selu.
O imenu sela nema preciznijeg objašnjenja. Priča se da su na tom mestu, pre nego što je selo naseljeno, muzli stoku i zbog toga ga nazvali Mužinac.
Postanak sela i poreklo stanovništva.
Selo se dosta pomeralo. Najpre je bilo u Selištu pa u Selini. Iz Seline se premestilo u Kešticu a odavde se tek naselilo na današnje mesto. Selo je, priča se, zasnovao neki „Joca papudžija“, ali se o njemu ne zna ništa detaljnije.
Selo je raslo množenjem stanovništva i doseljavanjem.
Na mestima gde je ranije bilo selo ima tragova od naselja. U Selištu se održalo i staro groblje.
Zavetina u selu je Aranđelovdan.
U selu su ove porodice:
-Lazarovci (Nešići), Lazarevdan i Aranđelovdan. To je deo familije „Dragutinci“, koja je pobegla iz Sjenice zbog ubistva nekog Turčina. Staro im je kumstvo „u Smolovce“.
-Popovci (Didići), Sv. Đorđe, su doseljeni iz Trgovišta od familije Kašmerovaca – „Jerci“. Stari Dida se pod starost zamonašio. Od ove familije su Didići u Sokobanji, od kojih je i Ljuba Didić.
-Ristići, Nikoljdan, su doseljeni iz Bučja – Zaglavak.
-Milenkovći (Grčkići), Đurđevdan, su doseljeni iz Planinice – Crna Reka. Zovu ih Grčkići, zbog toga što je njihov ded išao sa nekim Grkom baveći se krojenjem i šivenjem a nije voleo da radi zemlju.
-Paunovići,Đurđevdan, su doseljeni iz Vitoševca –Ražanj.
-Matejići, Nikoljdan, su doseljeni iz Šarbanovca od familije Radojkovci.
-Markovići, Nikoljdan, su doseljeni iz Šarbanovca od familije Marinkovci.
-Alići, Sv. Vasilije, su Cigani-Romi i kovači, doseljeni iz Krivog Vira.
IZVOR: Prema knjizi Petra Jovanovića „Banja“. Priredio saradnika Porekla Milodan.
Komentari (0)