Poreklo prezimena, selo Metriš (Zaječar)

Poreklo stanovništva sela Metriš, Grad Zaječar – Zaječarski okrug. Prema knjizi Koste Jovanovića „Negotinska Krajina i Ključ“. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Selo je na površi sa obe strane Sikolske Reke, čija je dolina široka a strane blage. Površ je zaravnjena, osim malih uzvišenja i plitkih dolina potoka Bačure i Savinca. Kuće su sa obe strane Sikolske Reke, koja ima usečeno korito i malo vode, te kućama i poljima ne nanosi štete.

Vode.

U selu su Perčin Kladenac, tri česme i mnogo bunara. U sinoru je jedna česma i nekoliko bunara.

Zemlje i šume.

Mesta sa njivama, livadama i gajevima nazivaju se: Blato, Topoljar, Tudorča, Đuratovac, Pločnik, Suvi Potok, Srednjik, Sovinac, Bačura, Strugarac, Sojic, Medvedovac, Pločar, Dubrava, Srebrova Livada, Klađe i Lug. Oštinske šume su na mestima: Blato, Kosovačka Šuma i Grobor. Utrine su Selište i Topoljar.

Tip sela.

Selo je zbijenog tipa i podeljeno je na Gornji i Donji Kraj u kojima su kuće međusobno udaljene od 10 do 40 metara.
Groblje je na brdu istočno od sela.

Ime selu.

Po narodnom kazivanju selo je dobilo ime od izmenjene reči „metla“.

Starine u selu.

Selište je ispod seoskih kuća, gde je najpre bilo selo a iz tog vremena i Staro Groblje. Na groblju su mnogi spomenici od kamena peščara, koji su na vrhu istesani u obliku krsta a na mnogima su urezana imena lica, koja su tu sahranjena. Najnoviji spomenik je iz 1844. godine a najstariji iz 1749. godine U južnom delu groblja su spomenici od kretacejskog krečnjaka; na njima nema rezotina i natpisa i nesumnjivo su stariji od pomenutih.

Podaci o naselju u prošlosti.

Metriš je kao naseljeno mesto prvi put zabeleženo pod imenom Metrich na karti „Temišvarski Banat“ iz 1722. godine a 1736. godine zapisano je Mitriš i Mđtiš. Selo Metrisch je zabeleženo 1784. godine; 1807. godine pominje se knez „Stevan metriški“ a 1811. godine zapisano je selo Metriš. Godine 1846. selo je imalo 89, 1866. 126 a 1924. godine 185 kuća.

Postanak sela i poreklo stanovništva.

Po predanju selo je bilo u Selištu, zasnovano „pre 200-300 i više godina“. Osnivači sela u Selištu su došli iz Stare Srbije i sa Kosova, čiji su potomci današnji rodovi:

-Dmitrovci (Dolujevci), Sv. Vrače;
-Jevtinovići i Davidovići, slave Jovanjdan;
-Ilinci, Đurđevdan i;
-Matinci, Đurđevdan.

U Selište su doseljeni:

-Pavlovići (Milići, Milenkovići, Nikolići, Manojlovci, Đuričići i Kojići), slave Đurđevdan. Poreklom su iz Lenovca a ovde su se doselili iz Rgotine u Crnoj Reci. Iz Rgotine su se preselili zbog stoke, koja je „bežala u ovaj kraj“. Priča se da su pradedu Milana ubili Hajduk-Veljkovi momci*.
-Selinići i Sretenovići su jedna rod, slave Đurđevdan. Ne znaju za svoje poreklo.
-Zmajkovići (Ilići, Obretkovići, Stojanovići, Stankovići, Ničići i Stanojlovići** „Solimanci“), slave Nikoljdan. Rodonačelnika j, kao malo dete, doveo neki Zmajko Ciganin, ali mu je nepoznato poreklo. Pričaju da je od Ničića bio knez „Stevan Metriški“.
-Rajkovci i Milojkovci su jedan rod, slave Nikoljdan. Poreklom su iz Krivog Vira u timočkoj Crnoj Reci a doseljeni su iz Velike Jasikove.
-Sirovičići (Ristići, Stanojevići, Milojevići, Đuričići i Spasojevići), Jovanjdan „povratili su se iz Vlaške“ gde su im preci bili izbegli.
-Pajinci, Đurđevdan. Pradeda, starcu od 90 godina, je majka „u komi“ (u trbuhu) donela iz Piderice u Bugarskoj.
-Svirčevići, Nikoljdan, su iz Kučajne u Zviždu.
-Nikoličići, Blagovesti. Čukunded je došao iz Krivog Vira. Kažu da se neke iz ovog roda poubijali Hajduk-Veljkovi momci.
-Adamovići, Jovanjdan, su iz Šumadije.
-Stanojkovići, Aranđelovdan, su iz Lenovca.

Rodovi doseljeni u 19. veku:

-Jovanovići, Đurđevdan, su iz Brestovca u timočkoj Crnoj Reci.
-Buljubašići, Sv. Petka, su iz Rgotine.
-Resavci, Nikoljdan, su iz Resave.
-Vlačići, Sv. Petka. Praded je iz Vakonja u Crnoj Reci.
-Trnjančići, Đurđevdan, su iz Trnjana a poreklom su iz „Arnautluka“.
-Krstići (Kučijančići), Nikoljdan. Dedu iz Bele Reke posinili izumrli Kučijančići.
-Jovičići, Đurđevdan. Otac se doselio iz Karbulova a poreklom su iz Stare Srbije.
-Stojković, Sv. Petka, je Ciganin-Rom kovač. Otac mu se doselio iz Rgotine.
-Rankovići, Jovanjdan. Otac im se doselio iz Brestovca a poreklom su sa Kosova.
-Stojanovići, Jovanjdan, su poreklom iz Makedonije.
-Žikići, Nikoljdan, su doseljeni iz Brusnika a poreklom su Sa Kosova.
-Cvetkovići, Nikoljdan, su iz Karbulova a poreklom su iz Stare Srbije.
-Milosavljevići, Đurđevdan, su iz Brestovca a poreklom su iz Šumadije.
-Radojevići, Jovanjdan, su iz Salaša a poreklom su sa Kosova.
-Sibići, Nikoljdan, su od istoimenog roda u Sikolu.
-Ilići, Đurđevdan, je od „Arnauta“ u Sikolu.
-Milići, Jovanjdan, su iz Popovice a poreklom su sa Kosova.
-Conići, Jovanjdan, su iz Salaša a poreklom su sa Kosova.
-Radosavljevići, Aranđelovdan, su iz timočke Kamenice.
-Markovići, Jovanjdan, su se doselili iz „Mađarske“.

Seoska zavetina je letnji Aranđelovdan a crkva slavi Spasovdan.

*Kad je Hajduk-Veljko pozvao seljake iz Metriša da se bore sa Turcima, najviše se tome protivio Milan. Kad je u selo došao Hajduk-Veljko Milan se sa pristalicama zatvorio u jednu tvrđu kuću, iz koje je i planula puška i ranila jednog Veljkovog momka, koji su bili došli da ih pozovu na predaju. Veljka je to jako naljutilo, dotrčao je do kuće i iz „kubure“ oplaio u krov od slame, te kuću zapalio, posle čega su se ovi morali predati. Vela je su po zahtevu seljaka i po naređenju Veljkovom momci poubijali opsađane.
**Solimanac se zovu zbog nekih Cigana čergara, koji su u livadu nekog Stanojlovića, pustili konje na pašu, pošto su im seljani iz šale kazali da je to Solimanova livada.

IZVOR: Prema knjizi Koste Jovanovića „Negotinska Krajina i Ključ“. Priredio saradnik Porekla Milodan.