Poreklo stanovništva sela Jasenak, opština Obrenovac. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.
Položaj sela.
Jasenak ja sa obe strane rečice Jasenove, desne pitoke Marice, ali je veći deo naselja na njenoj desnoj strani. Kuće se podižu visoko po stranama kosa, jer su (kose) bez vode. Naselje se deli na krajeve koji se nazivaju po rodovima: Stančića Kraj i Čolakovića Kraj, a dva kraja se nazivaju, i to onaj do šume na Jasenovačkoj Kosi, Šumadijski Kraj a drugi je Zabelski Kraj. Prema Maloj Moštanici je Jasenovačka Kosa ili Jasenova; do Bariča su potesi Zaseka, Šib i brdo Bukvik; do Vranića je seoski put na Dugom Gaju; do Mislođina je potes Osovlje a do Draževca seoski put.
Vode.
Seoski potoci su svi sa desne strane rečice Jasenove. Svi ti potoci, osim Selskog Potoka, nemaju svoja korita, nego su to uvale kojima voda teče samo posle kiša ili kada se otapa sneg. Naselje je oskudno vodom, naročito leti. Kopaju se bunari, koji gotovo leti presuše. Zbog toga se leti donosi voda u buradima sa Kolubare za domaće potrebe i za stoku. Nedaleko od kuća kopaju se bare u koje se sliva kišnica i u njima voda čuva za stoku i pernatu živinu. Potoci su Provalija, Bubanja, Vinski Potok i Čolakovića Potok. Svi leti presušuju*.
*Za rečicu Jasenovu priča se da je imala svoj izvor u mestu Bukvaru a tu danas ima velika kamena ploča. Kad su Mađari napustili ovaj kraj, oni su izvor zatvorili gredama i volujskim kožama pa je voda izbila u Žarkovu kod Beograda, a to su današnje Bele Vode.
Zemlje i šume.
Livada ima malo i one su izmešane sa njivama. Nazivi mmesta sa njivama i livadama su: Zabel, Veliko Polje, Prosena, Suvaje, Luke, Drenje, Vinski Put, Ledine, Mladenovac, Pitome Livade, Krčevina, Mlaka, Ćumurdžinica, Ornice, Krušik, Parlozi, Vinogradi, Šib, Zaseka, Madžarina, Provalija, Polja i Mustavno polje.
Seoska zajednica je cerova šuma na kosi Jasenovi, koja se kao klin provlači između susednih sela Male Moštanice i Vranića i dopire do Meljaka u barajevskoj opštini*.
*Priča se da su nekada na ovom mestu izginuli neki Turci, pa je nastao spor među ljudima iz Vranića i Jasenka, ko će da plati „krvninu“ Turcima. Naposletku krvninu plate ljudi iz Jasenka zbog čega im pripadne šuma na kosi Jasenovi.
Starine u selu.
Usred sela poznaju se ostaci od starog „madžarskog“ groblja. Nedaleko od ovog groblja iskopana je velika olovna „sinija“ (stočić) koja je imala šare, pa su je isekli i pretopili u puščana zrna. Na Brdu ima tragova od još jednog starog „madžarskog“ groblja. Kod njega je i današnje groblje.
Podaci o selu.
Krsta se nose na Beli četvrtak a zavetni dan (preslava) je Jeremin dan.
Jasenak je kao naselje označen na Ebšelvicovoj karti. Po arhivskoj građi on je zapisan 1818. godine kada je imao 18 kuća, 1844. godine u njemu je bilo 25 kuća sa 165 stanovnika. Danas ima 15 rodova sa 193 kuće.
Poreklo stanovništva.
U ovom selu ima četiri starinačka roda:
-Stojanovići, jedna kuća, slave Alimpijevdan.
-Miloševići, dve kuće, Aranđelovdan.
-Bajići (Savići i Đorđevići – po jedna kuća), Đurđic.
-Ilići, dve kuće, Jovanjdan.
U 18. veku doselila su se tri roda:
-Kumrići (Stevanovići), predak Pavle Magličić davno se doselio iz Maglaja u Bosni, oženio se bogatom cigankom po kojoj su se prezivali Kumrići, ima ih 11 kuća, slave Đurđevdan.
-Stančići – 35 kuća, Čolakovići – 40 kuća, Radosavljevići – 35 kuća, Nikolići – 10 kuća, Ilići drugi – 4 kuće, Adamovići – 12 kuća i Ristići – 10 kuća su od istog pretka Gvozdena, koji je ubio Turčina u Hercegovini pa otuda pobegao na konju. Pošto je stigao i Jasenak konj mu se zaglibi u nekakvu baru, pa su mu Kumrići pomogli da se spase. Po njegovim sinovima se prezivaju današnji rodovi, koji su se već razrodili i međusobno se udaju i žene, slave Đurđevdan*.
*Po predanju Gvozden je slavio Sv. Klimenta, pa kad se zaglavio sa konjem on je zvao u pomoć svoju slavu, ali mu ona nije pomogla. Pošto su ga Kumrići spasli on uzme da slavi njihovu slavu, Đurđevdan.
–Andrići, predak došao iz Srema pa se oženio Kumrinom ćerkom, 5 kuća, Mratindan.
U prošlom veku doselilo se osam rodova:
–Petrovići, čukunded se doselio iz Hercegovine, 5 kuća, Đurđevdan.
–Beljinčevići dve kuće (Tošići, jedna kuća), praded se doselio iz Beljina u Posavo-Tamnavi, slave Đurđic.
–Stankovići, ded se doselio iz Bosne, 5 kuća, Aranđelovdan.
–Minići, ded se doselio iz Prijepolja oko 1870. godine, jedna kuća, Đurđevdan
–Đorđevići drugi su došli iz susednog Bariča, 7 kuća, Jovanjdan.
–Popovići, otac se doselio iz Bosne 1880. godine, jedna kuća, Nikoljdan.
–Kovačevići su se doselili iz Stapara u Bačkoj, jedna kuća, Đurđevdan.
–Jankovići su se doselili iz Perleza u Banatu, jedna kuća, Đurđevdan.
Izumrli rodovi:
–Borići, Jovanjdan.
–Marići, Đurđevdan.
–Nikolići, Nikoljdan – imaju potomke po ženskoj liniji.
IZVOR: „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.
Komentari (0)