Poreklo stanovništva sela Osaonica, Grad Novi Pazar – Raški okrug. Prema knjizi Petra Ž. Petrovića „Raška“ – izdanje 2010. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Osaonica je kod ušća Osojke u Ljudsku, sa obe njene strane, a između rilitskog brda Gradine i Markova Brda.
Tip sela.
Ima kuća pored puta Novi Pazar—Sjenica, koje čine drumsko naselje. Selo se deli na Veliku Osaonicu, glavni deo sela, Malu Osaonicu s kućama niže Gradine i na kraj Kosmajevac sa kućama na desnoj strani ljudske.
Vode.
U drumskom naselju je česma Hajrat, ozidana. Krajem prošloga veka ona je bila „s tri čepa, pokrivene paviljonom, koji je ugodan za odmor putnika i ručavanje leti“. U selu su Grozničavac u Malom Potoku, česme Drača i Vrelo pod Gradinom, Grabovača u Kosmajevcu, Hajdučka Voda, a u Maloj Osaonici su dve bezimene česme. Osojka postaje od Okoškog Potoka i Štitarke. Tamo su njive i livade Lijepa Ravan. Tu ima i pećina. Na desnoj strani Osojke i brda Čorlije i Strane.
Zemlje i šume
Njive i livade su u ravni pored Ljudske, koje se navodnjavaju „brazdama“ razvedenim iz korita ljudske i sa česama; šume i ispaše su po brdima Kosmajevcu i Kosačevu, oba na desnoj strani Ljudske.
Starine i ostali podaci o selu.
Na vulkanskoj kupi Gradina bila je nekakva gradina, od koje sada nema nikakvih vidnih ostataka. Prema Gradini na bregu je poveliko staro groblje. Tu je i sadašnje hrišćansko groblje. Na rečnoj plavini Osojke u drumskom naselju je džamija. Posle odseljavanja muhamedanaca za Tursku 1935, ona je zapustela a 1941. srušila se. Kod džamije je han, prilagođen za drumsku kafanu, spaljen 1941. Sada su u drumskom naselju podignute zgrade osnovne škole, opštine i sitničarske radnje. Nedaleko je muhamedanske groblje, a poviše njega je Alilov Grob.
Postanak sela.
Današnje selo osnovali su novopazarski begovi krajem 18. veka, naseljavajući „kmetove“ (čipčije) iz okoline. Osaonicaje označena kao naseljeno mesto na Vukovoj karti Srbije. Znatno veće naseljavanje Osaonice bilo je posle oslobođenja Nikšića 1878, kada su se doselili nikšićski „muadžeri“. Oni su se odselili u Tursku od 1913–1935. Godine 1948. selo je imalo 162 stanovnika.
Poreklo stanovništva.
-Mrlješi, 3 kuće, su od Mrlješa u Trošticama.
-Dikić, 1 kuća, Sv. Nikola, je Kuč, doseljen iz Janče.
-Radetić, Mićović, 1 kuća, Sv. Jovan, su doseljeni iz pešterskog Buđeva, bili u Bijelim Vodama, došli 1896. godine u Malu Osaonicu.
-Vidaković, 1 kuća, Đurđevdan, je doseljen iz Pačevine, 1896. godine. Prešli u Malu Osaonicu, ne zna starinu.
-Aleksić, 1 kuća, je od Kudra u Trošticama.
-Knežević, Vuković, 1 kuća, Sv. Trifun, je doseljen iz Dragaljevine i Rakovca 1914. godine.
-Janjuševići, 2 kuća, Sv. Mrata, su od Ozrinića u Crnoj Gori, bili u Babinama kod Mileševa, pa jedni otišli u Užice, drugi u Kruševac i Beograd, a ovi u Osaonicu 1914. godine. Po predanju krvni rod su s Kurepima u drobnjačkoj Tušini.
-Sarići, 2 kuće, Sv. Arhanđeo, su Moračani, bili u Rvatima na Ibru, ovamo došli iz podgorskog Buča 1914. godine.
-Palibrk, 1 kuća, Sv. Jovan, iz Medovine u Moravicama.
-Patričevići, 3 kuće, Sv. Nikola, pretku uzeo aga zemlju u Deževi, ovamo došao iz Dojinovića.
-Plavšić, Popović, 1 kuća, su Kuči od Plava, ovamo došli iz Štitara 1924. godine.
-Vukićević, 1 kuća, Lesendra, je Vasojević, doseljen iz Medovine.
-Šućević, 1 kuća, Sv. Pantelija, je Kuč, doseljen iz ivanjičkog Starog Vlaha; po predanju predak pošao s Karađorđem, devet godina bio u Sirči kod Kraljeva, pa se povratio.
-Kožovići, 2 kuće, su od Dabića u Rodiću, ovamo došli iz Štitara 1924. godine.
-Smudije, 3 kuće, su od Smudija u Ljuljcu.
-Bešević, 1 kuća, su od Beševića y Štitarima, izumrli po muškoj lozi.
*
Poreklo stanovništva naselja Bujci, sada u sastavu sela Osaonica.
Položaj naselja.
Bujci su niže tektonskog raseda i Crnog Vrha, koji su na granici oblasti i Pešterske visoravni. Od susedne Praštevine razdvaja ga dolina u Dedinom Lazu.
Tip naselja.
Kuće su na razdrobljenom položaju, udaljene jedna od druge.
Vode.
Izvori: Marina Voda poviše kuća, Česma u sredini sela s koritom za pranje rublja; Stublina je izvor u Klisuri. Pod Litikom ima nekoliko česama za stoku. Potok Klisura izvire pod Litikom i utiče u Rogatačku Reku.
Zemlje i šume.
Njive su dobre za bela žita. One su male, oko kuća, česama i kod groblja. Ispust stoke je na Ninaji.
Komunikacije.
Seoski put vodi poviše kuća niže raseda. Niže kuća su duboke doline, pa se tamo obavlja samo pešački saobraćaj; ima više veza sa pešterskim selima nego s našim.
Ostali podaci o selu.
Staro i sadašnje groblje je na bregu niže sela. Selo se raseljavalo 1875. godine, pa se ponovo naselilo 1878. godine. muadžerima iz Hercegovine, koji su se odselili u Tursku 1913. i 1920. godine. Muhamedansko groblje je bilo kod starog hrišćanskog. Posle njih su se doselili Starovlašani iz sela pod Javorom. Godine 1948. Imalo je 69 stanovnika.
Poreklo stanovništva.
-Jovićevići, 6 kuća, Sv. Nikola, su iz Medovine kod Erčega u Moravicama.
-Sekulići, 3 kuće, Sv. Nikola su doseljeni iz Erčega.
-Petrović, 1 kuća, Lazareva subota, je doseljen iz Kosovice u Moravicama.
IZVOR: Prema knjizi Petra Ž. Petrovića „Raška“ – izdanje 2010. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)