Poreklo stanovništva sela Razgojna, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Razgojna se nalazi pod Babičkom Gorom, na najnižoj diluvijalnoj terasi, koja se proteže do desne obale Južne Morave.
Tip sela.
Po tipu, Razgojna je zgusnuto seosko naselje izduženog oblika pravca istok – zapad.
Ime selu.
Na proplanku usred šume rado su se skupljali Turci na razgovor. Od tog mesta za razgovor nastalo je ime sela Razgojna, kada je isto nastalo.
Po drugoj legendi, na tom istom proplanku desio se boj, pa je ona bila mesto razbojnika. A kada se razbojište zaselilo selo je dobilo naziv Razgojna.
Vode.
Današnje selo sa novim kućama na zapadnoj periferiji praktično je uz desnu obalu Južne Morave. Najpre je selo bilo dalje od ove reke i kroz njega je proticao potok, koji sada teče kroz Gornju Mahalu a koji se zvoe Stara Reka ili Osojka. Osim ovog potoka na padinama Babičke Gore izvire potok Leštarka. Stara Reka i Leštarka se spajaju i teku kao jedna tekućica u Južnu Moravu. Kladenaca izvora ima tri. Prvi se zove Nada Bače, oko 100 metara istočno od Južne Morave. Drugi kladenac se zove Kani Potok, ima lepu vodu i narod je rado pije. Treći izvor je česma na mestu prekoputa betonskog mosta ne Južnoj Moravi, kojim se dolazi u selo.
Retko koja kuća u selu nema bunar. Duboki su od 7 do 16 metara. Osim privatnih u selu postoje još iz doba Turaka dva seoska bunara.
Sa tri izvorišta u Babičkoj Gori kaptirana je izvorska voda i dovedena u selo. Ovu vodu iz vodovoda koristi skoro svaka kuća u selu.
Zemlje i šume.
Atar sela Razgojna se prostire na 951 hektaru. Od toga na njive i bašte spada 403, voćnjaci 27, vinogradi 191, livade jedan, pašnjaci 55, šuma 175 dok je neplodno zemljište 101 hektar.
Zemlja nosi ove nazive: Kuka, Cerovac, Gornja i Dolnja Arnica, Široka Strana, Trkov Rid, Golema Korija, Bačvište, Belo Kamenje, Dajčevica, Leštar, Lepa Padina, Selište, Del, Lebanske Trle, Milivo, Stara Šuma, Grdanac, Crniče, Kitka, Preko Morave, Buk, Crkvište, Sveti Spas, Staro Crkvište, Arnica, Lepe Padine, Pusta Razgojna, Kalen Čuka, Osoje, Suv Dol, Kocine Trle, Kocina Česma, Kijavac, Beli Kamen, Toplik i Gluva Padina.
Postanak sela i prošlost.
Razgojna je staro srpsko elo, zaseljeno verovatno u doba Stevana Nemanje. Pre što su se Moravani ovde naselili i dali selu svoje ime, postojala su romejska naselja o čemu govore tragovi crkava, crkvišta, ostaci od kuća, odlomci vizantijskih tegula, tragovi ognjišta. Možda je Razgojna nastala nakog sukoba, razbojišta, u vreme kada su se sukobljavali Sloveni sa Romejcima.
Svi se slažu da je Razgojna starija od Babičkog. Nje ima i u turskim dokumentima iz početka XVI veka, Bila je timarsko selo. Kroz dugi niz turske valdavine menjale su se spahije.
Verovatno je da je neko od porodice Pašagića bio spahija sela Razgojna do reforme turskog carstva pa se , posle toga, nametnuoza „zaštitnika“ – gospodara. U Razgojni su Pašagići imali svoje gumno. Potčinjeni meštani su čuvali stoku. Pašagi je bilo teško da prelazi Južnu Moravu, pa je zbog toga, na svom čifluku, gde je sada Čifluk Razgojnski, podigao kuću za noćenje kada je ovde dolazio da nedgleda radove u selima Razgojni i Grdanici.
Kada je došla sloboda Razgojna je imala 74 kuće i postala sedište opštine za ovaj kraj.
Poeklo stanovništva.
Prema popisu stanovništvu 1971 godine u selu Razgojni je živelo 293 domaćinstva sa 1185 stanovnika.
U selu žive ovi rodovi:
Starosedeoci:
–Bojkinci, Pavlovi su srodni sa Jovančinima – oba ova roda nose zajednički nazive Deda-Jankovci, Kocini, Dešićevi i Stojanovići (Jovići).
Nepoznatog porekla:
–Samodojdini, Buzi, Jovančini, Markovi – osnivač roda Marko je živeo 120 godina, Cakinci su srodni Markovima – potiču od Cake sina Markovog, Miljčinci, Dirini (Stanojevići), Lazarovi- Lazarovci, Janaćkovi i Stamenkovci.
–Grebenarci su poreklom iz Crne Gore.
–Blagojinci ili Blagojinčiki su iz Razgojnskog Čifluka.
–Mladenovi su iz Razgojnskog Čifluka.
–Jankovci su doseljeni iz Vojvodine.
–Đokinci su iz Crne Trave.
–Lebančani ili Lebanci vode porreklo iz Crne Gore – Berana – Ivangrada.
–Marjanovi su iz Razgojnskog Čifluka.
–Džikini, Đorđijanci i Stojkovi su obuhvaćeni imenom Grebenarci. Svi potiču od jednog pretka Krste, koji je imao tri sina – Žiku (Džiku), Đorđa i Stojka.
–Cekinski rod je iz Jašunje.
–Šopci su iz Crne Trave, gde imaju i danas srodnike i kumove.
–Bozačici, Botadžiski rod, su doseljeni iz Jašunje.
Iz Razgojne koje je zdravo, napredno i selo sa dobrom zemljom za sve vrste poljoprivrednih kultura, osetan je odliv stanovništva. Od Rod Bojkinci, koji u selu ima 18 kuća, odselilo se 13 domaćinstava – po jedno u Francusku i Australiju. Takvih primera ima još.
Zanimanje stanovnika.
Razgojčani su zemljoradnici. Seju pšenicu i kukuruz. Imaju voćnjake na 27 hektara; raznih vrsta breskvi, trešnje, višnje, orahe i drugo voće. Čuveni su posvojim vinogradima. Najveći su vinogradari u celoj Oblasti. Uzgajaju razne sorte grožđa, posebno hamburg. Grožđe je puno šećera i daje vino sa većim brojem maligana.
Razgojničani su poznati i kao povrtari. Proizvode usvojim baštama papriku, zelenu i industrijsku. Ovu drugu suše, melju i prodaju u raznim potrošačkim centrima u zemlji. Osim toga proizvode rani i poznu boraniju i iznose na pijacu u Leskovcu.
Od stoke čuvaju krave, kao i u svim selima, u proseku po dve u domaćinstvu.
Poljoprivredne radove izvode mehanizacijom; oranje, setva, berba, vršidba…
IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)