Poreklo stanovništva sela Kijevac, opština Surdulica – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Vranjska Kotlina“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih od 1951. do 1955. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Kijevac zahvata prostrani planinsko zemljište u slivu Vrle i slivu Džepske Reke. Prvi, veći deo sela pripada Vranjskoj Kotlini, drugi, manji deo, pripada Grdeličkoj Klisuri. Ovde se iznose podaci o onom delu Kijevca, koji leže u slivu Vrle.
Zemlje i šume.
Nazivi potesa su: Gumnište, Javor, Krušar, Gornje i Donje Raskrsje, Azirov Grob, Kriva Padina, Ržište, Grbina Livada, Crveni Kladenac, Papratina, Široki Put, Gradište, Stojanov Bunar, Ivkova Njiva, Drum, Trešteno Drvo, Ljuta Kruškaa, Popov Most, Glotska, Kratki Rid, Kušlin Grob, Javor, Trševina, Kosovske Kuće, Dubnica, Turska Njiva, Gudžište, Pejina Padina, Selište, Vučkova Garina, Bačevište, Žuta Voda, Gabriče, Nikolin Čukar, Samar i Orlovac.
Tip sela.
Kijevac je selo veoma razbijenog tipa. Selo je sastavljeno od mahala: Kijevac, Dželepci, Srbinci, Kalanci, Baltijinci i Ilijinci. Mahale su jedna od druge dosta udaljene, kao što su i grupe kuća u njima prilično izdvojene. Glavna mahala, sa školom i opštinskim odborom, po kojoj je dobilo ime celo naselje, je Kijevac.
Kijevac, u slivu Vrle, je 1952. godine u svom sastavi umao ukupno 140 domaćinstava.
Postanak sela, starine i prošlost.
Na potesu Gornje Raskrsje vide se stari grobovi urasli u šumi. U narodu se veruje da je ovo groblje latinsko, odnosno rimsko.
Gradište je uzvišenje na granici sa naseljem Leskova Bara. Na temenu Gradišta vide se zidine mestimično visoke do jednog metra. Neki meštani kažu da je na pomenutom uzvišenju bio „rimski grad“. Iskopavani su: „lonci, novac, zgrade, zidine sa malteroma“.
U Kijevcu postoji crkvina na potesu Kijevska Čuka, kota 1006 metara. Posle Prvog svetskog rata tu je podignuta nova crkva Sv. Prokopija, danas takođe u ruševina. Na Kijevskoj Čuki vidi se i spomenik palim meštanima u ratovima od 1912. do 1918. godine.
Kijevac se računa u stara sela. Starost naselja vidi se i po očuvanim starinačkim rodovima.
Selište je „dobro sakriveno mesto“ u dolini Dubničke Rečice. Tamo je bilo 5-6 kuća nekih današnjih seoskih rodova. Sigurno se zna da su tamo bile kuće današnjeg roda Kovačevci ili Jankovci. Kada su se namnožili stanovnici na Selištu onda suse oni „razišli po ridovi“: Milisav, 66 godina – Miloš – Dimitrija – Staja – Milisav – Janko. Janko je živeo na Selištu a njegov sin Milisav prešao je u današnju mahalu Kijevac. Za pomenutog Milisava, priča se, da je bio hrabar čovek i da se borio sa Turcima.
Potes Azirov Grob leži u severoistočnom delu sela. Tu je grob nekog muslimana, koji je bio poljak. Njega su ubili stanovnici sela Vlasine a potom sahranili u ataru Kijevca. Zbog toga su meštani iz Kijevca morali da plate „30 kesa za krvninu“; prodali su ženski nakit i bakarne posude iz svojih domova i skupili novac za kaznu.
Topografski naziv Kosovske Kuće postao je po nekim srpskim doseljenicima koji su dobegli sa Kosova. Na pomenutom mestu živeli su neko vreme a potom su se nekuda odselili.
U Kijevcu postoje dva groblja u kojima se sahranjuju umrlo današnje stanovništvo. Jedno groblje je u mahali Kijevac a drugo u mahali Dželepci.
U Kijevcu se drži sabor na Spasovdan i na dan Velike Gospojine. Tada se skupljaju meštani u svojim mahalama oko krstova.
Poreklo stanovništva.
U Kijevskoj Mahali žive ovi rodovi:
-Petkovi i Džukelinci su ranije činili jedan rod. Slave Jovanjdan. Smatraju se da su starinci.
-Kovačevci ili Jankovci, Aranđelovdan. I oni se smatraju starincima.
-Džavorci i Savići, Nikoljdan. Ne znaju za svoje poreklo.
U Dželapskoj Mahali žive ovi rodovi:
-Đorđevići, Spasići, Ivanovići, Filipovići, Bankovci i Radulovići. Prva tri roda slave Aranđelovdan a ostali Jovanjdan. Pomenuti rodovi potiču od pretka Đorđa, Banka, Filipa i Spase – koji su bili braća. Smatraju se kao starinci.
U Srbinskoj Mahali su ovi rodovi:
-Nikolinci, Filipovići, Bogdanovići, Čikinci.Čikinci slave Nikoljdan, ostali slave Jovanjdan. Preci ovih rodova su „došli iz Srbije“ – iz nekog mesta u okolini Negotina. Tamo su „psovali Boga“ pa su ih drugi stanovnici oterali.
U mahali Kalanci su:
-Kalanci, Aranđelovdan. O njihovom poreklu se ništa ne zna.
U mahali Baltijinci živi rod:
-Baltijinci, Aranđelovdan. Za njih se misli da su starinci. Najpre su živeli u mahali Kijevac a kasnije osnovali zasebnu mahalu.
U mahali Ilijinci živi rod:
-Deda Ilijinci, Aranđelovdan. Poreklo im je nepoznato. Osnivač roda Deda Ilija živeo je 120 godina.
Iseljenici.
-Radojčinci (4 kuće), Golemoglavci (6) i Čepilovi (1) iselili su se u Alakince.
-Kijevci su se iselili u Jovac.
-Krstinčani (3) i Filipovići (1) su se iselili u Dugi Deo.
-Stojanovci, dve kuće su se iselile u Zagužane.
-Pepelarci (22) su se iselili u Bacijevac.
-Iz Kijevca ima iseljenika i izvan Vranjske Kotline:
-Jovanovci su se iselili u Krajište – selo Rupje.
-Crnilovići su se iselili u Vlasotince.
-Filipovići, dve kuće su se iselile u selo u Donji Livač kod Gnjilana.
-Stamenkovići, Ivkovići i Savići, po jedna kuća, iselili su se u Vlašticu kod Gnjilana.
-Kovačevci, dve porodice se iselile u Karavukovo – Bačka.
-Radulovići, po jedna porodica živi u Nišu i Karavukovu.
-Filipovići, četiri porodice su se iselile u Banat i dve u Mačvu.
-Bogdanovići, tri porodice se iselili u Banatski Brestovac.
-Trajkovčani, ceo rod se iselio u Banatski Brestovac. Živeli su u Srbinskoj Mahali. Njihova zemlja je danas pod bagremovom šumom.
-Deda Ilijinci, jedna porodica se iselila u Karavukovo.
-Nikolinci imaju iseljenika u Mačvi i okolinu Prokuplja, po jedna porodica.
IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Vranjska Kotlina“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih od 1951. do 1955. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)