Poreklo stanovništva sela Trešnjevak, Gradska opština Stanovo, Grad Kragujevac – Šumadijski okrug. Prema knjigama Todora Radivojevića „Lepenica“ i „Naselja u Lepenici“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Trešnjavak je u vrhu Grošničke Reke na Trešnjevačkom Potoku koji utiče sa leve strane u Veliku Reku, na kojoj takođe ima seoskih kuća.
Vode.
Meštani se služe vodom iz bunara-izvora i đermova, jer bunari ne mogu da podmire potrebu u vodi i pored toga što je selo planinske prirode. U Gornjem Kraju su bunari: Kozarička Češma u Kozaricama i Česma pod Velikom Lisom. U Donjem Kraju je Mojevića Bunar u jednoj jaruzi. U ovom kraju iskopana su dva đerma.
Ni Trešnjevački Potok ni Velika Reka (izvorni krak Grošnice) ne plave seoska polja, jer teku dosta dubokim dolinama (urvinama) preko čijih se obala nikada ne izlivaju.
Zemlje i šume.
Njive, livade, zabrani i ispaše su gotova sva oko sela, često i na daljini od dva časa hoda. Sve je zemljište izriveno jarugama i urvinama kojima teku povremeni potočići. Trešnjevak ima 150 hektara zajedničke „selske“ šume sa utrinom. Ona je na mestima zvanim: Guvnište, Velika Lisa, Višnjička Kosa i Kozarice. Ova površina je uračunata u seoski atar.
Atar sela Trešnjevak zauzima prostor veličine 846 hektara.Pod ziratnom zemljištem je 646 a pod šumom 200 hektara. Njiva ima 406 a livada 240 hektara.
U ataru ovog sela svojih imanja imaju meštani Velike Pčelice (Lugomir) i Dulene (Lugomir) a stanovnici Trešnjevaka imaju svojih zemalja u atarima Grošnice i Kragujevca.
Trešnjevak ima pet trla, koja se nazivaju bačije. Ona su daleko od sela jedan do dva časa hoda.
Tip sela.
Selo ima dva kraja, Gornji i Donji. Gornji Kraj je sa obeju strana Trešnjevačkog Potoka a Donji Kraj sa obe strane Velike Reke.
U krajevima ovog sela ima kućnih grupa (mahala), među kojima su najveće u Donjem Kraju: Ašanići, Mojsovići i Vesovići; u Gornjem Kraju samo Simovići.
Ime selu.
Trešnjevak je dobio ime od naziva mesta na kome je zasnovana i na kome je u ranije doba bio lug od starih trešanja. Ovaj trešnjevak zatekli su osnivači sela, pa po tome dali ime mestu i naselju, koje je bilo zaselak sela Grošnice.
Krajevi se nazivaju po svom položaju na Grošničkoj Reci. Gornji Kraj se često zove Simovićki a Donji Ašanovićki – po istoimenim rodovima.
Postanak sela i poreklo stanovništva.
Trešnjevak je osnovan za vreme Prvog ustanka, 1809. godine, kada se Karađorđe vraćao iz Sjenice. Osnovala su ga tri roda: Ašanići, Vesovići i Mojsovići. Oni danas u selu imaju 24 kuće ili 4/7 od ukupnog broja seoskih domova. Posle 1815. godine doselilo se još 5 rodova.
Ovo selo nije uneseno ni u jednu kartu iz prve polovine XIX veka do 1853. godine. Nema ga ni u jednom popisu mesta u Srbiji do 1890. godine.
Trešnjevačko stanovništvo je poreklom iz šest oblasti. Stara Srbija dala mu je tri roda, Crna Gora dva, Kolašin, Ibar i Lepenica po jedan rod.
Tri roda su dobegla u zbegove, dva roda se prešla na neiskrčeno imanje, dva roda su došla u službu a Romi su doseljeni kao kovači.
Poreklo porodica.
Redni broj, prezime (ogranci), odakle su doseljeni, Krsna slava:
Doseljeni u periodu od 1804. do 1814. godine.
-569, Ašanići (Milanovići-Miletići; Milovanovići-Pavlovići; Stevanovići, Veljkovići-Jovanovići; i Paunovići), Sjenica, Stevanjdan.
-610, Vesovići (Mijovići-Mijatovići), Novi Pazar, Nikoljdan.
-887, Mojsovići (Lazovići-Kostovići i Stanišići; i Mojsovići), Novi Pazar, Đurđevdan.
Doseljeni u periodu od 1843. do 1903. godine:
-1377, Simovići (Simovići, Teofilovići i Milosavljevići), Kolašin (Stara Srbija), Mratindan.
-1403, Đokovići (Đokići), Mataruge (Stari Vlah), Jovanjdan.
-1725, Antonijevići, Crna Gora, Tomindan.
-1843, Vukovići, Crna Gora, Đurđic.
-2235, Đorđevići*, nepoznato, 1863*, Aranđelovdan.
*Romi, godina doseljavanja.
Ostali podaci o selu.
U Trešnjevaku je 1903. godine živelo 8 rodova u 42 doma sa 261 stanovnikom. Među njima je jedan rod romskog porekla. Godine 1910. u selu je bilo 60 domova sa 349 stanovnikaa a 1921. godine u selu je živelo 348 stanovnika.
Groblje je u dnu sela ispod Donjeg Kraja pod Petrovim Brdom.
Seoska zavetina (bdenije) su Mladenci a litija se nosi na Trojički Beli Četvrtak.
IZVOR: Prema knjigama Todora Radivojevića „Lepenica“ i „Naselja u Lepenici“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)