Poreklo stanovništva sela Godečevo, opština Kosjerić – Zlatiborski okrug. Prema knjizi Ljubomira, Ljube Pavlovića, „Užička Crna Gora“. NASELJA I POREKLO STANOVNIŠTVA (knjiga 19) – SRPSKI ETNOGRAFSKI ZBORNIK (knjiga XXXIV), Zemun 1925. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.
Položaj sela.
Ovo krajnje oblasno selo je na obema obalama rečice Rogačica, više drinsko nego crnogorsko (Užička Crna Gora) selo, ali se uvek nekako vezivalo za sečoriječka sela. Pravo brdsko, vrletno i mnogo teže za saobraćaj od svih ostalih planiniskih sela. Reka teče tako dubokim i uskim koritom, tako strmenih je strana da se tovarima i kolima vrlo teško, samo na jednom jedinom mestu može spustiti. Najmanje doline su toliko strme i duboke, da se iz jednog kraja u drugi teško prelazi. Još da nije u lepezastom delu pojedinih rekavica malo zaravni, pa ne bi imalo gde biti naselja. Po Rogačici i po dnu potoka kuća nema, niti se smeju podizati, naročito kada se ima u vidu, da je celo selo napoleozijskim trošnim stenama, osim malo severnog dela, koji ulazi u Zarožje.
Nijedno selo nije zgodnije izdeljeno u veće ili manje krajeve kao ovo; njegovi su krajevi samostalne jedinice, pa ih seljaci i zovu selima.
U sredini sela je oko starog grada Godečevo, zahvata sredinu sela i spušta se Rogačici, preko Rogačice su Blagojevići, južno od Godečeva Kruščica, istočno Ranići i severno Ploska.
Starine u selu.
I Godečevo je kao i ostala sela sa tragovima starih kultura i starog života, Velike, danas skoro rasturene zidine po Godečevu, stara groblja na Vardi, U Gladovićima i Matićima, dokaz su nekog ranijeg života. Od ovih starih naselja ostali su samo tragovi i ništa više, sve se drugi izgubilo. Gde su stari stanovnici lako je znati, kada se zna da je ovo selo u ranija vremena naglo ispuštalo stanovništvo. Iz Godečeva naseljena su mnoga jadranska i mačvanska sela, koja su i do danas očuvala veze sa ovim selom. U Komariću, u Rađevini, u Dublju u Mačvi i još ponekim selima naći će se Godečevaca i danas.
Poreklo stanovništva i osnivanje sela.
–Gladovići su najstarija porodica u Godečevu. Zna se da su Kuči, da su doseljeni i da su oduvek zanatska i hajdučka porodica. Gladovići su se prvi put naselili oko grada, pa su se pomerali, naročito bliže Rogačici i Kruščici. Danas se gornji deo ovog kraja zove Gladovići, dokle nema porodica ovog prezimena. U tursko se doba mnogo hajduka, kačera, zidara i drvodelja iselilo iz ove porodice. Kao hajduci proterani su u Komorić i tamo se zovu Gladovići. U ovom Godečevu su poznati pod ovim prezimenima:
–Matići oko Grada,
–Biljići ispod Grada do Reke,
–Savići u reci i oko brda,
–Perišići,
–Petrovići i drugi.
Ima ih 28 kuća i slave Nikoljdan.
–Đukanovići su druga vrlo stara porodica, doseljeni pre 200 godina u ovo selo iz Riđana kod Nikšića, došla su u susedno selo dva brata; Novaki Đukan, na kraj sela Jaklja pod samom Vardom se naselili. Dugo su bili u zajednici, pa je deobom mlađi Đukan prešao na svoja letišta u Kruščici i time se odvojio od Jaklja i prešao u Godečevo, stvarajući novi kraj, koji se nazvao Kruščica. Đukanovi potomci su preduzmiljivog duha, vrlo otporne prirode, neobično bistrog uma i slabe telesne građe. Još i na svom ognjištu istakli su se kao dobri trgovci, veliki preduzimači, pa su se zbog tih osobina stalno iseljavali, te ih danas ima po Valjevu, Beogradu i drugim mestima – ima više nego u selu*.
U selu ih je svega 12 kuća, slave Nikoljdan.
*Kad god govorite s kojim Đukanovićem iz sela o njima, o preduzimljivosti i špekulativnosti, uvek će istaći kao primer svog pretka Petra Đukanovića, na čijem spomeniku piše da je bio vodeni trgovac, koji je trgovao uveliko i na more išao.
–Blagojevići i Ranići su došli u selo sa Đukanom. Ranislav i Blagoje, braća rođena, došli su iz Pive i prvi put se naselili u samom Gradu. Kako su se naglo množili Gladovići ih potisnu i oteraju Blagojeve potomke preko Rogačice pod lještanski Jasenovac i Lučevik. Prve su kuće bile pod Jasenovcem, pa se posle množenjem spustili niz reku do Šatora i uz reku do pod samo Zarožje. Raniji potomci budu potisnuti na severoistok od Grada i oni se zbiju u nov kraj sela Ranića. Samo se jedna jedina porodica zadrži i do danas na starom ognjištu u Gradu, to su:
–Mijići.
Blagojevi potomci su sačuvali samo prezime kao ime kraja, tako i Ranići, inače imaju razna prezimena. Blagojevići i Ranići su čuvene zanatske porodice, slabi trgovci, dobri radnici, običnog shvatanja sa 20 kuća u Blagojevićažima, dve u Gladošićima, 8 Mijića u Gradu i 22 u Ranićima, ukupno pedeset i dve kuće, slave Jovanjdan.
–Grujići su mnogo pozniji doseljenici, naseljeni u Plosci, došli iz Dražnika i to kao stara hajdučka porodica; upravo su proterani iz tog kraja, ovde ih sklonili Đukanovići, pošto su iz zgodno poslužili (ko razume – shvatiće, op Milodan). Ima ih i danas nemirnog duha, nestalnih i običnih radnika, svega 14 kuća, Nikoljdan.
–Cagići. Đukanovi potomci tumaranjem po svetu doveli su iz Bosne, iz Osata, nekakvog Cagui pored sebe naselili u Kruščici. Caga je još za života primio navike i način života svojih dobrotvora, te su mu se mnogi potomci odavali trgovini i zanatima, mada nikad nisu moglu stići svoje učitelje. Cagini potomcu su dobri ekonomi, te im ti poslovi mnogo bolje idu nego drugi. Od Caginih potomaka ima mnog više iseljenih nego u selu, ima ih 6 kuća, slave Nikoljdan.
–Vukovići su se naselili u Raniće došavši iz Starog Vlaha kao radnici, došli su kao jedna porodica, danas ih ima 4 kuće, slave Petrovdan.
–Cvijovići su srodnici Grujićima i doselili su se u Plosku iz istog sela i po pozivu, ima ih 3 kuće, slave Jovanjdan.
–Petrovići su se doselili iz drinskog sela Jelovika, naselili su se u Mijiće u Gradu, dve kuće, slave Đurđevdan.
U Godečevu ima 121 kuća od osam porodica.
IZVOR: Ljubomir Pavlović – Užička Crna Gora. NASELJA I POREKLO STANOVNIŠTVA (knjiga 19) – SRPSKI ETNOGRAFSKI ZBORNIK (knjiga XXXIV), Zemun 1925. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.
Komentari (0)