Poreklo prezimena, selo Zarube (Valjevo)

Poreklo stanovništva sela Zarube, grad Valjevo. Prema knjizi Ljubomira Ljube Pavlovića „Kolubara i Podgorina“, prvo izdanje 1907. godine, najnovije izdanje 2011. godine – edicija „Koreni“ – JP Službeni glasnik i SANU. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan. 

Položaj sela.

Zarube su na istočnoj strani dračićske krečnjačke i vrtačama izbušene visoravni. Kuće su gotovo sve na krajnjim tačkama i pri vrhu ili dnu vrtačastih dolina. U selu su tri takve doline, nagnute zapadu najvećoj vrtači u selu, poznatoj po imenu Uvor. Ti nizovi vratača su najlepše ziratne zemlje u selu a zovu se: Erkovina, Smrdan i Maksimovac do Žabara.

Izvora u selu ima dosta. Njima se jedino selo služi a bunari su retki; svega ih je dva. Jači izvori zovu se vrela i glavna su ova: Vrelo (poznatije kao Kutlačića Bunnar), Pavića Bunar do Ravnja i Vrbica do Žabara. Manji izvori su: Ribnjak na Devedžincu, Garalj u Gođevcima, Stublina i Čavorić do Žabara. Jedina tekuća voda, ali presušna, je potoko Bukovik, koji dolazi od Ravnja i ponire u Uvor.

Zemlje i šume.

Zemlje su po dolinama, dosta dobre, krečne i tople glinuše, na kojima dobro uspevaju strmna žita. Kad su kišne godine, a zemlje dobro nađubrene, onda mogu roditi travom i kukuruzom, inače seljaci nemaju livadskih zemalja a kukuruz seju po Kolubari ili na svojim ili tuđim zemljama. Znatnija su imanja za ispuste po Matijevcu, Mirkovači i Devedžincu.

Zaruba je šumsko selo. Šume su kao i u Dračiću nastavak mačinskih šuma od lisnatog drveta, koje se upotrebljava i za gorivo i za građu.

Tip sela.

Kuće su seoske rasturene, obično su na plećima pojedinih uzvišenja nad dolinama. Nigde nisu zbijene blizu jedna druge, već su znatno razmaknute, te po tome selo ima pravi razbijeni tip. Ali se kuće ipak grupišu po porodicama, ali ove grupe ne mogu biti pravi džemati. Rastojanje među kućama je od 60 do 500 metara.

U selu danas žive ove porodice: Pavići, Jovanovići, Milićevići, Mosurovići, Gođevci, Kutlačići i Vićentijevići.

U selu je dosta razvijen zadružni život i danas postoje neke osrednje zadruge sa 20 čeljadi: Gođevačka sa dve kuće, Pavića i Kutlačića.

Podaci o selu.

Po haračkim tefterima iz 1818. godine u Zarubama je bilo 11 domova sa 13 porodica i 26 haračkih lica.

Prema popisu:

-1866. godine – 18 domova i 126 stanovnika.

-1874. godine – 16 domova i 108 stanovnika.

-1884. godine – 18 domova i 118 stanovnika.

-1890. godine – 17 domova i 139 stanovnika.

-1895. godine – 17 domova i 164 stanovnika.

-1900. godine – 19 domova i 186 stanovnika.

Godišnji priraštaj stanovništva od 1866. godine je 2,33 a procentni 1,70%, gde se stalno rađa više ženske nego muške dece.

Ime selu.

Za ime selu vezane su ove dve priče:

1. Priča se da je nekad kuga tako morila po ovim krajevima da je sve do korena zarubila, pa je po tome došlo ime Zarube.

2. Jedan starac iz sela priča, da se njegov predak pre doseljenja u ovo selo zvao Zarubac, Zarubica, i da je otuda došlo ime selu.

Starine u selu.

Usred sela, nejuzvišenije mesto nad dolinom Erkovinom, zove se Devedžinac. Na Devedžincu se i danas nalazi neko staro groblje, koje se zove Madžarsko Groblje, za koje se drži da je zaostalo od Madžara. Spomenika ima dosta ali bez potpisa.

Poreklo stanovništva i osnivanje sela.

-Jovanovići: Najstarije porodice ovog sela su Zarupci iseljeni pre 100 godina u Batalage, gde ih je danas tamo 16 kuća. Od ove porodice ostala je jedna porodica, ali je zamrla i u nju se prizetio predak današnjih Jovanovića pre 80 godina, doselivši se iz Leskovica od porodice Ćebića. Od njega je jedna kuća i slave Stevanjdan.

-Kutlačići su najstariji doseljenici iz sela Kutleši od Nove Varoši u opštoj seobi, njih je u selu 5 kuća i slave Jovanjdan.

-Vićentijevići su došli iz Kućana od Starog Vlaha na imanje Kutlačića, slave Nikoljdan.

-Pavići i Milićevići su jedna porodica doseljena pred Kočinu Krajinu iz Drobnjačkih Jezera, ima ih 5 kuća i slave Sv. Kralja Dečanskog.

-Gođevci su se doselili 1808. godine iz Gođevića i Osatu kao zidari i to prvo u Subjel-okrug užički pa posle u ovo selo. Gođevaca im u Valjevu i Beogradu, ovde ih je 6 kuća i slave Lazarevdan.

-Mosurovići su se doselili iz Vrbove u Polimlju iz Babinsku Razuru, slave Sv. Proroka Jeremiju.

U Zarubama je danas 19 kuća od 6 porodica.

Zanimanje stanovništva.

Zarupci se zanimaju svima privrednim granama, kojima i susedni seljaci ove oblasti. Dosta ih zna po neki zanat, ali ga rade samo u selu i bližoj okolini. Ne sele se izvan sela.

Pojedinosti o selu.

Zarube su sastavni deo Dračićske opštine. Sudnica, škola i crkva su u Dračiću. Groblje je na Matijevcu.

Preslavljaju Spasovdan.

IZVOR: Ljubomir Pavlović, “Kolubara i Podgorina”. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.