Poreklo prezimena, selo Lještansko (Bajina Bašta)

Poreklo stanovništva sela Lještansko, opština Bajina Bašta. Stanje iz 1930. godine. Prema studiji “Sokolska nahija” Ljube Pavlovića. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić.

Na zapad od Jaklja, desnom sgranom Rogačice, i odmah na sever od Kostojevića, diže se ovo visoko brdsko selo.

Lještansko je od istoka prema Jaklju, od juga je na plećima Solila, Babače i Spasovika, na zapadu je Zvijezdica i od severa Jasenovac.

U selu su reke i potoci: Josipovića Potok, Neškovac, Crkvenap, Šaparski Potok. U Josipovićima i Kovačevićima imaju dve Česme, jedno Korito, zatim Neškova Voda, Vejzin Točak, Kuzmanska Česma, Crkvenac, Latinska Voda (kod starog groblja), Šatorsko Vrelo, Vodica, Budva, Česma i Točak.

Po selu su brda: Kovačevića Brdo, Glavica, Briza (od breza), Mamutov Grob, Vrtače, Asanova Vrtača, Vejzina Stena,, Olovrnj, Crkvina, Latinsko Groblje, Žutikovac, Šator, Ša- torsko Brdo, Strane, Stena (nad Rogačicom), Asanov Kamen i Ametova Čuka.

Njive su: Vrtače, Bare, Kuzmanske Livade, Solila, Luke, Trska, Jezerina, Dolovi, Brda i Strane.

Selo je sastavljeno iz dva velika dela: Beštanskog i Šapara, dva prava zaseoka, upravo i dva sela, čiji su hatari potpuno odvojeni jedan od drugoga. Beštansko ima tri mahale: Kuzmani, Josipovići i Kovačevići.

Lještansko je staro selo; dokaz su stara groblja u Kuzmanima, Karavidićima i Bratićevićima, kao i stara crkvina u Kuzmanima. Još u početku XIX veka u Šaparima su bili muslimansko selo i imali 17 kuća. U Bratićevićima su bila velika muslimanska brastva Vejizovići. Još 1810. god. oni su se iselili odavde, prešli u Bosnu, i više se nisu vraćali na svoja stara mesta. U Šaparima su imali džamiju, te i davas seljaci ukazuju na njene ruševine. U njihove kuće i na njihova imanja došli su naši rodovi. Jedna porodica iz Bratićevića, pošto se naselila na imanjima starih muslimana Veizovića, i danas se zove Veizovići i ne menja to prezime i kad se seli iz sela. Sava Nikolić, trgovac iz Valjeva, rodom iz ovih Šapara, pričao je, da mu je kuća, u KOJOJ se rodio, bila turskog kroja. Stari rodovi su otišli za muslimanima i izgubili se po Lačvi i oko Loznice. I novi su rodovi odlazili istim putevima.

Najstariji su rod, od pre 200 godina:

Koprići. U Lještansko su došla tri brata: Karavide, Jevto, a trećem se ne zna ime, i naselili se pod Jasenovcem do Svojdruga. Deobom Karavide ostane na starom mestu, Jevto se pomeri na jug, opet na obod sela i iznad Rogačice, pored puta kojim se pelo u Lještansko iz varošice. Treći se brat odseli u crnobarski Salaš, gde i danas ima Koprića. Jevto je u zadruzi bio kovač, a bio još i na starom mestu, ali je bio vrlo vredan i ugledan seljak. Njegovi su potomci Kovačevići i Lazići u Karavidićima. Od Karavide su: Petkovići, Gavrilovići i Gligorijevići, svi u mahali Karavidići. Kopriće (i Kopre) doveli su njihovi stari preko Semegnjeva iz Pive, ima ih mnogo raseljenih svuda po svima susednim gradovima, a i kao činovnika (59 k.; Sv. Jovan).

Malo posle Koprića došli su:

Josipovići. U Semegnjevo su došla s drugog kraja Pive dva rođena brata, Vilotije i Timotije, s još nekim Srodnicima. U Semegnjevu su neki srodnici ostali, drugi su došli u ovo selo i naselili se ispod Jasenovca. Vilotije se podeli s bratom, pa on ostane u selu, a brata Timotija s jednim srodnikom pošalje u Cikote u Jadar, gde se i oni podele; Timotije ostane u Cikotama, a rođak ode u Dvorsku. Vilotijevi se potomci u selu zovu Josipovići, inače ih ima raznih prezimena, a mnogo se sele naročito radi trgovine i zanata (30 k.; Sv. Jovan).

Stari su rod:

Bratićevići. Predak im je Ćeklić iz Crne Gore, došao prvo negde oko Pljevalja, pa posle sišao Višegradu i odatle se izdigao u ovo selo s dva brata. On je došao u muslimane Vejizoviće i među njima dugo živeo, te se baš njegovi potomci zovu i danas Vejizovići. Potomci ona druga dva brata zovu se raznim prezimenima, ali ne dopuštaju da se ne zovu u mahali i Bratićevići. Oni se mnogo sele, na malom su prostoru, istina najplodnijem u selu; oni se i po selima i po gradovima rado zadržavaju i stalno izlaze iz svog sela (33 k.; Sv. Marko).

Stari su rod i:

Kuzmani. Došli su od pivskog manastira Sv. Arsenija; doveo ih je nekakav pop, koji je imao dva sina, jednog opet popa, a drugog seljaka. Pop je popovao u ovom selu i opsluživao crkvu u Kostojevićima, a u poslednje vreme svoga života podigao je uz pripomoć Jevte Koprića i kapelu na starom crkvenom temelju. Kapelu su mu još za života zapalili Vejizovići, te je izgorela i nije ju više podizao. Sina popa poslao je da popuje pri sječoriječkoj crkvi i njega je naselio u Godljevu, gde i danas ima potomstva. Od popovog drugog sina seljaka odeli se sin Novak, pređe u Kostojeviće na svoja letišta i tamo stalno ostane i zasnuje porodicu Novakovića. Od drugog sina do danas su: Tadići i Aleksići, sve Kuzmani (12 k.; Sv. Arsenije).

Pozniji su doseljenici, iz 1817. godine:

Draževići u Šaparima, naseljeni na imanjima oteranih Turaka. Ovde su došla tri rođena brata, Dragojlo, Marko i Vuk Dražević, od sela Draževića kod Nove Varoši; došli su s velikim porodicama, s mnogo stoke i raznog mala. Još pri dolasku Dragojlo je uzeo sredinu sela, Vuk donji a Marko najgornji deo. Nekako su po dolasku odmah pomrli i sinovi im se podele, te od Vuka postanu tri kuće, od Dragojla pet od Marka tri. Od njih su se mnogi pojedinci odselili u Valjevo, Beograd i Užice i tamo su ostavili potomstva (25 k.; Sv. Jovan).

Posle 1878. god. su došli:

Gabići od Komarana kod Nove Varoši, i ovde im u Kuzmanima prizetio pretka pop Vujičić (2 k.; Sv. Arsenije).

Čelikovići, čiji je predak iz Zaovina (3 k.; Sv. Jovan).

Tešić je iz Godečeva iz Blagojevića (1 k.; Sv. Marko).

Lazić je iz Jaklja od Markovića s Kičera (1 k.; Sv. Jovan).

U Lještanskom ima 9 rodova sa 166 domova.

IZVOR: Sokolska nahija (str. 413-415), Ljubomir Pavlović. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić