Poreklo prezimena, selo Dučalovići (Lučani, Donje Dragačevo)

Donje Dragačevo je 1898. i 1899. godine proučavao Jovan Erdeljanović

Postanak sela i poreklo stanovništva

Dučalovići će po svom postanku i starini stanovništva biti jedno od najstarijih sela u Donjem Dragačevu. Osamdesetogodišnji, veoma razboriti starac Radosav Šibinac tvrdi da ima na trista godina kako su najstarije dučalovačke porodice zasnovale ovo selo. Isti starac priča da je, po kazivanju njegovog pokojnog oca (koji se rodio u „Kočovoj Krajini“ a umro 1860. godine), u Karađorđevo doba bilo svega sedam kuća u Dučalovićima.

O Selištu dučalovačkom ništa se ne zna, sem što se tvrdi da je vrlo staro. A u selu još postoje uspomene o nekim starim, sad već izumrlim porodicama dučalovačkim. Sve su to pouzdani znaci, da su današnji Duačalovići naslednici mnogo starijeg naselja.

U diplomi Prote Gučanina (1811. godine) pominju se Dučalovići kao zasebno selo. U popisnom spisku od 1818. godine u njemu ima 24 doma sa 47 aračkih lica.

Najstariji su delovi sela: Sadljike i Pod-Ovčar. U njima su i sad najstarije seoske porodice.

Za najstarije porodice u Dučalovićima smatraju: Terziće, Šibince, Panteliće i Kovačeviće.

Za Terziće (stari naziv: Totrci) niko ne zna odakle su starinom. Od Terzića su poreklom i Sretenovići: oni su unuci jednog od Terzića, koji se privenčao u zamrlu kuću Đuturića u zaseoku Planini; po njegovom sinu Sretenu oni su se prozvali Sretenovići. – Od Terzića ima dve kuće u Dljinu (Petrovići – Terzići).

Šibincima je pravo prezime Filipovići, a Šibincima su se prozvali što su u vreme ratovanja s Turcima (Kočina Krajina?) živeli neko vreme u zbegu u Šibinama, zaseoku sela Negrišora. I oni su vrlo stara porodica, te im se već ne zna poreklo. Šibinci su i Cvijovići i Vulovići.

Pantelići su se pre 150 godina doselili iz varoši Bijelog Polja. Imaju sad prezimena: Mihajlovići, Đorđevići i Paunovići. Ima ovih Pantelića odseljenih i u Pakovraću i u Tijanju (od uljeza). U jedni zamrlu kuću dučalovačkih Pantelića ušao je i nekakav uljez Kandić (dovela ga majka) iz Vrnčana u srezu takovskom, te sad od njega ima dve-tri kuće njegovih unuka Kandića-Pantelića. Takođe u jednu od sadašnjih kuća Pantelića privenčao se jedan Mandić iz susednog sela Lučana, a u drugu (Mihajlovića) neki Jelić iz Nove Varoši.

Kovačevići su po pričanju najstarijih članova te porodice (dopunjeno podacima od g. Ranka Kovačevića, ispitanog učitelja) poreklom iz „Presjeke sa granice“ (vele: blizu Hercegovine, ali će to biti Presjeka na granici Srbije u srezu moravičkom). Oni su se iz Presjeke najpre, još za vreme turske vlade, preselili u Katiće blizu Ivanjice. Posle pogibije zbega na Tatincu (selo u crnogorskom srezu, užičkom okrugu) Kovačevići se rasture na više strana. Jedan od njih, David (čukunded današnjih Kovačevića), dođe s porodicom u Dučaloviće, drugi otidu nekud oko Jagodine, treći u okolinu Valjeva (od njih su oni u Petnjici), a četvrti u Željeznik kod Beograda, gde se, vele, prezivaju Todorovići. – David je imao devet sinova (koji su učestvovali u prvom ustanku) i jednome od njih, Milosavu, stoji na nadgrobnom spomeniku da je umro 1818. godine. Kuga 1817. -18. pomorila je sve Kovačeviće osim dvojice Milosavljevih sinova, Bogosava i Dobrosava, koje skloni u jednu vodenicu u Ovčaru vladika Nićifor (on življaše tada u manastiru Sretenju). Od te dvojice namnožiše se današnji Kovačevići.

Starije su porodice još:

Milojevići, Milovanovići i Paunovići, koji su svi jedna porodica. Njihov se praded Jovan doselio iz sela Šaponja od Nove Varoši. Po imenima njegovih sinova oni se sad razno prezivaju, ali im se zajedničko poreklo poznaje i po istoj slavi – Sv. Stevanu. Gavrilović je takođe od ove porodice (od Milovanovića). U Rtarima sam doznao da je staro prezime ove porodice Šaponje i da je jednog porekla sa rtarskim Šaponjama (v. u opisu Rtara porodicu Vasilijeviće).

Popovići su deoseljeni iz Nove Varoši malo pre Prvog ustanka. Bila su došla četiri brata, od kojih su dvojica bili kaluđeri (Danilo i Mitrovan), pa se posle pokaluđeri i treći (Viliman). Od četvrtog brata, Spasoja, svi su današnji Popovići.

Gajovići i Vasovići poreklom su od jedne porodice, koja se zvala Derviši (zajednička slav Sv. Stevan). Derviši su se doselili od nekud od Lima najpre u Ovčarsku Banju, zatim na Bijelu Stijenu pod Ovčar i odatle u dučalovački zaselak Sadljike. Prezivaju se po dvojici braće: Gaju i Vasu.

Radojičići pod Ovčarom doseljeni su u vreme prvog ustanka od Nove Varoši.

Ostale su seoske porodice mlađe:

Radojičići u Sadljikama potomci su starca Radojice, koji je pre 70 godine došao od Lima i privenčao se u zamrlu kuću nekog Andrije Zore, potomka jedne davnašnje dučalovačke porodice. Radojičićima je staro prezime Ilići i nisu rod sa Radojičićima u Pod-Ovčaru.

Stambolića ded doselio se iz Brezove pod Mučnjem (srez moravički).

Tomovićima je došao ded, ne zna se otkud, i privenčao se u kuću nekih Zlatića, koja beše po muškoj lozi zamrla.

Čolovići su iz Bijele Rijeke u Zlatiboru.

Jovanić se doselio pre 40 godina takođe iz Bijele Rijeke u Zlatiboru.

Raović je pre više od 20 godine došao iz sela Bistrice kod Bijelog Polja. Najpre je služio u ovim krajevima, pa se posle privenčao u jednu kuću Vasovića.

Cvijetić kovač doselio se pre petnaestak godina od Užica.

Dučalovići dakle imaju još iz prošlih vekova 6 velikih, jako razgranatih porodica. U 19-om veku dobili su najviše doseljenika u vremenu od drugog ustanka do srpsko-turskog rata (10 porodica). Kako su stare porodice kud i kamo veće od ovih novih, to su Dučalovići rasli mnogo više priraštajem nego doseljavanjem.

Seoska je slava Konstantin i Jelena.

 PRIREDIO: Saradnik portala Poreklo N. Kuzmanović