Andrija Luburić rođen je 16. novembra 1891. godine u Nikšiću. Njegovog oca, Mrdaka Luburića iz Rioca kod Bileće, Mirko Radoičić pominje kao istaknutog učesnika Hercegovačkog ustanka (1875 – 1878), a Stanislav Vinaver i kao „čuvenog guslara“.
Luburić se vrlo rano, još 1910. godine, po nagovoru Jovana Erdeljanovića, počeo baviti skupljanjem narodnih pjesama, te razne građe za proučavanje naselja i porijekla stanovništva stare Hercegovine (Nikšića, Nikšićke župe, Drobnjaka, Pive, Golije, Oputne rudine i Gornje Morače). Avgusta 1913. on upoznaje Jovana Cvijića, koji mu daje uputstva za dalji rad. No, taj posao, već sledeće godine, prekida Prvi svjetski rat, u kome pokazuje uzornu hrabrost.
Nakon rata Andrija učiteljuje u dvama nikšićkim selima: Brezoviku i Dragovoljićima (1919), zatim obavlja poslove policijskog pisara u rodnom mjestu (1920). Tada i tokom dvadesetih godina sistematski prikuplja narodne pjesme.
Od 1927. Luburić živi u Beogradu, gdje se bavi uglavnom naučnim radom. Broj pjesama koje je sabrao u narednih nekoliko godina nije veliki.
Krajem 1928, sa Gerhardom Gezemanom i guslarom Tanasijem Vućićem, Andrija, preko Zagreba i Praga, putuje u Berlin radi snimanja Vućićevog repertoara na zlatnim pločama. O tom putovanju pisao je, prilično opširno, germanist i folklorist Radosav Medenica (1897 – 1994).
Iako je više od dvadeset godina proveo skupljajući narodne epske pjesme (preko 800), Luburić je dosta učinio i na naučnom polju. Ostavio je za sobom pet knjiga: Drobnjaci – pleme u Hercegovini (1930), Orlovići i njihova uloga u crnogorskom Badnjem večeru 1710. godine (1934), Kapitulacija Crne Gore: dokumenti, knj. I (1938), Porijeklo i prošlost dinastije Petrovića (1940) i Kapitulacija Crne Gore: dokumenti, knj. II (1940).
Prema saznanju novinara i publiciste Branka Koprivice, poznanika Luburićevih srodnika, Luburić je, kao čovjek izrazito odan Karađorđevićima, uživao podršku kneza Pavla. Stoga se može pretpostaviti da je Andrija Luburić, 19. marta 1944, tragično završio zbog političkog opredjeljenja.
IZVORI:
Tomo Papić, O Andriji Luburiću i njegovoj zbirci narodnih pjesama, Letopis Matice srpske, knj. 472, sv. 5, novembar 2003, 812, 813.
Mirko S. Radoičić, Hercegovina (1875 – 1878), Trebinje, 1961, 20. Stanislav Vinaver, Gorski vijenac u fragmentima, Vreme, 6/1926, 1795, 8.
Vidosava Stojančević, Proučavanje plemena u Crnoj Gori kroz prepisku Jovana Erdeljanovića sa Andrijom Luburićem (1924 – 1926)
Vidjeti: R. Medenica, Naša narodna epika i njeni tvorci, Obod, Cetinje, 1975, 367 – 369.
Komentari (0)