Stablo haplogrupe I1-P109

Haplogrupa I1-P109 ogranak je haplogrupe I1-CTS6364. Smatra se jednom od najtipičnijih grana nordijskih germanskih naroda. Nastala je još tokom Bronzanog doba na sjeveru Evrope. Područje najveće raznovrsnosti i najviše prisutnosti haplogrupe I1-P109 je u južnoj Skandinaviji, uz zone visoke prisutnosti u istočnom Baltiku, Normandiji, Islandu, britanskim ostrvima. Ovakav geografski raspored se u dobroj mjeri poklapa sa migracionim putanjama Normana tokom ranog srednjeg vijeka. Vezanost I1-P109 za normanske migracije potvrđena je dodatno i kroz brojne arheogenetičke rezultate sa vikinških nalazišta.

Kod Srba je I1-P109 prisutna kroz tri ogranka, razdvojena još u Bronzanom dobu: I1-FTA73226, I1-FGC22045 i I1-Y5621. Prva dva ogranka (I1-FTA73226, I1-FGC22045) zastupljena su uglavnom u dinarskoj zoni srpskog naroda sa maticama na starohercegovačkom prostoru.

Grana I1-FGC22045 je najbrojnija i predstavlja genetičko nasleđe srednjovjekovnog plemena Drobnjaka. Ovoj grani, pored Drobnjaka, pripadaju i neki  rodovi u zapadnoj Makedoniji, kao i neki rumunski rodovi u Transilvaniji. Van Balkana najbliže filogenetičke veze grane I1-FGC22045 , iako stare preko 2000 godina, su sa skandinavskom haplogrupom I1-Y83335.  S obzirom na ovakve najbliže filogenetičke veze, i postojanje  arheogenetičkog uzorka Vikinga sa ostrva Oland u uzvodnoj grani I1-FGC22046, za haplogrupu I1-FGC22045 se osnovano može pretpostaviti normansko porijeklo. Ipak, zbog nepostajanja bližih veza u skorijem istorijskom periodu, ovakvo mišljenje ostaje na nivou pretpostavke.

Slična je situacija i sa drugom srpskom I1-P109 granom, I1-FTA73226. I ova grana je prošla duže populaciono usko grlo (oko 1000 godina), najbliže filogenetičke veze ima na području nordijskih zemalja i među vikinškim arheogenetičkim uzorcima (sestrinska grana I1-CTS8407). Samim tim se i za ovu granu, uz određenu rezervu, može postaviti teza o normanskom porijeklu.

Za razliku od prethodne dvije grane haplogrupe  I1-P109, koje su uglavnom zastupljene u zapadnijim srpskim krajevima,  grana I1-Y5621 je prisutna na području jugoistočne Srbije. Prisutna je kod testiranih koji nisu radili dubinske testove, pa se neke skorije filogenetičke veze ne mogu ustanoviti.

Ukupno gledano, zastupljenost grane I1-P109 među Srbima se može procijeniti na preko 4%, i to najviše zahvaljujući razgranatoj drobnjačkoj grani I1-FGC22045. Sve podgrane I1-P109 prisutne na našim prostorima nastale su od pojedinaca koji su živjeli u srednjem vijeku.

Za puni prikaz otvorite link stabla u novom prozoru.

Objašnjenja uz stablo: https://www.poreklo.rs/2021/12/01/filogenetska-stabla-haplogrupa-uvod-i-objasnjenje/