Poreklo stanovništva Slupčane, opština Lipkovo, Severna Makedonija. Prema knjizi Dr Jovana F. Trifunoskog „Kumanovsko – Preševska Crna Gora“, izdanje Beograd 1971. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela i vode.
Selo je većim delom oko Slupčanske Reke, pri njenom silasku u planinsku supodinu. Iznad naselja dižu se brda. Blagun i Trnje.
Po dvorištima ima oko 80 bunara. U selu postoje još pet česama i na ataru poznati su dva kladenca. Nazivi za česme su: Češma Tabagve, Češma Selimit, Češma Evzijat, Češma Muratit i Češma Šabanit; za kladence: Kladenec i Kladenec Beli Bregit.
Zemlje i šume.
Topografski nazivi za njive, ispašu i brda su: Pes’klija, Rupa. Pljačkavica, Đeren. Gorobnica, Via Orizit (Orizarski put). Beli Breg, Tri Laza, Bela Voda, Kodra Mal (Veliko Brdo), Proni Sat (Suvi Potok), Korija Pljak (Stara Korija), Gradina, Ula Kumanovas (Kumanovski put), Duška Bečas.
Tip sela.
Slupčane ima tri mahale i nekoliko manjih grupa kuća koje su među sobom neznatno udaljene. Mahale su: Kačer, Telak i Tabak. U prvoj mahali ima 44, u drugoj 55 i u trećoj 33 doma. U istoj mahali stanuju po nekoliko rodova iste fisne pripadnosti. U selu ukupno ima 31 rod sa 143 doma.
Prošlost u starine.
U opštem delu izneto je da se 1355 g. u oblasti pominje selo Stlpčani. Verovatno je da se taj pomen odnosi na današnje Slupčane, jer sličnih indikacija ima i kod drugih pisaca. Docnijih pisanih tragova o životu naselja nema.
Na davnašnju starost sela upućuje i narodno predanje. Po njemu Slupčane je veoma staro selo i sa ranije pravoslavnim južnoslovenskim stanovništvom. I današnji seoski muslimani poreklom iz Arbanije kazuju da su njihovi stari prilikom doseljavanja u selu zatekli pravoslavno stanovništvo i crkvu iznad sela. Crkva je, po saznanju J. H. Vasiljevića, bila posvećena sv. Đorđu i do 1892 g. na njenim preostalim zidovima poznavali su se ostaci od živopisa. Priča se još da je oko crkve bilo staro pravoslavno groblje čiji se tragovi danas jedva primećuju. Inače o iseljenom pravoslavnom stanovništvu današnji seoski muslimani skoro ništa ne kazuju. Obično vele da njih ima u Šupljem Kamenu, Bedinju (Krstevci, 1 k) i Režanovcu (Kosta) kod Kumanova.
U severnom kraju sela, na uzvišenju, veruje se da je nekada bilo utvrđenje (Kale). Ostaci od zidova sada se ne poznaju.
Po raseljenju prvobitnog pravoslavnog stanovništva selo je raslo novodoseljenim muslimanskim rodovima i njihovim priraštajem. Danas su svi seoski stanovnici muslimani.
Poreklo stanovništva.
Seoski rodovi u Slupčanu raspoređeni su po mahalama na sledeći način:
U mahali Kačer surodovi:
-Sadikolar (10 k),
-Tairalar (7 k),
-Zimelar (3 k),
-Eminalar (6 k),
-Ložičani (7 k) i:
-Rtmadanlar (11 k), svi od fisa Kruja Zi. Prva četiri roda dobili imena po precima koji su se doselili iz Severne Arbanije. Njihovi su došli u prvoj polovini 19 veka. Iz istog su doba i Ložičani, čiji je najstariji predan Demir. On je u Slupčanu imao sinove Taira i Šabana. Posle sinova Demir u selu ima još tri potomka: Bajrama, Adži Demira (73 godina) i Taira (48 godina). Naziv Lookičani dobili po tome što su ranije pravili „ložice”. Pre doseljenja u Slupčane neko se vreme zadržali oko Prizrena na mestu zvanom „Crna Planina”. Poreklom su iz Severne Arbanije. Od svih pomenutih rodova najmlađi su stanovnici iz roda Ramadanlar. Od njih ovde se doselio, u drugoj polovini 19 veka, Muslija, osnivač roda i predak iz drugog pojasa. Muslija je imao sinove: Rufata, Latifa. Nebiju i Imera. Danas u selu žive unuci: Miftar, Hakija. Faredin, Ćail, Zeadin, Šerif, Ferat i Imer. Poreklo kao kod prednjih rodova.
U mahali Telak su rodovi:
-Selimla r (5 k),
-Sejdalar (7 k),
-Manalar (13 k),
-Saitalar (15 k) i:
-Paljoš (10 i), svi od fisa Sop. U Slupčane se doseljavali postepeno u toku 19 veka. Daljem su starinom iz Severne Arbanije. Prva četiri roda nose imena po precima koji su ih osnovali. Za rod Paljoš vele da je dobio ime iz podsmeha, ali ne znaju šta znači.
U mahali Tabak žive rodovi:
-Idrizalar (11 k),
-Ajvazlar (9 k),
-Dautalar (5 k) i:
-Sabalar (8 k), odfisa. Krasnić. Doselili se u toku 19 veka. Prva tri reda nose imena po precima koji se ovde prvi nastanili. Kako je postalo ime poslednjeg roda stanovnici ne znaju. Starina svih rodova je u Severnoj Arbaniji.
Pre nekoliko godina iz sela se iselilo četiri porodice i to: 3 y Kumanovo (po 1 od Idrizalar, Dautalar i Ajvazlar) i 1 u Trnavu (od Sabalar).
Cigani-Romi;
Krajem 1940 g. u selu je bilo 10 ciganskih domova. Njihov broj je veoma promenljiv. Oko 1900 g., po podacima iz literature, Slupčane je imalo 23 ciganska doma. Inače i ovi Cigani nemaju kuća i zemljište, već se bave radovima na imanju bogatijeg stanovništva i stanuju y njihovim zgradama. Poreklom su iz Kumanova.
IZVOR: Prema knjizi Dr Jovana F. Trifunoskog „Kumanovsko – Preševska Crna Gora“, izdanje Beograd 1971. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)