Poreklo prezimena, naselje Krivogaštani (S. Makedonija)

Poreklo stanovništva naselja Krivogaštani (ranije Krivogaštane).Prema knjizi Jovana Trifunoskog „Bitoljsko-prilepska kotlina – antropogeografska proučavanja“. Priredio saradnik portala Poreklo Žarko Milovanović.

Položaj i tip.

To je veliko i poznato selo u okolini Prilepa. Leži u zapadnom delu kotlinskog dna, na putu Prilep – Kruševo. Okolna naselja su: Vrboec, Korenica, Sv. Mitrane, Krušejane i dr. Kroz Krivogaštane protiče Kruševska rečica. Selo je sastavljeno od nekoliko delova, koji su dobili nazive prema glavnijim rodovima, npr. Karafilovci, Mojsovci, Kočoperovci, Rujanovci i dr. Selo ima ukupno 270 domaćinstava (1952. g.). Oko Krivogaštana nalazi se prostrano ravno zemljište pretežno pod njivama. Ima i malo livada. Nazivi za potese u ataru su: Livadi, Vodeničište, Koritnica, Tumba, Krajni rid, Gradište, Različište, Mlečej, Šumkovec itd.

Starine i prošlost.

Tragovi starina nalaze se na mestu Gradište nedaleko od sela. Tamo su nalažene vrčve, stari novac i dr. Takvi ostaci starina nalaženi su i u potesu Krajni rid. Tamo su sada seoski vinogradi.

Zapadno od Krivogaštana je mesto Manastirište. Narodno predanje navodi da je tamo postojao stari hrišćanski hram. Njega su pre oko 150 godina porušili Arbanasi muslimani. Kraj puta za susedno selo Presil vide se ostaci starih grobova. Tamo se nalazi i crkvište sv. Prečiste. U selu je crkva posvećena sv. Dimitriju, sagrađena 1911. g. na mestu gde su bili ostaci starog hrama. Druga seoska crkva je sv. Todor. I ona je podignuta na staroj crkvini, 1937. g.

Krivogaštane je staro naselje. To se vidi po očuvanim starim makedonskim rodovima i po jednom pisanom pomenu, koji potiče iz XIV veka: u njemu je 1337. g. kralj Dušan priložio jedan stas manastiru Treskavcu kod Prilepa.

U toku XIX veka, doseljavanjem, Krivogaštane je postalo prilično veliko makedonsko selo. Tada je u njemu bilo četiri čitluka. Njihovi vlasnici zvali su se: Said—paša, Adem–aga, Ustref–aga i Demčo–aga. Said-paša je bio vlasnik i jednog poznatog hana u Krivogaštanu. Broj domaćinstava u naselju iznosio je: 1921. g. – 133, 1948. g. – 256, 1961. g. – 384 i 1971. g. – 518.

Stanovništvo.

U Krivogaštanu živi makedonsko stanovništvo. Deli se na starince (102 k.) i doseljenike (168 k.).

Starinački rodovi su:

– Mojsovci (18 K.), Karafilovci (17 k.), Kočoperovci (17 k.), Papuškovci (15 k.), Pologovci (9 k.), Mitrovci (8 k.), Putevci (6 k.), Džaferovci (5 k.), Čurinovci (5 k.) i Vasilevci (2 k.).

Stariju grupu doseljenika, naseljenih pre XIX veka, čine ovi rodovi:

– Vezenkovci (8 k.), došli su iz sela Vezenkova „vo Ohridsko“.

– Rujanovci (12 k.), takođe su iz okoline Ohrida.

– Čavkovci (10 k.), poreklom „od Kičevsko“. Najpre su došli u Godivlje, zatim u Krivogaštane.

– Rikalovci (10 k.), došli su iz Edinakovca u Demir–hisaru.

– Barakovci (6 k.), došli su iz sela Barakova u Demir–hisaru.

– Kiselovci (14 k.), Stančevci (10 k.), Burmuzovci (8 k.), Korkovci (8 k.), Lukarevci (7 k.) i Trkalevci (6 k.), ne znaju mesto starine.

Mlađu grupu doseljenika, naseljenih u XIX veku i kasnije, čine ovi rodovi:

– Popovci (3 k.), došli su iz porečkog sela Krape. Osnivač roda je sveštenik.

– Žitošani (6 k.), došli su iz G. Žitoša.

– Bazerovci (6 k.), došli su iz Godivlja. Njihov doseljeni predak ovde je imao oko 100 koza.

– Cuculovci (10 k.), Čorbevci (6 k.), Smutkovci (6 k.), Korunovci (4 k.), Golevci (4 k.), Zdravkovci (6 k.), Klekačovci (4 k.), Komicovci (3 k.), Mojanovci (3 k.), Pupunovci (3 k.), Roguškovci (2 k.), Ambarovci (2 k.) i Buldinovci (1 k.); njihovo mesto porekla nisam saznao. (Podaci o stanovništvu Krivogaštana prikupljani su sa dosta teškoća).

Iseljenici.

Iz Krivogaštana ima iseljenog makedonskog stanovništva. Doznao sam za ove iseljenike:

– Anđelevci (5 k.) i Neškovci (1 k.) žive u Vrboecu.

– Kitanovci (5 k.) i Kiselovci (2 k.) žive u Obršanu.

– Milevci (1 k.) žive u Bistrici.

– Patlidžanovci (6 k.) i Pridaenkovci (4 k.) žive u Krušejanu.

– Krivogavci (4 k.) žive y Novoseljanu prilepskom.

Rod Zvzedakovci iselio se u Korenicu.

– Jolbaševci su se iselili u Prilep, itd.

IZVOR: Jovan Trifunoski, „Bitoljsko-prilepska kotlina – antropogeografska proučavanja“.