Poreklo stanovništva sela Radeša, opština Gora – Prizrenski okrug. Prema knjizi „Gora i Opolje“ Milisava Lutovca, izdanje 1955. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Selo leži u dolini Radeške Reke tamo gde u nju utiče Logovači Potok.
Tip sela.
Podeljeno je u tri dela: Gornju Mahalu, Donju Mahalu i Peterce. Gornja Mahala ili Gornji Radeš leži na jednom stenovitom rtu između Radeške Reke i Logovačnog Potoka. Peterce je preko ovog potoka, a Donja Mahala na stranama Radeške Reke i Potoka. Sve tri mahale razlitih su položaja, a udaljene su jedna Od druge 200–300 m.
Istorijat.
Radeša je staro selo; pominje se u hrisovulji Sv. Arhangela Gavrila i Mihaila. Iz nekih naziva koji su očuvani do danas, kao Kurilovac, Štedim. Garčica, Velja Reka, vidi se da je srednjovekovna Radeša zahvatala znatno prostraniji atar prema severozapadu. Videli smo da se pored Radeša u Srednjem veku pominje i njegovo naselje Radešic. Sudeći po položaju, to će biti današnji Donji Radeš.
Vode.
Položena na rtastom kamenitom uzvišenju, Gornja Mahala (koja je i najveća) nema izvorske vode. Radešani su sa daljine iz Logaja kanalom doveli vodu. Ako nestane vode u vodovodu, donose je sa reke i izvora Lokva, koji je udaljen od sela 1 km. U Donjoj Mahali do same reke postoji jak izvor – česma, čija je voda vrlo hladna.
Starine u selu.
Ostatak iz starih vremena je crkvina u Zagrajcu. Kažu da je ona bila manastir. Sudeći po ostacima oko nje, to je verovatno. U Donjoj Mahali bilo je staro groblje, gde je sada guvno. Još jedno groblje bilo je više mahale Peterce, pa je preorano.
Zemlje i šume.
Topografski nazivi pojedinih krajeva potiču iz vremena dok su preci današnjih Radešana bili pravoslavne vere: Stankov Studenac (donja Šuma), Marina Mlaka (pod Donjom Mahalom), Dragonoški Kamen, Bosin Kamen, Bojčin Potok, Rajčina Košare (livade), Sbčevo guvno (između Šainovca i Radeša), Bogdanica (utrina), Veliki i Mali Popov Kamen, Jarak (utrina), Borovac, Ravenj, Ravnište, Bef Kamen (Beo Kamen), Belo Kućššte. Planine su odmah iznad sela i prostiru se sve do šarskih vrhova: Više Livađe, Srednjica, Orlov Kamen, Bogdanica i Šiljegarnik.
Poreklo stanovništva.
Današnji stanovnici su većinom Srbi starosedeoci, koji su primili islam pre 170 godina.
Starinačkm rodovi su:
-Đuraškovci, 22 k.,
-Milkovci, 18 k.,
-Tomevci, 10 k.,
-Meškovci, 10 k
Doseljenici su:
-Čifčići, 20 k., su doseljeni iz sela Šata (Arbanija); njihova kabila u Gornjoj Mahali davala je hodže.
-Odžinci, u mahali Peterce, 8 k. Njihov predak je doseljen kao hodža iz Zlog Potoka pre 100 godina, a došao je iz Mata. Neki kažu za njih da su poreklom iz Baćke u Gori.
IZVOR: Prema knjizi „Gora i Opolje“ Milisava Lutovca, izdanje 1955. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan
Komentari (0)