Na današnji dan: Rođen serdar Janko Vukotić

18. februara 1866. – Rođen serdar Janko Vukotić, divizijar crnogorske i general jugoslovenske vojske, jedan od najvećih vojskovođa u balkanskim ratovima i u Prvom svetskom ratu.

Kao načelnik štaba crnogorske Vrhovne komande, komandovao je 1915. sandžačkom vojskom, čijih je 6.500 boraca u odsudnoj bici kod Mojkovca sprečilo 53. i 62. diviziju austrougarske armije sa 20.000 vojnika i neuporedivo nadmoćnijom artiljerijom da udare u bok srpskoj vojsci koja se povlačila ka Albaniji.

Rođen je u Čevu, kod Cetinja, u poznatoj porodici Vukotić, koja je u srodstvu sa kraljevskom dinastijom Petrović-Njegoš. Njegov otac serdar Stanko Mašanov Vukotić, sin je Mašana Vukotića i unuk Perka Vukotića. Perko Vukotić imao je i sina Stevana, Mašanovog brata, čiji sin vojvoda Petar Vukotić je otac kraljice Milene Petrović Njegoš, žene kralja Nikole Petrovića Njegoša. Serdar Janko Vukotić bio je bratanac kraljice Milene.

Nakon završene Vojne akademije u Italiji, Janko Vukotić se postepeno peo hijerarhijskim lestvicama, što je bitno doprinelo njegovom svestranom i sistematskom usavršavanju i sticanju dragocenih iskustava na komandnim i rukovodećim dužnostima.

U Prvom balkanskom ratu Janko Vukotić komandovao je Istočnim odredom, posebno se istakavši u operacijama u Sandžaku i Metohiji, pa je ubrzo postao načelnik štaba Vrhovne crnogorske komande. U Drugom balkanskom ratu predvodio je Crnogorsku diviziju u okviru Prve srpske armije protiv bugarskih snaga. Crnogorska divizija osvojila je položaje na liniji Pasadžikovo-Kalimanci i uspešno sadejstvovala jedinicama Srpske vojske u Bregalničkoj bici, prihvatajući odlučujuću borbu protiv Bugara.

U Prvom svetskom ratu bio je načelnik štaba Vrhovne komande Crnogorske vojske i komandant Hercegovačkog odreda i Sandžačke vojske. Izbijanjem na Jahorinu i Pale jedinice Sandžačke vojske kojom je komandovao serdar Janko i jedinice Užičke vojske ugrozile su bok i pozadinu Austrougara na Drini.

Veliki uspeh Janko Vukotić postigao je u toku povlačenja srpske vojske preko Crne Gore i Albanije. Tada je Sandžačka vojska u sadejstvu sa snagama Prve srpske armije uspela da održi 500 km dugačak front i u natčovečanskoj borbi kod Mojkovca zaustavi i odbaci neprijateljsku ofanzivu. Na taj način je omogućeno nesmetano povlačenje srpske vojske prema lukama na Jadranskom moru. Jedno vreme posle Mojkovačke bitke, proveo je u zatvoru Boldogason kao zarobljenik.

S obzirom na to da nije imao muškog potomka stasalog za boj, proslavljeni vojskovođa je u sve okršaje uvek, kao najbližeg saradnika, vodio svoju kćerku jedinicu Vasiliju, koja je pre toga završila Institut ruske carske porodice na Cetinju. Od kćerke dvanaest godina bio je mlađi sin kapetan Vukašin Vukotić, ađutant kralja Aleksandra Karađorđevića, koji je posle Drugog svetskog rata, živeo u inostranstvu, gde mu je rođen sin Janko Vukotić, koji danas živi u Podgorici.

Serdar Janko Vukotić preminuo je u Beogradu 4. februara 1927. godine, u 61. godini života.