Poreklo stanovništva selo Bukovac (Despotovac)

Poreklo stanovništva selo, Bukovac, opština Despotovac. Prema knjizi Stanoja M. Mijatovića, izdanje iz 1930 godine. Priredio saradnik portala Poreklo Šarko.

Položaj sela.

Selo je u klisuri, s obe strane Resave. Više kuća ima na levoj no na desnoj strani reke. U selu se služe vodom sa Resave i sa izvora Kopilovca.

Male.

Selo se deli na Gornju (na desnoj) i Donju Malu (na levoj strani Resave). Ima oko 110 kuća a 4 roda.

Naziv sela.

Po jednom predanju selo je dobilo ime po mnogim bukovima, po drugom predanju dobilo je ime po nekom dubokom bujku (viru).

Starine.

Više sela uz reke je razvalina crkve Sv. Trojice, za koju se misli da ju je podigao despot Stevan; više ove razvaline, takodđe uz Resavu, je razvalina manastira Sv. Jovana Zlatoustog, za koji se misli, da ga je podigao Vuk Branković. Oko ovih dveju razvalina nalaze se starinski novci, komadi od starog posuđa i oružja. Pričali su mi da je pre nekog vremena kod crkvine Sv. Jovana Zlatoustog nađen srebreni kondir i zlatan krst, koji su poklonjeni manastiru Manasiji.

Osnivanje sela.

Ne zna se kada je selo postalo i da li je pomešteno. U selu ima starinaca i može se uzeti da je tu od starine. Možda je nekad bilo crkveni prnjavor. Česmenski Kraj u Lomnici postao je odseljavanjem jednog sela stanovništva iz ovoga kraja.

U Gornjoj Mali su:

Gagići (30 k., Sv. Jovan zimski i letnji), starinci su.

Ilići (55 k., Sv. Đorđe i Đurđevdan), doselili sa Kosova (priča se, da su tada dognali 1000 ovaca), a njihovi rođaci su se nastanili u Lomnici – Dzoljići i Curići.

U Donjoj su Mali:

Krstići (15 k., Todorova Subota), došli iz vranjske okoline.

Stojkovići (10 k., Petkovica), došli iz Ivankovca kod Ćuprije (zovu ih Vlasima, ma da su pravi Srbi).

Po jednom predanju Stevan Visoki je umro kod crkve Sv. Trojice, gde je često boravio. Kad je poslat glasnik u Manasiju da javi za njegovu smrt, stražar ga je ubio, jer nije znao odziv i lozniku; usled toga se zadugo nije znalo za despotovu smrt. Manastir Zlatoust su Turci porušili do temelja i mnogi svet koji je bio na saboru odveli u ropstvo, mnogi su skočili i udavili se u vir (buk) koji se otada prozvao Crni.

Godine 1819. selo je imalo 25 kuća a 25 poreskih glava, a 1870. 100 poreskih glava.

Seoska je slava prvi dan Trojica, a zavetine: Pavlovdan (30 juna) (da grad ne ubije i voda ne odnese) i Blagovesti (25. marta) za vinograde.

IZVOR: Stanoje M. Mijatović, „Resava“. Priredio saradnik portala Poreklo Šarko.