Y-DNK haplogrupa G

Saradnik portala Poreklo Siniša Jerković iz Banjaluke daje vam objašnjenje pojedinačnih Y-DNK haplogrupa. U novom prilogu piše o  haplogrupi G, koja je nastala na području Kavkaza,  istočne Turske, sjevernog Iraka, zapadnog Irana

OPŠTE NAPOMENE:Haplogrupa G proistekla je iz šire haplogrupe F. Karakteristična je za populacije Azije, prije svega zapadnog Kavkaza i Anadolije i Evrope. U Evropi se vezuje za neolitsku ekspanziju zemljoradnika sa područja Bliskog Istoka koja je Balkanom, dolinom Dunava došla i do regiona Alpa i Rajne, gdje je takođe ima u značajnom procentu. Visok procenat G haplogrupe posebno korespondira sa prisutnošću alpskog rasnog tipa onako kako ga je Kun opisao u svom djelu Rase Evrope. Kod Srba je ova haplogrupa prisutna u procentu od oko 5 %.

PORIJEKLO I MIGRACIJE: Smatra se da je haplogrupa G nastala prije 30.000 godina na području Kavkaza, istočne Turske, sjevernog Iraka, zapadnog Irana. Veoma rano, već oko 8.000 godina p.n.e, pripadnici haplogrupe G su ušli u Evropu noseći sa sobom tehnike obrade zemlje i biće prvi nosioci neolitske revolucije u Evropi.

SNP MUTACIJE: M201

MAPA RASPROSTRANJENOSTI:

STABLO:

PODGRUPE I ZASTUPLJENOST:

Ukupno gledano, haplogrupa G ima najveću prisutnost kod zapadnokavkaskih naroda: Šapšug Čerkezi 81%, sjeverni Oseti 75%, Abhazi 55%, Gruzini 31%, Balkaro-Kabardini 30%.

U Evropi povećana prisutnost je u regionu Alpa, pogotovo u Tirolu oko 10%, u južnoj Italiji, Siciliji i Sardiniji 10-15%.

Povećano prisustvo G haplogrupe pokazala je i jedna studija iz grada Osijeka (16%), a studije na Korčuli i Braču takođe su pronašle od 10-15% haplogrupe G.

G1 M285

Haplogrupa G1 je generalno mnogo rjeđa od srodne joj G2 haplogrupe. Najzastupljenija je u Iranu, ali ni tamo ne prelazi 10%.

G1a P20_1

Najprisutnija kod naroda Madjar u Kazahstanu, preko 80%. Pored ovog postoji i jevrejski, aškenaski G1a klaster.

G1b L830

Prisutna u Evropi kroz jevrejski, aškenaski G1b klaster.

G2 P287

G2a P15

G2a1 L149.1

G2a1a L293

Nalazi se isključivo u regionu Kavkaza.

G2a1a1 P18_1

Ova varijanta haplogrupe G je tipična za Osetine kod koji je prisutna sa 32%, kod Abhaza 16% i kod Čerkeza 8%. U ostatku Kavkaza nije značajnije zastupljena. Staljin je imao ovu haplogrupu.

G2a1b L223

G2a1b1 M286

G2a1b2 L91

G2a1b2a L166

G2a1c L30

G2a1c1 M406

Najzastupljenija je u Grčkoj i Turskoj i u istočnom Mediteranu i smatra se da nije starija od 4.000 godina. Polovina od svih turskih G pripada ovoj specifičnoj haplogrupi. Povećanu prisutnost ova grupa ima i u Libanu, Palestini i Jordanu.

G2a1c1a L14

G2a1c1b L645

G2a1c2 L141.1

G2a1c2a P303

Ovo je glavna varijanta haplogrupe G koja je prisutna u Evropi. Ima je svuda u Evropi u procentu od oko 5%, sem u Skandinaviji i Baltičkim državama. Najviši procenat ove haplogrupe na jednoj konkretnoj lokaciji je ostrvo Ibica gdje je ima oko 16%. Prisutna je i na Kavkazu pogotovo kod Čerkeza i drugih kavkaskih naroda.

G2a1c2a1 L140

G2a1c2a1a U1

G2a1c2a1a1 L13

Najprisutnija u sjevernoj  centralnoj Evropi, i nema je van Evrope.

G2a1c2a1a1a L1263

G2a1c2a1a2 L1266

G2a1c2a1a2a L1264

G2a1c2a1b L497

Ubjedljivo najzastupljenija varijanta haplogrupe G u Evropi.

G2a1c2a1b1 Z725

G2a1c2a1b1a L43

G2a1c2a1b1a1 L42

G2a1c2a1c Z1903

Karakteristična za Evropu.

G2a1c2a1c1 Z724

G2a1c2a1c1a L640

Prisutna samo na Britanskim ostrvima.

G2a1c2a1d L660

Prisutna samo u Evropi.

G2a1c2a2 L694

G2a1c2b L177_1

G2b M377

G2b1 M283

Veoma interesantna i specifična haplogrupa. Prisutna praktično samo kod Aškenaskih Jevreja i čini 7% ukupne aškenaske genetike. Postoje indicije da je pripadala italijanskim Jevrejima tzv. Italkim koji su u Italiju došli još nakon uništenja Jerusalima od strane Rimljana, a  koji su potom u 16. vijeku migrirali u Poljsku i Litvaniju. Starost ovog jevrejskog klastera procjenjuje se na oko 1.000 godina.

STARI NARODI:  Haplogrupa G bi se mogla povezati sa narodima zapadnog Kavkaza: Gruzinima, Kabardincima, Čerkezima, Abhazima i Osetinima gdje i danas predstavlja jasnu većinu unutar populacija. Ovi narodi govore, često dosta udaljenim zapadnokavkaskim jezicima. Primjetno je i poklapanje visokog procenta haplogrupe G sa alpskim rasnim tipom, kojeg karakteriše zdepasta, masivna građa, brahikefalija (okrugla glava). Ovaj tip karakterističan je za Bavarsku, Tirol, Švajcarsku, Luksemburg, ali i za Gruzine i još neke centralnoazijske narode, a to su sve mjesta sa povišenom G haplogrupom. Kao glavna haplogrupa prvih neolitskih stanovnika Evrope koji su se kretali dolinom Morave i Dunava, prema Rajni, pripadnici haplogrupe G , poslije haplogrupe I, predstavljaju najstarije evropsko stanovništvo.

Osetin u narodnoj nošnji iz 18. vijeka

STARA DNK: Dosad je haplogrupa G nađena na velikom broju, prije svega neolitskih, nalazišta u Evropi.  Pomenućemo ih ovdje redom:

1. LBK kultura (kultura linearne keramike) centralne Evrope, nalazište Derenburg, Njemačka, nalazi datirani 5.000 godina prije naše ere, pronađena G2a1cL30
2. Printed Cardium kultura (kultura tiskane keramike) mediteranske Evrope, nalazište Avelaner pećina u Kataloniji, nalazi datirani 5.000 godina prije naše ere, pronađena G2a P15
3. Ostaci tzv. Ledenog čovjeka u Alpima, prozvanog Otzi , datirani 3300. godine prije naše ere, ostaci su pronađeni u ledu, a Otzi je po svoj prilici stradao nasilnom smrću, testiran je kao G2a1b2 L91

Otzi- kakav je nađen u ledu Alpima

Otzi- realistička rekonstrukcija

1. Neolitska kultura južne Francuske, nalazište Treilles, nalazi datirani 3.000 godina prije naše ere, pronađeni G2a P15
2. Ostaci iz grobnice merovinških ratnika u Bavarskoj, grobnica datirana u 670. godinu naše ere nalazište Ergolding, sahranjeni germanski ratnici u punoj ratnoj opremi, dvojica testirani kao G2a P15

POZNATE LIČNOSTI: Poznate ličnosti koje su dosad poznati  kao pripadnici G haplogrupe uključuje interesantne pojedince kao što su:

Luj XVI, poslednji francuski kralj, giljotiniran 1793. od strane revolucionara. Prilikom egzekucije mnogo je naroda skupljalo kraljevu prolivenu krv, tako da je nešto od te krvi dočekalo da bude DNK analizirano u 21. vijeku. Utvrđeno je da je kralj nosio G2a1c2a1 L140 haplogrupu. Kralj Luj XVI pripadao je dinastiji Burbona, koja je svoje daleko porijeklo izvodila od dinastije Kapeta i Robertijanaca, franačke plemićke kuće iz ranog srednjeg vijeka. Osnivač ove kuće bio je Robert Jaki, a originalno područje porijekla je bila pokrajina Haspengau u današnjoj Belgiji.

Poslednji francuski kralj Luj XVI, haplogrupa G2a1c2a1 L140

Josif Visarionovič Džugašvili Staljin ( na osnovu testa njegovog unuka). Staljinova uža haplogrupa je G2a1a1 P18, haplogrupa tipična za Osetine, pa je sasvim vjerovatna teza mnogih da Staljin nije bio etnički Gruzin već Osetin.

Staljin, osetinska haplogrupa G2a1a1 P18

ZANIMLJIVOSTI: Zbog sličnosti imena pokušano je prije izvjesnog vremena pronaći genetsku vezu između savremenih Mađara i kazahstanskog plemena Madjar. Rezultati genetske analize pokazali su da haplogupa G1 dominira sa preko 80% kod Madjara iz Kazahstana. Kada su uporedili autosomalni genetski profil Mađara i Madjara pokazalo se da su Madjarima genetski bliži Mađari nego njihovi neposredni kazahstanski susjedi i da genetska veza svakako postoji. Mađari su u svojoj seobi sa Urala, apsorbovali više nesrodnih turskih i ugarskih plemena od kojih je jedno moglo biti i pleme Madjar, od kog su preuzeli ime Mađar. Na našim prostorima haplogrupa G1 je prisutna u veoma malom procentu, ali ipak prisutna. To veoma lako može biti genetski trag originalnih Mađara.

AUTOR: Saradnik portala Poreklo Siniša Jerković