Portal Poreklo objavljuje feljton Miodraga Nedeljkovića „Ko su Šumadinci“, koji je prvi put publikovan 2001. godine u dnevnom listu „Glas javnosti“
Letnja rezidencija Đurđa Smederevca
Osobito je brojan pomen naselja u njegovim poveljama
U 15. veku, do pada Smedereva (1459. godine), istorijski je vidljivo više naselja, takođe zahvaljujući vladarskim poveljama. Tako je selo Brnjicu 20. januara 1427. godine priložio despot Stevan Lazarević Lavri Sv. Atanasija na Atosu.
Za vreme Đurđa Smederevca se pominje Nekudim, gde mu je bila letnja rezidencija, u kojem je 1428. godine pisao pismo Dubrovčanima. Osobito je brojan pomen naselja u poveljama Đurđa Smederevca. U povelji kojom je ovaj despot potvrdio 1428/29. godine baštinu velikom čelniku Radiču Postupoviću, navode se u ovom predelu Šumadije naselja Brezovac, na obroncima Venčaca (pod imenom Brezova), Vojkovci, Grdši – za koje Miodrag Al. Purković misli da je to verovatno selo Grošnica u nekadašnjem gružanskom srezu, a Gavro Škrivanić da je to Gradac kod Kragujevca), Junošino (selište kod Košarne), Kamenica u Rudniku, Košarna, Krasojevci, Kutlovo, Leskovac kod Knića, Miladovići (selište kod Košarne), Prodanovci u Rudniku, Sasi u Lepenici (G. Škrivanić misli da je to kod mesta Metalica u Rogojevcu), Halae i Cerovac u Nekudimskoj vlasti i Šume (pod imenom Šumeni).
Na mestu Krušik u Misači je staro groblje, „gde su iskopavali kosture i nalazili prstenje i novac”. Staro groblje, „gde prilikom kopanja nalaze ljudske kosti”, u Junkovcu se nalazi u blizini potoka Kusaje.
O starom groblju na mestu Grobljice u Kutlovu izučavalac Lepenice Toša Radivojević je zapisao: „Seljani pričaju da je hrišćansko, jer je doskora bilo na njemu kamenih belega po kojima se to dalo utvrditi. Danas nema više nijednog kamena; seljani su ih sve uzidali u temelje svojih raznih grada. To je bilo groblje davnašnjeg naselja u Starom Selu.”
Belo groblje postoji na mestu Kamenišu u Badnjevcu, koje po svemu pripada srpskom srednjovekovnom stanovništvu. Belo groblje, tako nazvano „po belim kamenovima, koji su ovde do skora nalaženi” je i u Drenovi, na tromeđi sa Srezojevcima i Beršićima, gde su 1951. godine, kada je kopan put, nalaženi novčići i sudovi. Bošnjansko groblje, u Trudelju, podseća „na neko ranije naselje”, kao i naziv Staroselske reke u istom selu.
Bataljeno groblje je na mestu zvanom Kamara u Velikom Krčmaru. Pod Veličkovcima, zaseoku Guriševaca, jedno se mesto zove Čivutsko groblje. Od groblja nema ostataka, ali se ovaj zaselak po njemu zove još i Čivutani.
U Badnjevcu su i dva džidovska groblja – na mestima Golišu i u Konjevcu, takođe i u Dobrovodici su dva džidovska groblja, kao i u Drenovcu – na mestima Jablančići i u Krčevini do Zorkuša. Džidovska groblja su na brdu Šavcu u Batočini, u Kormanu (u Bubnu kod druma), Nikšiću, kod Lipove ravni u Sipiću, uz potok Gluvać u Cvetojevcu, u Crnom Kalu, kod Gušine česme u Čumiću, u Zreočićima kod Topole, u Viševcu na levoj obali Rače, Goločelu, na Kosici u Gradcu, Velikom Krčmaru, na mestu Glogovik u Malom Krčmaru, gde su u prvoj polovini ovog veka još „postojali ogromni kameni belezi od neotesanog i neuglađenog kamena”, u Saranovu ima tragova od starog „džidovskog groblja”, itd.
IZVOR: Mile Nedeljković, “Ko su Šumadinci”, Glas javnosti, 19. mart 2001. godine
Komentari (0)