Šta znači Žeželj, Kusturica, Paspalj, Rebrača…

Prezimena (nadimci) izvedena od naziva oruđa, oružja, odeće i drugih predmeta materijalne kulture

Arežina (arežina – debeo pokrivač od vune ili kostreti)

Balta, Baltić (balta, turcizam – vrsta sekire)

Balvanović (balvan)

Balčaković (balčak, turcizam – drška od sablje)

Batina, Batinić (batina, motka, štap)

Britvić (britva – vrsta noža)

Bubanj (bubanj, doboš)

Budak, Budaković (budak)

Veriga, Verigić (verige – lanac)

Vignjević (Viganj, staro lično ime – kovačko oginjište)

Vuruna (vuruna

Gajtanović, Gajtović (gajtan, turcizam – pamučna ili svilena vrpca)

Gaće, Gaćeša, Gaćešić (gaće, u značenju pantalone)

Gobelić, Gobeljić (gobelja – drveni luk na točku, naplatak)

Greda, Gredić (greda – obrađeni deo drveta)

Guberina, Guberinić (guber – vuneni pokrivač)

Dečermić (dečerma

Dolama, Dolamić (dolama, turcizam – kaput ljubičaste, zelene ili crvene boje)

Drljača, Drljačić (drljača – poljoprivredna alatka za ravnanje zemlje)

Drnda, Drndić (drnda – sprava za obradu vune)

Duduk, Duduković (duduk, turcizam – svirala bez piska)

Žeželj (žeželj – podugačak i podebeo štap čiji se jedan kraj veže psu za ogrlicu, a drugi za kolac)

Žica (žica)

Japundža, Japundžić (japundža, turcizam – dugačka vunena kabanica)

Kabanac, Kabanica (kabanica – deo odeće)

Kantar, Kantarević (kantar, turcizam – sprava za merenje težine)

Karaula, Karaulac (karaula, tucizam – stražarnica)

Keser, Keserović (keser – vrsta tesarske sekire)

Kesić (kesa, turcizam – vreća, torba)

Klašnić, Klašnja (klašnja – vrsta čarapa, dokolenice)

Klinac, Klinić, Klinčević (klinac

Korać (korać – čekić za potkivanje konja)

Kordić (korda, turcizam – mač)

Korunović (koruna – kruna)

Kotur, Koturović (kotur – obruč, krug)

Kračun, Kračunović (kračun – katanac)

Kubura, Kuburović (kubura, turcizam – pištolj, mala puška)

Kuršumović (kuršum, turcizam – puščano zrno, metak)

Kustura, Kusturica (kustura – vrsta noža)

Lojanica, Lojaničić (lojanica – vrsta sveće od loja)

Lopar (lopar – drvena lopata za vađenje hleba iz furune)

Lubarda, Lubardić (lubarda – vrsta topa)

Mamuzović (mamuza, turcizam – ostruga)

Medenica (medenica – zvono na ovnu; med, meda (muški rod) – produkat pčela; med, medi (mjed, mjedi) – ženski rod – bakar; u svim slovenskim jezicima med, medi – znači bakar. Bakar je turska reč. Kd nas je turska reč potisnula slovensku reč Med (mjed) ima drugo značenje – mesing)

Mindarević (minder, turcizam – dušek, madrac, slamarica)

Mosurović (mosur – drvena cev za namotavanje pređe – kalem; u prenesenom značenju – slina između usne i nosa, ledenica sa krova)

Motika (motika – alatka za kopanje zemlje)

Mutapović (mutap, turcizam – pokrivač za konje, izgrađen od kostreti)

Opanković, Opančić (opanak – vrsta obuće)

Palamar, Palamarović (palamar, turcizam – grubo tesana daska za ograde i krovove)

Paspalj (paspalj – vodenička prašina)

Pištoljčić (pištolj)

Plazinić, Plaznić (plazina – bronza na kojoj stoji vodenički kamen – kolo)

Pozder, Pozderac (pozder – drvenasti otpaci od konoplje ili lana pri njihovoj obradi)

Poluga, Polugić (poluga – gvozdena motka, štangla)

Ponjavić, Ponjević (ponjava – 1) podna prostirka od starih krpa; 2) pokrivač, jorgan, posteljina)

Praća (praća – konopac s obe strane samara, kojim se vezuje tovar, a kad nema tovara služi kao uzengija)

Rebrača (rebrača – žaluzina, drveni šalon napravljen od daščica (rebara). Upredi: rebro čokolade, rebro radijatora)

Rozga (rozga – račvasti drveni kolac, koji služi za sušenje pasulja, vune, sena)

Sablja, Sabljić (sablja)

Santrač (santrač – drvena ograda oko bunara)

Sadžak, Sadžaković (sadžak – tronožac na koji se stavlja kazan)

Skendžić (skendža, turcizam – stega, kolarske mengele)

Sovilj (sovilja – čunak na razboju)

Sorajić (soraja – mlatilo za žito)

Stoženić, Stožinić (stožina, stožer – 1. drvo u sredini gumna za koje se vezuju konji, 2. direk oko koga se sadeva seno u plast)

Stolica (stolica – deo nameštaja)

Stolpović (stolp>stup>stub)

Strelić, Strelica (strela)

Taraba, Tarabanović, Tarabić (taraba, turcizam – ograda)

Tegeltija (tegeltija, turcizam – meko ćebe ispod sedla)

Tesla (tesla – vrsta tesarske sekire)

Testerović (testera – pila, šega)

Tojaga, Tojagić (tojaga, turcizam – batina, debeli štap)

Topuzović (topuz, turcizam – buzdovan)

Tumbas, Tumbasević (tumbas, turcizam – ponton, vrsta čamca)

Ćordić (ćorda, turcizam – sablja; vidi Kordić)

Uzelac (uzel, uzao – čvor)

Ularić, Ularčić (ular – deo volovske ili konjske opreme)

Unkašević (unkaš – deo sedla)

Furunović (furuna, turcizam – peć, zemljana pekara)

Hasura (hasura>asura – prostirka od trske)

Čarapa, Čarapić (čarapa, turcizam – nemamo srpsku reč za čarapu. Obojak je zamena za čarapu. To je krpa u koju se uvija noga pre obuvanja opanaka. Postoji izreka: „kom opanci, kom obojci“. To znači podeliti megdan, pobednik dobija „opanke“, a pobeđeni „obojke“, krpe)

Čvoro, Čvorić, Čvorović (čvor)

Čizmić (čizma)

Čekić (čekić, turcizam – naša reč je mlat, bat, malj)

Čulina (čulina – daskama kaptiran izvor vode)

Šipka, Šipčić (šipka, metalna motka)

Škara, Škarić, Škarica (škare – makaze; srpska reč je nožice)

Šubara, Šubarević (šubara – kapa od krzna)

Ako mi imamo Stolicu, Francuzi imaju Volter (Voltaire, voltaire – naslonjača sa visokim naslonom). Nemačko prezime Drajfus (Dreifuss) odgovaralo bi našem Sadžak, Sadžaković.

IZVOR: Prezimena su čuvari našeg jezika, Zagorka Vavić Gros (str. 199-203, Prometej, 2011.)