Poreklo prezimena Olujić (Oluić)

Prezime Olujić je iz severne Dalmacije, najčešće kod pravoslavnih Srba, ali ima i dosta rimokatolika. O ovom prezimenu pisao je Aleksandar Bačko u knjizi “Porodice dalmatinskih Srba”. 

OLUJIĆ 

Bilišane, sv. Arhanđel Mihailo 330 (54).

Od ove porodice je bilo nekoliko sveštenika. To su bili: pop Vaso Olujić i njegov stric arhimandrit Isaija (1823-1902. godine), zatim Isaijin brat, pop Petar, koji je doživeo duboku starost od 97 godina. Isaija je gradio novu crkvu u Bilišanima Gornjim 1860-1865. godine. Među pretplatnicima na knjige Srpske književne zadruge 1892. godine pojavljuje se i Petar Olujić, prota Bilišanski.

Bilišanski Olujići imaju porodične nadimke: Derbaci, Paljetinovići, Gajice, Kalabići, Radići i Dolovari.

Godine 1686, 28. januara, u jednom dokumentu je pomenut Vučić Olujić, “novi doseljenik” u Bilišane (Vucich Oluich Morlacco nuovo habitante a Belissane sopra Obrovazzo). On je tada obavestio Stojana Jankovića o nedavnom upadu hrvatskog bana u Bosnu, koji se odigrao “pre četiri dana”. Oluići su, prema tome, u Bilišane doseljeni u januaru 1686. godine. S obzirom da se upravo tada odigralo jedno od masovnijih doseljavanja u Dalmaciju, kada je Stojan Janković iz lapačkog kraja u Lici doveo između 1.000 i 2.000 osoba, koje su naseljene pretežno oko Ostrovice, Bribira i Žegara, možda su i preci Olujića došli u toj seobi. U prilog tome ide i činjenica da je pomenuti Vučić Olujić bio obavešten o upadu hrvatskog bana u Bosnu, a lapački kraj se nalazio u blizini tadašnje hrvatsko-bosanske granice, pa čak se i sam računao kao deo Bosanskog ejaleta.

Srodnici bilišanskih Oluića su nesumnjivo brojni rimokatolički Olujići u Opancima kod Imotskog. Njih je 1948. godine bilo 197, raspoređenih u 37 domaćinstava, a u susednom Lovreću je ova porodica brojala 2 kuće sa 12 nosilaca prezimena. Iz Opanaka je ogranak Olujića prešao u Proložac Donji (37 u 6 domova). U Preložac su preci Olujića doseljeni najverovatnije tokom 18. veka, pošto se u mestu doseljavanja ova porodica pominje 1780. godine, kada je bila zastupljena sa 1 brojnim domaćinstvom. Iz Lovreća je ogranak ovog roda prešao u Imotski u prvoj polovini 20. veka. U Imotskom ih je 1948. godine bilo 18 u 4 kuće.

Opanački Olujići se smatraju starincima u Imotskoj Krajini. Na prvi njihov pomen u dokumentima nailazimo nešto posle oslobođenja tog kraja od Turaka, tačnije 1725. godine. Tada su u ovom mestu živela 2 domaćinstva Olujića. Domaćini u njima bili su Petar Luić (živeo je sa 12 ukućana) i Stjepan Luić (sa 14 ukućana). Na jednoj staroj kući Olujića uklesan je natpis “Olujić Jozo” iz 1726. godine. Prema predanju, Olujići su se prvobitno prezivali Orlović, zatim Lujić i na kraju Olujić. Imaju tradiciju da su “staro pleme” i da su prvobitno živeli “ispod Studenaca u Mačijoj Ljuti”, dakle na području susednog sela Studenaca u Imotskoj Krajini. Odatle su prešli u Strmin Dolac (Strmen Dolac), mesto nad južnim obodom Sinjskog Polja. Neki su se, prema ovoj tradiciji, odatle odselili u obrovački kraj i tamo “prešli po ženidbi na pravoslavlje”, dok su drugi prešli u zaseok Kula u Opancima i zaselak koji se danas zove Ćorići, u susednom Lovreću. Zaselak Kula jenazvan po kuli Urum-bega, koja se tamo nalazila. Oni su tu došli pre oslobođenja Imotske Krajine od Turaka i bili su kmetovi. kada je 1717. godine ovaj kraj došao u mletačke ruke, turski gospodar, Urum-beg, iselio se odatle. Međutim, ostala je njegova ćerka, koja se pokrstila i dobila ime Iva. Njom se oženio jedan Olujić, kmet njenog oca, i ostao sa suprugom na tom imanju. Njihovi potomci, za razliku od drugih Olujića u Opancima, nose porodični nadimak Urumi. Zabeleženo je da je ova Iva Olujić kumovala  1720. na krštenju Sabiri, koja je dobila ime Katarina. U ogranak Olujića koji je došao u zaselak Lovreća, Ćoriće, prizetila se 1718. godine familija Ćorića i kasnije dala ime ovom zaseoku.

U popisu Imotske Krajine iz 1792. godine zabeleženi su Pavle Luić (Paval Luich) i Grgo Luić (Ghergo Luich) sa 4, odnosno 3 ukućanina. Rod Olu(j)ića je, dakle, starinom iz Imotske Krajine. Vredi pomenuti, da se u popisu Splitske nadbiskupije iz 1725. godine prezime Orlov (po tradiciji Orlović je starije prezime Olujića) pominje u “župi” Gardun – Čaporice, kojoj je svakako pripadao i Strmen Dolac. Ovo prezime se na teritoriji Splitske nadbiskupije pominje i u Slimama, gde je 1725. popisano domaćinstvo Ivane Orlov (Orlović) sa 10 ukućana. Prezime Lujić je, opet, zabeleženo sredinom 20. veka u mestu Bisko (13 u 4 kuće), u blizini Strmen Doca.

Oluić, Zelengrad 14 (1) Imaju porodični nadimak Paljetinovići (Paljet`novići). Svakako predstavljaju ogranak Oluića iz Bilišana.

Oluić, Zemunik Gornji 5 (1). Među Srbima iseljenim iz Dalmacije u Bosnu 1771-1774. godine pominje se Sava Olujić iz Zemunika sa porodicom. Kao i drugi njihovi prezimenjaci po severnoj Dalmaciji, Zemunički Oluići su svakako ogranak istoimenog roda iz Bilišana.

Oluić, Kaštel Žegarski, sv. Arhanđel Mihailo 5 (1). Poreklom su iz susednih Bilišana, od tamošnjih Olujića (videti opis ove porodice).

Olujić, Islam Grčki, sv. Arhanđel Mihailo 49 (8) 2 (-). U literaturi su beleženi i kao Oluići. Nesumnjivo čine jedan rod sa bilišanskim Olujićima.

IZVOR: Aleksandar Bačko, “Porodice dalmatinskih Srba”, Zbornik za srpsku etnografiju i istoriju, knjiga 2, Beograd 2008.