Poreklo stanovništva sela Guncati, opština Barajevo. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.
Položaj sela.
Guncati su na razvođu između Barajevske Reka, Guncatske Reke i Bukovca. Skoro sa sviju strana ovo selo je opkoljeno rečicama i potocima. Kuće su grupisane po rodovima i čine naselje manje razređenog tipa. Selo se deli na krajeve: Gornji Kraj, Donji Kraj, Obršina, Bugarski (Cvetkovića) Kraj, Prokića Kraj, Đorđevića Kraj i Smrdan. Ovaj poslednji se, zbog ružnog naziva, izbegava da pominje.
Vode.
Selo obiluje izvroskom vodom koji se zovu: Vrelo u Livadama, Česma u selu, Vodica do Milovice, Vodeničica, Đorđevića Vrelo, Bubanja, Guncatsko Vrelo, Babin Vir, Veliki Zamnik, Matejevo i Piskoviti Rt (voda). Osim izvora kojim se služe osobito leti, za domaće potrebe služe se i vodom iz bunara. Potoci su: Kojin Potok u Gornjem Kraju, izvire pod Meančinom, Vodica ili Kopilovački Potok izvire kod Kamenoloma u Kopilovici, Bukovac izvire u Lipovici, Guncatska Reka postaje od potoka Bukovčića, Vodice, Tasića i Matejevskog („Matevskog“) Potoka.. Izvor Jasen je glava Guncatske Reke. Ova reka se sastaje sa Barajevskom Rekom ispod Guncata i čine Beljanoicu.
Zemlje i šume.
Njive i livade su na mestima koja se nazivaju: Šandrvan, Projišta, Orat-Njive, Vodica, Debeli Rt, Plandište, Metaljka, Meančina, Piskoviti Rt, Lešće, Aluge, Kneževac, Veliki Lug, Velike Livade, Kruševlje, Jasen u Polju, Ramnji Lug, Ornice, Vilipovo Brdo, Dolovi, Rt, Drndare, Strane, Nerezina, Polja, Delovi, Bara. Klenje, Glogovac i Dugo Polje.
Šume su u Bukovcu, Kopilovačkom Potoku i u Dubravi do Meljaka.
Starine u selu.
-Kod izvora Jasena doskora su se poznavali „madžarski“ grobovi, pa su preorani a nadgrobne ploče su ukloljene.
-U Alugama se izoravaju rbine od zemljanih lonaca, crepulja, opeka i velike olučane zemljane cevi. Tu ima ostataka od nekog starog naselja koje se prostiralo od Ravnoga Luga pa do Plandišta.
-Turski hanovi su bili na mestu Meančinama kod Pećine. Pećina je plitko udubljenje u zemlji i kamenu, skoro uništena, jer se tu vadi kamen za seoske potrebe. U njoj su bile rupe u obliku slepih prozora.
-Stari put je vodio gotovo sredinom sela i dalje išao za Baćevac.
Podaci o selu.
U Lešću je bilo do 1860. godine staro guncatsko groblje. Sada se tu ne sahranjuje niko. Današnje groblje je u mestu Matejevu. Litija se nosi na Drugi dan Duhova, a zavetina se drži zbog pomoira u Petak pred Blagovesti.
Kamen se vadi u „majdanu“ (kamenolomu) nedaleko od uzvora Vodice.
Po arhivskim podacima ovo naselje se prvi put pominje 1818. godine. Ono je tada imalo 17 domova. naziv sela je romanskog porekla, pa su ga ovamo doneli doseljenici ili se tim imenom zvalo neko starije naselje. Danas u njemu ima 31 rod sa 207 kuća i jedan ciganski rod sa jednom kućom.
Poreklo stanovništva.
–Miladinski (Stevanovići, Jovanovići i Ilići) su najstariji rod u selu. Njihovi preci su došli ovamo pre „dvesta godina“ iz Srema, Đurđic.
–Zukići (Nikolići, Lazarevići, Ivkovići, Ilići drugi i Živanovići); predak Zukopodigao drugu „kolibu“ u selu. Starinom su iz okoline Novog Pazara, Đurđevdan.
–Stanojlovići (Tešići); predak Stanojlo„od Kosova“ ubio agu pa pobegao u Lebane pa otuda je došao ovamo, Mitrovdan.
–Tešići drugi, predak Teodordošao iz Ušća, u Tamnavi, udovici u kuću i našao pastorka koji je slavio Mratindan, od Tešića 6 kuća slavi slavi Nikoljdan a jedna kuća Mratindan.
–Vasiljevići (Savići) ne znaju za svoju starinu, Aranđelovdan.
–Beljići (Stevanovići drugi i Jovanovići) ne znaju za svoju starinu, Jovanjdan.
–Madžarski (Milićevići) u rodu su Protićima u Šopiću i Marinkovićima u Šiljakovcu; starinom su od Nevesinja, jedni slave Nikoljdan a jedni Sv. Simeona Mirotočivoog.
–Arsenijevići; predak Arsenje bio Karađorđev „vojvoda“, koji se ovamo doselio iz Vrčina kod Beograda-Sopota, Đurđic.
U prvoj polovini prošloga veka doselilo se dvadeset i tri roda:
–Erski (Đorđevići i Nikolići) su iz okoline užičke Požege; jedna njihova porodica se odselila za Beograd, Nikoljdan.
–Lukići su iz Gvosca kod Bajine Bašte, Nikoljdan.
–Cvetkovići su se doselili iz Kruševice u Preševu 1878. godine, jedna njihova porodica se odselila za Beograd, Nikoljdan
–Rakići „Erski“ su iz Živkovaca u Kačeru, Ilindan.
–Ristići su iz okoline Ohrida, Vavedenje
–Prokići (Nikolići, Rakići drugi i Stanisavljevići) su jedan rod, doselili su se iz Šatornje u Gornjoj Jasenici, Nikoljdan.
–Grudanovići su iz Šatornje, Đurđic.
–Bašići su iz Šatornje, Mali Božić (Nova Godina, Sv. Vasilije).
–Rajkovići su iz Velikog Gradišta, Nikoljdan.
–Trifunovići su iz Binavaca kod Snedereva, Lučindan.
–Petrovići, otac se doselio iz Like, jedna njihova porodica je u Lajkovcu (ne kaže se kojem), Jovanjdan.
–Jovanovići su iz Prilepa, Mitrovdan.
–Savići drugi su iz Pinosave kod Beograda, Aranđelovdan.
–Nikolići, otac došao iz Meljaka, Đurđevdan.
–Aleksići su iz Baćevca, Lučindan.
–Ilići „Erski“ su od Jeremića u Baćevcu, Đurđic.
–Živanovići su iz Rucke u Beogradskoj Posavini, Pantelijevdan.
–Stevanovići, majka dovela oca (svog muža, op. Milodan) iz Rucke, Đurđevdan.
–Jovanovići su iz Vranića, Nikoljdan.
–Jovanovići drugi su od Blagojevića u Maloj Moštanici, Aranđelovdan.
–Nedeljkovići su iz Vranića, Jovanjdan.
–Jovičići su iz Velikog Borka, Petrovdan.
–Spasojević, došao ženi u kuću iz Meljaka, Petrovdan.
–Matići su Cigani kovači, doselili se iz Male Moštanice u Beogradskoj Posavini, Nikoljdan.
IZVOR: „Šumadijska Kolubara“, Petar Ž. Petrović, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.
Komentari (0)