Poreklo prezimena, selo Prnjavor (Batočina)

Poreklo stanovništva sela Prnjavor, opština Batočina – Šumadijski okrug. Prema knjigama Todora Radivojevića „Lepenica“ i „Naselja u Lepenici“. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Polažaj sela.

-Prnjavor je na levoj strani potoka Mladenove Vode, koja izvire u vrhu sela ispod brda Raspada a utiče u Lepenicu pod imenom Raljevac. Od četiri seoske mahale samo je jedna, Kovanovićka (Kovanovići), nad samom rekom a ostale su dalje od nje na brdima, koja dele vodu Mladenovoj Vodi i Botunjskom Potoku.

Vode.

-Prnjavorci se služe uglavnom živom vodom sa svojih bunara od kojih su četiri vrlo jaka i mogu da podmire vodom celo selo. Ti su bunari: Vaganj – između Pavlovića i Stojkovića; Kladenac u Jovanetićima; Mladenova Voda u Kovanovićima i Sveti Izvor (Svetinja) kod manastira Grnčarice. Na ovaj poslednji dolaze bolesnici iz cele okoline da se vidaju od groznice i drugih bolesti, jer veruju u njegovu veliku lekovitost. Osim ovih bunara u selu imaju i četiri kopana đerma.
Mladenova Voda plavi imanja samo u Kovanićkoj Mali. Ostale mahale ne stradaju od poplava. Između njih su suve jaruge kojima teku povremeni potoci posle bujnih kiša. Od ovih potočića najjači je Vaganski, Duboki (ili Diboki, nečitko) i Česmin Potok.

Zemlje i šume.

-Ziratna zemlja je delom u selu između mahala a mnogo više van sela udaljeni čitav čas pešačkog hoda od krajnjih seoskih kuća.
Prnjavorski atar zauzima prostor veličine 696 hektara, a pored toga manastiru Grnčarici pripada imanje veličine 118 hektara – 65 pod šumama, 33 pod livadama, 15 pod njivama i 5 hektara pod utrinom. Od seoskog atara dolazi na ziratnu zemlju 661 hektara – njive 621 i livade 40, a na šume 31 hektar.
U ataru ovog sela svoja imanja imaju meštani Botunja i Nikšića. Prnjavorci imaju svoje njive u atarima Botunja i Nikšića.

Tip sela.

-Prnjavor, osim već pomenute Kovanovićke, se sastoji iz još tri mahale i to: Pavlovićka (Pavlovići), Stojkovićka (Stojkovići) i Jovanetićka (Jovanetići). Stojkovići i Jovanetići su pod brdom Osojem, koje odvaja ovo sela od Botunja. Mahale su međusobno na odstojanju do deset minuta pešakog hoda.

Ime selu.

-Prnjavor je dobio svoje ime stoga što je nastao na manastirskom zemljištu – prnjavoru. Mahale su nazvane po imenima njihovih glavnih rodova.

Starine u selu.

-Crkvina je na brdu Čukara u Kovanovićima predstavlja ostatke prvog hrama manastira Grnčarice.

Manastir Grnčarica.

-Narodnje predanje veli, da je ovaj manastir zadužbina srpskog kralja Dragutina i da je još u to doba bio podignut kraj Mladenovog Vode. Tu je sada pomenuta Crkvina na Čukari. Ne zna se kako se ovaj manastir zvao u to staro srpsko doba.
Kažu da je manastir bio na tom mestu i za vreme Kosovskog boja i da je dugo vremena posle toga premešten sa Mladenove Vode u brdo, na sklonitije mesto, da bi izbegao napade Turaka. Ovo je urađeno po savetu duhovnika Pahomija i po dopuštenju batočinskog Sulejman-paše.
Šta je bilo sa ovim manastirom u XVI, XVII i XVIII veku – ne zna se. Zna se samo da je u vreme Kočine Krajine manastir bio mnogo zapušten, skoro urušen. Svetinje su bile odnesene a likovi svetitelja unakažena-oskrnavljena.
Za vreme Krađorđevih ratova manastir je obnovljen po dopuštenju Fund-paše. To su navodno učinila tri brata, Grka, nemajući poroda a želeći da svoja imena ovekoveče. Kako su po zanimanju bili grnčari manastir je nazvan Grnčarica.
Manastir je udaljen od Kragujevca puna tri časa hoda a od Batočine nešto manje. On je desno od Kragujevačkog Druma, kada se ide od Kragujevca prema Batočini. Godine 1837. bio je mirska crkva a 1850. godine je preobraćen u manastir.
Hram je posvećen Svetom Ocu Nikolaju a sabor se kod njega skuplja svake godine na Veliku Gospojinu.
Ovaj manastir je unesen u pet karata do 1853. godine i to: u Ridlovu 1810. godine kao Germesariczo, u Kipertovu 1853. godine kao Grntscharitza; u Bugarskovu 1845. godine, Milenkovićevu 1850. godine i Dežardenovu 1858. godine kao Grnčarica.

Postanak sela i poreklo stanovništva.

-Po vremenu stvaranja ovo selo spada u grupu najmlađih lepeničkih naselja, jer je osnovano tek krajem 1815. ili početkom 1816. godine. Osnovalo ga je pet rodova: Pavlovići, Stojkovići, Jovanetići, Jovanovići i Jablanovići. Oni su dobegli ovamo počevši od kraja 1815. pa do 1820. godine. Danas imaju u selu 37 kuća, više od 4/7 od ukupnog broja kuća.
Prnjavor je uveden u Upisnik 1818. godine kao Grnčarica manastir, u Naznačeniu 1819. godine kao Grnčarica, u Popisniku 1822. godine kao Prnjavor grnčarički, kod Vuka u Danici 1827. godine kao Prnjavor, kod Pirha u Putovanju 1829. godine kao Prnjavor grnča (Prnjawor Grntschi) a u Gavrilovićevom rečniku 1846. godine kao Grnčarice manastira Prnjavorskog – po tadašnjem pravopisu.
Selo je uneto samo u jednu, Milenkovićevu kartu 1850. godine pod svojim pravim imenom.
Prnjavor je narastao poglavito novim doseljavanjima. Posle šest osnivačkih rodova, doseljenih u prvih pet godina od osnivanja sela, ovamo se doselilo još 13 rodova.
Stanovništvo je poreklom iz osam oblasti, najviše rodova je došlo iz Lepenice -7, iz Moravice -3, Osanice -3, Bosna -2 a po jedan rod je došao iz Timoka, Stare Srbije, Crne Gore i Bugarske.
U zbegove je došlo dva roda, na pustu zemlju -3, kao uljezi -7, kao sluge -3 a po jedan rod je došao na poziv prijatelja, kao majstor, na kupljeno imanje i kao dunđer.

Poreklo porodica.

Redni broj, prezime (ogranci), odakle su doseljeni, Krsna slava:

Doseljeni u periodu od 1815. do 1903. godine.

-1111, Pavlovići (Pavlovići, Ilići i Tanasijevići), Žučkovac (Moravica), Aranđelovdan.
-1124, Stojkovići (Stojkovići, Aksentijevići, Petrovići i Pavlovići), Žučkovac (Moravica), Đurđic.
-1153, Jovanovići (Stojkovići, Milivojevići i Stanojevići), Krivi Vir, Jovanjdan.
-1159, Jablanovići, Soko Banja, Stevanjdan.
-1203, Kovanovići, Prizren, Nikoljdan.
-1282, Ivanovići, Osat (Bosna), Nikoljdan.
-1329, Đorđevići, nepoznato (Botunje), Đurđic.
-1339, Milosavljevići, Komarice (Osanica) Đurđic.
-1358, Milićevići, Komarice (Osanica), Jovanjdan.
-1428, Božići, Bosna, Nikoljdan.
-1462, Kostići, nepoznato (Grbice), Nikoljdan.
-1508, Stojanovići, Trn (Bugarska), Aranđelovdan.
-1549, Paunovići, nepoznato (Cvetojevac), Pantelijevdan.
-1816, Milićevići, nepoznato (Jovanovac), Sv. Petka.
-1910, Srećkovići, nepoznato Brzan, Nikoljdan.
-1959, Milojevići, nepoznato (Lapovo), Nikoljdan.
-2025, Lazići, Bagrdan, Tomindan.
-2102, Popovići, nepoznato (Botunje), Jovanjdan.

Ostali podaci o selu.

-Prnjavor je 1903. godine imao 19 rodova sa 61 domom u kjome je živelo – prema popisu 1900. godine – 317 stanovnika. Na dan 31. decembra 1910. godine broj domova iznosio je 59 a broj stanovnika 338. Prema popsu od 31. januara 1921. godine u ovom selu je živelo 344 stanovnika.
Seoska crkva je manastir Grnčarice.
Groblje je bilo više manastira na Poljani u Pavlovićima.
Zavetina je Beli (vaskršnji) četvrtak a litija se nosi na Trojičku Belu Subotu.

IZVOR: Prema knjigama Todora Radivojevića „Lepenica“ i „Naselja u Lepenici“. Priredio saradnik Porekla Milodan.