Poreklo stanovništva sela Korman, Gradska opština Pivara, Grad Kragujevac – Šumadijski okrug. Prema knjigama Todora Radivojevića „Lepenica“ i „Naselja u Lepenici“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj naselja.
Korman je na obema stranama Jabučke Reke, koja utiče u Lepenicu sa desne strane naspram jovanovačke železničke stanice.
Vode.
Selo je bogato živom vodom. U njemu je 12 bunara-izvora među kojima su najglavniji: Crkvinski Bunar u Crkvini – Erski Kraj, Studenac u istom kraju, Ajdučka Voda na Kamencu, Buban u Bubnu, Stublina i Gojovski Bunar. Najjača je Ajdučka Voda, koja se drugačije zove Kamenca po mestu gde izbija. Potom dolazi Buban. Za vreme sušnih perioda kormanski izvori nemaju dovoljno vode, uz to su udaljeni od mnogih kuća te stoga meštani kopaju đermove, koji takođe u vreme suše skoro da nemaju vode. Ima ih ukupno 16.
Jabučka Reka plavi seoska imanja samo u Bubnu – njenom dolinskom delu. To biva retko od kada je korito očišćeno i upravljeno u Lepenicu. Crkvina i Bubanski Potok, na kojima su dva seoska kraja, Jelenac i Ćosin Potok, koji teku kroz kormanski atar ne štete imanja pri najvećim vodama. Za selo je najopasnija Lepenica, jer najčešće nadolazi, zasipa polja u ravni svoje doline i uništava sve useve, kada je dugo izlivena iz svog korita.
Zemlje i šume.
Ornice i livade delimično su u selu između krajeva, dalimično van sela do tri četvrti časa hod od krajnjih seoskih kuća. Livade su najbolje u Reci, Lepenici, Polju i Crkvinskoj Kosi. Šumarice pak najviše ima na Samaru i Bučini.
Kormanski atar ima u površini 731 hektara i to 736 ziratne zemlje – njive 731, liade 5 hektara i 40 ha šume sa utrinama od čega je 18, 3 u privatnom posedu. „Selska“ šuma je na Jezeru i Čukari, utrina je na Jezeru kod Anđelkove Kuće i Parničko uz Jabučku Reku.
Tip sela.
Selo ima tri kraja – Erski, Buban i Brđane. I jednu mahalu – Cigansku.
Erski Kraj zove se još i Lučinski a Brđanski – Brdo. Kroz selo vode krivudave ulice, te poprima tip drumskog naselja. Krajevi su sastavljeni od mahala, kojima meštani naziaju kućne grupe pojedinih rodova. U Erskom Kraju su mahale: Raketići, Stojkoići i Maksimovići. U Bubnu su: Pavlovići, Gajovići, Prvići, Jovanovići i Nikolići. U Brđanima: Ivkovići, Radovanovići i Milisavljevići.
Ime selu.
Ime selu nije nastalo je na današnjem mestu, doneli su ga prvi doseljenici Vukojičići i Nikolčići, koji su osnovali selo pre 115 godina. Oba roda su doseljena ovamo iz sela Kormana u srezu moravskom – neposredni levi sliv Binačke Morave.
Starine u selu.
Starine u ovom selu su Džidovsko Groblje o kome narod ništa ne zna osim imena. Ono se nalazi u Bubnu kod Druma, ispod Gajovskih kuća. Latinsko Groblje je više Erskog Kraja na Okurovoj Glavici pored seoskog puta a crkvina je u njegovoj blizini, u Bučini u Malom Potoku, koji se zbog nje naziva i Crkvinski. Oni su iz rimskog doba, što je potvrđeno po rimskom novcu, koji je ovde nalažen u priličnoj meri.
U Kormanu postoji Stari Drum, koji se mestimično održao još iz turskog doba. Na tursku vladavinu podsećaju i imana polja Turske Njive i Turske Livade.
Postanak sela i poreklo stanovništva.
Od prvih dvaju osnivački porodica, već pomenutih, Vukojičići su izumrli. Meštani računaju za osnivače, pored zaostalih Nikolčića još ovih 6 rodova, koji su došli jedni za drugima u kratkom vremenskom periodu u Korman. Raketiće, Stojkoviće, Prviće, Gajoviće, Milisavljeviće i Ivkoviće. Oni u selu imaju 69 domova ili skoro polovinu od ukupnog broja.
Među seoskim krajevima po stariini prvo mesto zauzima Buban, a uskoro za njim – u doba Kočine Krajine – osnovani su Brđani i Erski Kraj. Ciganska Mala je postala pre 35 godina, kada je naređeno da Cigani moraju prekinuti čergarski način života i nastaniti se na jednom mestu. Tada im je za naselje ustupljeno zemljište na kome je njihova mahala.
Korman je pravilno upisan u Upisnik 1818. godine, u Naznačenie 1819. godine i u Popisnik 1822. godine. Tako isto kod Vuka u Danici 1827. godine i Pirhovom Putovanju 1829. godine (Korman). U Gavrilovićevom Rečniku 1846. godine stoji, po tadašnjem pravopisu, Kormanđ.
Selo je raslo rađanjem i novim doseljavanjem. Za vreme Prvog ustanka dobilo je 6 rodova a posle 1815. godine 10 odova.
Kormanci su poreklom iz 12 oblasti. Najveći broj rodova -7 doseljen je iz Lepenice, Stare Srbije -3, Đetinje -3, Bugarske -2 a neposredni desni i levi sliv Biničke Morave, Župe, Starog Vlaha, Nišave, Osanice, Veternice i Jasenice – po jedan rod.
U Zbegove je dobeglo ovamo 13 rodova, kao uljezi -6 i kao doseljenici 4 roda.
Poreklo porodica.
Redni broj, prezime (ogranci), odakle su doseljeni, Krsna slava:
Doseljeni u periodu od 1788. do 1803. godine.
-283, Gajovići (Gajići, Đuričići, Jankovići i Srećkovići), Sjenica, Mratindan.
-399, Milisavljevići (Milenkovići, Milosavljevići, Pešići, Radojevići i Simići), Novi Pazar, Aranđelovdan.
-433, Nikolčići (Živanovići, Živkovići, Milanovići, Miloševići i Miljkovići), Korman (levi sliv Binačke Morave), Jovanjdan.
-464, Prvići (Milanovići i Todorovići), Trn (Bugarska), Nikoljdan.
-474, Raketići (Milijići, Jovanovići, Vujičići, Jankovići, Vučetići i Milanovići), Goričani (rudničko-trnavski okrug), Lučindan.
-515, Stojkovići (Nedeljkovići, Jovanovići i Rajkovići), Stubal (Župa), Aranđelovdan.
Doseljeni u periodu od 1804. do 1814. godine:
-629, Vulovići (Janićijevići), Užice, Pantelijevdan.
-738, Jovanovići (Aleksići i Jovanovići), Pirot, Aranđelovdan.
-795, Maksimovići (Masloševići, Stevanovići, Ilići, Pantići Radovanovići), Užice, Pantelijevdan.
-923, Pavlovići (Milićevići, Radomirovići i Filipovići), Brekovo (Gornja Moravica), Pantelijevdan.
-976, Radovanovići (Ilići, Lazarevići, Mijailovići i Radovanovići), Užice, Nikoljdan.
-1069, Todorovići, Vidin (Bugarska), Mratindan.
Doseljeni u periodu od 1831. do 1903. godine:
-1289, Uroševići, Komarice (Osanica), Aranđelovdan.
-1302, Radosavljevići (Milovanovići i Radosavljevići), Leskovac, Aranđelovdan.
-1542, Kostići, nepoznato (Vinjište), Mitrovdan.
-1591, Mijailovići, nepoznato (Cvetojevac), Jovanjdan.
-1612, Uroševići, nepoznato (Maršić), Aranđelovdan.
-1633, Zdravkovići (Milojevići), nepoznato (Maršić), Nikoljdan.
-1753, Gavrilovići, Kusadak (Jasenica), Mitrovdan i Lučindan.
-2244, Nedeljkovići (Romi) nepoznato poreklo, doseljeni 1868. godine, Nikoljdan.
-2246, Petrovići (Romi), nepoznato poreklo, doseljeni 1868. godine, Nikoljdan.
Ostali podaci o selu.
-U Kormanu su 1903. godine živela 23 roda u 121 kući sa 650 stanovnika. Ti su se brojevi 1910. godine povećali na 153 doma i 850 stanovnika da bi 1921. godine broj stanovnika opao na 797.
Seosko groblje je na Brdu u Brđanskom Kraju. Tu se ukopavaju sva tri kraja i Ciganska Mala.
Zavetina su Sv. Vrači letnji. Ciganska Mala preslavlja Đurđevdan. Litija se nosi na Beli (trojički) Četvrtak.
IZVOR: Prema knjigama Todora Radivojevića „Lepenica“ i „Naselja u Lepenici“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)