Poreklo stanovništva sela Šušeoka* ili Šušovka, opština Mionica. Prema knjizi Ljubomira Ljube Pavlovića „Kolubara i Podgorina“, prvo izdanje 1907. godine, najnovije izdanje 2011. godine – edicija „Koreni“ – JP Službeni glasnik i SANU. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.
*Nema sela u obema oblastima kome se ime različnije izgovaralo i pisalo od imena ovog sela. Seljaci iz okoline izgovaraju ime selu „Šušovka“ i „Šušoka“, a meštani više „Šušovka“. U spisku sela od 1737. godine zapisana je pod imenom Šušoka (Sussoka). Vuk u „Danici“ i M. Petrović u „Finansijama“ zapisali su ime Šušeoka. U popisima i ranijim i poznijim preovlađuje ime selu Šušeoka. Ali kako seljak ovog sela izgovara najčešće ime svome selu Šušovka, a kako se već uobičajilo pisati Šušeoka, mi smo našli pobuđeni da oba imena zadržimo, dajući prvenstvo književnom imenu Šušeoka.
Položaj sela.
Šušeoka je na desnoj obali Kolubare na plećima Bele Stene, gde se ista vrlo strmo spušta Kolubari. Bela je Stena pojedinim kratkim potočićima ispresecana na nakoliko omanjih bregova, čije su severne strane vrlo strmenite, gole, bele i iz daleka, pa zbog toga i nazvane ovim imenom. Bregovi su jednake visine, jednakog sastava i među njima su duboke, kratke i uske doline, kojima otiču omanji potočići, koji se cede iz pojedinih belostenskih spratova stena. Bregovi su plećati, osipaju se na severnoj strani a sa južne strane po plećima su kuće i njihove okućnice.
Izvora ima po padinama bregova. Glavniji su: Vidan, Pejića Bunar, Stublina, od kojih postaju veliki i jaki potočići, koji silaze pravo u Kolubaru i navodnjavaju kolubarsku ravan. Glavniji potoci su: Pejića Potok, koji silazi pored Crkvine, Srećkovića Potok, koji silazi od Srećkovića kuća i Stevanovića Potok, koji silazi sa Stučine.
Zemlje i šume.
Zemlje su u dolini reke Kolubare, ravne i vrlo rodne i osobito podesne za livade i pašnjake. Zemlje ima za sve vrste useva i one su vrlo podesne i za šumu, koja se gaji na više mesta oko Kolubare.
Šume je dosta u selu i od lisnatog drveta a ima je i za građu i za gorivo. Nikakvih zajednica nema.
Tip sela.
Šušeoka je selo razbijenog tipa. Seoske kuće su na 3 brega, te grade tri džemata: Mijiće, Tomiće i Srećkoviće. Na Beloj Steni, prvom bregu do Kolubare, su Tomići, na istok od njih, pri izvoru Pejića Potoka, Mijići, a na istok na Stučini Srećkovići. Džemati su udaljeni jedan od drugoga 300 do 700 metara. Na južnoj strani sela nalazi se nekoliko novijih seoskih kuća, poređanih jedna do druge, te liče na čaršiju i zovu se Čaršija. Kuće su po džematima na rastojanju od 30 do 70 metara, dokle u Čaršiji 10 do 20 metara.
U Tomićima su: Jankovići, Ilići, Rankovići, Spasojevići, Cvetkovići, Tomići, Stanići i Tadići.
U Mijićima su: Mihailovići (Mijići), Uroševići, Milisavljevvići i Antonijevići (Mijići).
U Srećkovićima su: Stevanovići, Srećkovići, Spasojevići, Pavlovići i Stojkovići.
U Čaršiji su: Jevtići, Matići, Spasojevići i Ostojići.
U Šušeoci su zadružne kuće: Stevanovića, Uroševića, Tomića, Jevtića, Milosavljevića i Stojkovića.
Podaci o selu.
Šušeoka je prema haračkim tefterima iz 1818. godine imala 26 domova sa 32 porodice i 79 haračkih ličnosti.
Prema popisu:
-1866. godine – 30 domova i 223 stanovnika.
-1874. godine – 29 domova i 233 stanovnika.
-1884. godine – 28 domova i 263 stanovnika.
-1890. godine – 37 domova i 294 stanovnika.
-1895. godine – 36 domova i 284 stanovnika.
-1900. godine – 35 domova i 301 stanovnika.
Godišnji priraštaj stanovnika jnj 2,16 a procentni 0,80%.
Ime selu.
Selu je bilo prvo ime Bogatić, pa se veli, da su ga Turci porobili i stanovništvo rasterali, te se sve, što nije izginulo i podavilo u Kolubari, iselilo u Ugrasku, Srem i druge severne srpske oblasti. Tom prilikom je razorena i crkva Sv. Trojice, koja je postojala u selu i od toga doba do danas nije niko ni pokušao da je obnovi.
Kad se selo zvalo Bogatić i kad je ovoga imena nestalo, ne zna se, samo se priča „davno, u tursko doba“. Selo je opet naseljeno i opet dobilo novo ime i nazvalo se Šutalići, da li po imenu porodice, koja se naselila ili po dogovoru, kako narodno predanje veli, da „šute“ kako Turci ne bi za njih saznali. Ali i za Šutaliće Turci doznadu pa ih porobe, popale i rasteraju, te se i ovi isele.
I za ovo ime Šutalići veli se da je bilo davno, u tursko doba. Dugo je opet, priča se, selo bilo nenaseljeno, pa se seoski spahija reši da naseli nekakve Šušovce (Šušoviće može biti) ozgo od Crne Gore i po njima se selo prozove Šušovci. Za Šušovce, priča se, da su bili jaka porodica, da su učesvovali u austrijskim ratovima, da su se iseljavali i da se njihova poslednja porodica zvala Pejići, koja je zamrla i očuvala spomen potoku, koji se zove Pejića Potok, i brdu, koje se zove Pejića Brdo i Pejića Strane, uz koje je u novije doba izveden sreski drum Valjevo-Mionica. Pejića je nestalo pre 60 godina, a današnje porodice doseljene su još ranije, dokle je bilo dosta starih porodica u selu. I ove su porodice primile ime Šušovci za ime selu, pa su ga docnije promenili u imena: Šušovka, Šušeoka i Šušoka, kako se i danas izgovara. Pa i ime Šušeoka nije novo već staro ime, jer ga nalazimo u spisku sela iz 1737. godine.
Starine u selu.
1. M. Đ. Milićević dokazuje da je srednjovekovni srpski gradić Bela Stena bio na Beloj Steni ovog sela. Stari gradić Bela Stena nije bio u ovom selu već na Beloj Steni u Krčmaru, gde su i danas očuvane gradske zidine i suvomeđine starog naselja,
2. Oni grobovi, što se pominju kod Milićevića, da su iskopani kad je put prosecan uz Belu Stenu, grobovi su starih naseljenika ovog sela. Bili su napušteni, pa se za njih nije znalo, te ih je pri osipanju brda voda iznosila i snosila. U Pejiića Potoku i danas su stara groblja i novija, pa kako se Bela Stena odronjava i srozava, često puta se i čitavi skeleti snose u dolinu potoka, te voda ih ili zadržžava po strani ili ih snosi čak do same Kolubare i rastura po ravnici i livadama.
3. U Pejića Potoku, po dnu sela, pri silasku potoka u ravan, nalaze se zidine od neke stare crkve, koje se zovu Crkvina. Narod drži da je crkva bila posvećena Sv. Trojici, s toga i danas svake godine na drugi dan Duhova čini molitvu na ovim zidinama i zidine su s toga ograđene i dobro očuvane i s oltarom u sredini.
Poreklo stanovništva i osnivanje sela.
U narodu ovog sela očuvan je spomen na ranija naselja ali samo u narodnim predanjima. Po ovim predanjima najstarije seoske porodice, kad se selo zvalo Bogatić, iseljene su ili pobijene od turske najezde i navale. Po istom predanju selo je naseljeno i po drugi put i nazvalo se Šutalići, ali si i te porodice pobijene i rasterane, te su selo naselile nove porodice Šušovci, po kojima je i selo nazvano. Porodice Šušovaca nema već su ostavile tragove svog života u imenima pojedinih mesta, kao Pejića Strane, Pejića Potok, Pejića Ade, koja su imena neizmenjena i do danas očuvana.
-Tomići, Jevtići, Jankovići, Ilići, Rankovići, Cvetkovići, Stanići i Tadići: na imanje zamrlih Šušovaca doselili su se Tomići, po predanju, iz Bratonožića u Crnioj Gori još u početku 17. veka.
Za Tomiće zna se da su vrlo stara porodica, da su doseljeni i da je onda, kad su se naselili u Šutalićima bilo starih Pejića, koji su zamrli ili se iselili. Tomića su potomci ostale gore navedene porodice, ima ih 15 kuća i slave Nikoljdan.
-Mijići, Uroševići i Milisavljevići: Za Tomićima doselili su se i pored njih naselili današnji Mijići. Mijići su doseljeni nekoliko godine posle Tomića, još dokle je bilo starih Pejića, i njihove su prve kuće bile na Pejića Brdu, pa se posle rasturili, a na brdu ostali samo današnji Mijići. Mijića je bilo prvo dve porodice i obe su doseljene odnekuda iz jugoistočne Hercegovine, bar kako vele oni sami za sebe. Nekad ih je bilo više i u Prvom ustanku bilo ih je više nego Tomića, ali su mnogi izumrli ili izginuči, počem su njihovi predstavnici uzimali živog učešća u ustancima, a mnogi su se 1813. godine iselili u austrijske zemlje, pa se i ne vratili na svoja stara ognjišta. Iz ove porodice je čuveni buljubaša a u Prvom ustanku i kapetan Gaja Petrović (po nekima Jevtić), koji je 1813. godine sa svojih 8 bratstvenika slavno pao u boju na Zasavici. Gajin sin Jevrem Gavrilović, bivši član Državnog Saveta i prosvetni dobrotvor, koji je umro bez potomaka. Mijića ima pod prezimenima: Mijići, Uroševići i Milisavljevići, ima ih 7 kuća i slave Aranđelovdan.
-Srećkovići i Stevanovići su doseljeni iz Brekova u Starom Vlahu od iste porodice Brekovića u Robajama, kamo su se docnije doselili. Srećkovići su se doselili posle austrijske okupacuije kao jaka i vrlo viđena porodica, te su i ovde rano izašli na glas. Iz ove porodice bilo je dosta junaka i činovnikka, pa ih i danas ima mnogo raseljenih po Srbiji pod istim prezimenom, ali samo kao činovnika. U selu se zovu još i Stevanovići, ima ih 6 kuća i slave Ilindan.
-Spasojevići, Pavlovići i Stojkovići. Spasojevići su potomci nekakvog Stojka, doseljenog pred Kočinu Krajinu iz okoline Novog Pazara u Staroj Srbiji. Stojko je bio sluga starih Srećkovića, pa su ga i naselili pored sebe i okućili, te od njega imamo Spasojeviće, Pavloviće i Stojkoviće u 6 kuća i slave Đurđevdan.
Skorašnji doseljenici u Čaršiju:
-Matići iz Zlatarića, sela ove oblasti, slave Stevanjdan.
-Spasojevići, doseljeni iz Maoča u Polimlju, slave Alimpijevdan.
-Ostojići, doseljeni iz sela Rovni u ovoj oblasti, slave Jovanjdan.
U Šušeoci ima 37 kuća od 7 porodica.
Zanimanje stanovništva.
Šušovljani se zanimaju zemljoradnjom i stočarstvom a uzgred i voćarstvom. Zemlje je dosta i daje bogate plodove, a od stoke gaje se osobitokonji i goveda. U ovom selu su najbolji konji u oblasti i gaje ih gotovo sve imućnije porodice u selu. Šušovljani ne uče zanate, kao što se i nikuda ne sele.
Pojedinosti u selu.
Šušeoka je sastavni deo Paunske opštine u Srezu kolubarskom. Sudnica i crkva je u Paunama a škola u Stučini, u Đurđevcu. Groblje je u Pejića Potoku i zajedničko za celo selo. Seoska je preslava Trojice.
IZVOR: Ljubomir Pavlović, “Kolubara i Podgorina”. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.
Komentari (0)