Poreklo stanovništva sela Žabar, grad Šabac. Prema antropogeografskim ispitivanjima 1947, 1948. i 1949. godine “Šabačka Posavina i Pocerina“ Vojislava S. Radovanovića. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić.
Gornja i Dojna mala sela Žabara podeljene su praznim prostorom od 300 do 400 metara, a spojene putem niz ivicu kose.
U Gornjoj mali žive vode: Ivanovac kraj Crne Bare, 100 m naviše, i Bunarine, malo dalje. Otoka reke Dobrave do Žabara zove se Crna Bara; preko Livade je Dobrava u ataru Vučevice i Kujavice. Granica atara je Crna Bara.
Selo nema vodenice. Bile dve male vodenice ispod Salaša (mesto zvano prema Cerovcu ne znaju zašto se zove tako iz turskog vremena naziv). Dole bile još dve, jedna „Mala” i jedna zvana Velika ispod Turskog Brda (gde se sad buši za naftu).
Dolapi su na Crnoj Bari, oko 15; na Dobravi dva dolapa. Prvi dolap bioĐurića dolap na Crnoj Bari pre 60 godina. Zatim Brkića-Tanasića dolap, od pre 55 godina, a posle sve više. Dolap traje 5-6 godina sa krpežom, najviše 10 godina, pa se opet krpi i menja, opet sve iznova. Dolape su im doneli „Bugari” od njih naučili da ih prave. Novi tip dolapa, „na krstove” izmislio Borisav Milošević, seljak, a bavi se i kolarstvom, iz Žabara, iz Gornje male. Prvi takav dolap bio Radosava Miloševića pre 15-16 godina napravljen napravio ga Borisav. Takav tip dolapa je i ove godine napravljen: dolap Živka Tomića.
Seoska preslava je na prvi dan Duhova, na Trojice. Staro središte sela kod Lipe, zvano Vodica, jeste u sredini Gornje male. Tu stara lipa „od Cara Lazara”; imala dva metra u prečniku, sad samo krajevi ostali, a srednji deo drveta propao.
Staro i današnje groblje je pod Dojnom malom. Tursko groblje bilo u Dojnoj mali, ispod Stankovića. Ispod današnjeg seoskog groblja je Tursko brdo, zvano Stražarnica. Ima priča da kuga kad je naišla, došla do Kujavice, i blizu do Žabara, pa se tamo „u vrela udavila” („tamo je kosti ostavila! ”).
U Gornjoj mali, na ranijem imanju Popovića danas u posedu Damjanovića ima grob popa Živka, koji je služio kad je bila crkva kormanskau Žarkovači, pre podizanja oridske crkve. Bila je to stara crkva daščara, u šumi. A ta Žarkovača se prozvala „čerez Žarka ’ajduka”, iz vremena Mišara i pop i ajduk. Žarkovača je ispod Adžinice, oko 200 metara od džade beogradske. Od familije popa Živka su Popovići I sad samo jedna kuća i Familije.
Gornja mala (idući odozgo):
Mitrovići (5 k., Jovanjdan). Mitrov otac Čedomir (poginuo u ratu 1915), a deda Vilip došao iz Miličinice, iz Podgorine; tri brata rođena došla: Vilip, Dobren i Ivan. Ovde se naselili bila šuma, pustinja.
Popovići I -Đedići (1 k., Alimpije). Familija pomenutog popa Živka iz Karađorđeva ustanka. Pop bio treći brat Miloša i Tanasija iz CrneGore.
Miloševići (17 k., Alimpije). Milošev (58 god.) čukunđed Miloš on se doselio iz Crne Gore, sa ženom Đurđijom prezivali se Pantelić. Tu, posred sela, Miloš došao s bratom Tanasijom. Od Miloša Miloševići, a od Tanasija Tanasići, zvani Brkići, a od trećeg brata, popa Živka Popovići!
Tanasići I, zvani Brkšći (8 k., Alimpija). Bili jedna familija sa Miloševićima i Popovićima I. Svi iz Crne Gore.
Popovići II (6 k., Alimpija). Živojinov (59 god.) otac Cvetko (umro 1914, živeo 75 god.) a deda Marko; deda uzet u kuću Popovića I, Trivuna. Marko došao iz Bosne, pre 100 godina.
Damjanovići, zvani Dakići (3 k., Alimpija). Stari doseljenidi, posle Babića možda. Nema priče da su doseljeni ne znaju poreklo.
Kneževići (2 k., Alimpije). 1 Stari doseljenici, posle Babića. Ne znaju poreklo.
Babići (3 k., Aranđelovdan). Najstarija familija oni prvo doseljeni. Misle da su iz Crne Gore.
Pantelići-Čaldići (8 k., Aranđelovdan). Dragutinov (60 god.) čukunded doseljen, ne znaju odakle. Oni najstariji uz Babiće, pored Marića.
Bogojevići (2 k., Nikoljdan). Marinkov (18 god) pradeda Blagoje; doseljeni, ne znaju odakle.
Simići, zvani Cvejići (5 k., Nikoljdan). Doseljeni, ne zna se odakle. 1 k. odseljena u Šabac.
Kačarevići (2 k., Nikoljdan). Aksentijev (46 god.) čukundeda Živko on sa Mišara, iz vremena borbi. Došli pre više od 100 godina. Ovde prozvani Kedžići (nadimak). I sad u Mišaru ista familija.
Matići I (4 k., Nikoljdan). Dušanov (48 god.) pradeda Milovan došao, ne zna se odakle.
Matići II (6 k., Aranđelovdan). Andrijin (68god.) deda Marko, a pradeda ne znaju mu ime prezivao se Čobić; on doseljen od Pecke, u doba knjaza Miloša.
Božić Krstivoj (1 k., Jovanjdan). Iz Kujavice 1929. kao kovač došao; na drumu valjevskom.
Bošković Tihomir (1 k., Mitrovdan). Iz Male Vranjske, pre 18 godina, kao kolar; i on na drumu valjevskom.
Marković Krsta (1 k., Ćurđevdan). Od Srebrenice, iz sela Osredak, 1942. kao izbeglica. Njegov brat Nikola u Šapcu, radi u ”Zorki”. Ima familiju u starom selu.
Dojna Mala:
Đurići I (4 k., Đurđevdan). Doseljeni, ne znaju poreklo.
Stankovići I (8 k., Lazareva subota). Poreklo nepoznato. Iz preka.
Stankovići II (6 k ., Lazareva subota). Bili sa Stankovićima I jedna familija. Razdvojili se pre 100 godina u dva kraja iste male. Stari doseljenici iz preka, ne zna se odakle. Dve kuće još se ne uzimaju.
Đurići II (4 k., Markovdan). Poreklo nepoznato.
Vidaković Vasilije (1 k., Markovdan po ženi). Iz Jalovika 1934. u Đuriće II, ušao u kuću .
Stepanovići zvani Majnići (3 k., 1 Stepanjdan treći dan Božića). Poreklo nepoznato.
Isakovići (15 k., Stepanjdan). Došli iz preka, preko Save.
Lazarevići (2 k., Nikoljdan). Poreklo nepoznato.
Nešići (2 k., 1 Lazareva subota). Ne znaju poreklo. Doseljeni iz preka kada i Stankovići Ii II posle ŠZ.
Tanasići II zvani Tatići (5k., Alimpije). Vasilijin (50 god.) pradeda Nikola. Ne znaju dalje poreklo.
Andrići (2 k., Alimpija). Rafajlov (62 god.) pradeda Andrija. Ne zna se poreklo.
Marići (5 k., Đurđic). Smatraju se kao najstarija familija. Ne zna se poreklo.
Tomići (9 k., Đurđevdan). Poreklo nepoznato.
Jankovići zvani Radići. (1 k., Ćurćevdan). Nepoznato poreklo.
Cigani su na tri mesta. U Gornjoj mali na jednom mestu, a u Dojnoj mali na dva mesta.
Musići, prekršteni Mitrovići (8 k., Velika Gospojina). U Gornjoj mali 3 k. a u Dojnoj mali 5 kuća. Slave otkako su se udomili napravili kuće. Pre toga, do 1918. bili čergari. Gurbeti, govore ciganski. Korpari i džambasi.
IZVOR: Vojislav S. Radovanović, ŠABAČKA POSAVINA I POCERINA – Antropogeografska ispitivanja; iz terenskih beležnica građu priredila MILJANA RADOVANOVIĆ, 1994. (strana 80-83), priredio saradnik portala POREKLO Vojislav Ananić
7. decembar 2018. u 09:28
Vojislav Ananić
Žabar
Današnje selo Žabar j e 1533. zajedno sa selom Ravnaja sačinjavalo timar zvorničkog mustahfiza Jusufa iz Kruševca od 1.700 akči.
Time su spomenuta sva sela koja su 1548. pripadala sandžak begovom hasu. Ali taj se has uskoro znatno povećao. Nove promjene u pogledu raspodjele hasova na području zvorničkog sandžaka dogodile su se 19. maja 1550. kada je carskom odredbom kasaba Šabac sa 11 derbendžijskih sela te nahije izdvojena iz carskog hasa i data kao has sandžakbegu. Tom odlukom carski has se u toj nahiji znajno smanjio i obuhvatao je samo tri sela, dok se has sandžakbegov povećao na 19 sela te obuhvatao i kasabu Šabac. Promjene su nastale i u drugim nahijama u korist sandžakbegovog hasa. Tako s u znatni dijelovi nhija: Visora, Jasenica, Nenavišta, Srebrenika i Koraja takođe izdvojeni iz carskog hasa i pripojeni hasu zvorničkog sandžakbega Mehmed-bega, kako se to vidi iz naknadnih bilježaka u defteru iz 1548. Istom odredbom je naređeno da se i hasovi požeškog sandžakbega Ali-bega u nahijama: Sokolu, Srebreniku, Visorima, Nenavištu, Zavgšu i Jasenicama, kao i hasovi nikopoljskog ssndžakbega Mustafa-bega u nahiji Brveniku pripoje hasu zvorničkog sandžakbega.
Te česte promjene u raspodjeli hasova i timara dolazile su kao posljedica osvajanja novih oblasti i širenja osmanske države. Tako su carski hasovi dobivali velike domene u novoosvojenim zemljama, a smanjivali se u izvjesnim ranijim sandžacima u korist timara; zeameta ili hasova sandžakbega dotičnog sandžaka kao što je ovdje slučaj.
Izvor: Grad Šabac i njegova nahija u prvoj polovini XVI vijeka, Adem Handžić, knjiga 1.