Poreklo prezimena, selo Mali Borak (Lajkovac)

Poreklo stanovništva sela Mali Borak, opština Lajkovac. Iz knjige LAJKOVAČKA TAMNAVA U PROŠLOSTI – Poreklo stanovništva, prof. Vojislava Miljanića. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan. 

Položaj sela

Nalazi se na levoj obali reke Kolubare. Graniči se sa istoka Cvetovcem, odnosno rekom Kolubarom, sa severa Kalenićem, odnosno rečicom Kladnicom, sa zapada Radljevom i na jugu sa Skobaljem. Za one, koji ne poznaju te prostore nalazi se preko Kolubare u odnosu ne Velike Crljene, op. Milodan.

Kuće su im bile ne samo na strani, nego i u dolini Kolubare.

Selo je dobilo ime, najverovatnije, po šumi, koja se nalazila u tom prostoru.

Po državnom popisu podanika, koji je izvršila austrijska uprava 1717. godine, popisan je Boreta(?) sa dva podanika.

Pripada mu dolina Kolubare, čija nadmorska visina ne prelazi 93 metra. Iznad Kolubare, a idući na zapad, nalazi se blaga kosa, čija nadmorska visina dostiže jedva 118 metara. Zajedno sa susednim selom Skobalj deli Aluge, koje su nekada bile prekrivene šumom a danas su šume iskrčene i pretvorene u obradivo zemljište.

Selo je razbijenog tipa. Prvobitno naselje formiralo se duboko u unutrašnjosti na mestu gde se nekada nalazilo naselje, pa se potom širilo ka kolubarskoj kosi a kasnije i u dolinu Kolubare što je jedinstven slučaj u Lajkovačkoj Tamnavi.

Zahvaljujući širenju kopova PD RB (REIK) Kolubara, konkretno kopa Tamnava „Istok“ skoro celo selo je u poslednjih 30-tak godina raseljeno.

U popisu iz 1863. godine, pored ostalog, popisana je i kuća primitelnog suda sa apsom i dva koša, dve njive opštinske od kojih je jedna na teritoriji susednog Skobalja a druga u Malom Borku od dva pluga.

Po popisu od 31. marta 1991. godine, selo je imalo 528 stanovnika, 212 stanova, 170 domaćinstava od čega 147 poljoprivrednih gazdinstava.

Napominjem da je, te 1991. godine, deo sela bliži reci Kolubari dobrim delom bio iseljen, op. Milodan.

Poreklo stanovništva i osnivanje sela

Po državnom popisu podanika, kako je već rečeno, koji je izvršila austrougarska uprava 1717. godine, popisan je Borak sa 2 podanika. Smatra se da su to bili Jevrosimovići i Ciglići, da bi ovi drugi kasnije pripali Skobalju. Za Jevrosimoviće se jedino zna da su stara porodica. Slave Sv. Nikolu.

Napomena: U ovoj knjizi se ovo selo naziva Borak. Budući da se u opštini Barajevo nalazi selo Veliki Borak ovo selo (koje opisujemo) se odvajkada naziva Mali Borak te mi nije jasno zašto je pisac ove knjige „skratio“ zvaničan naziv ovog sela, op. Milodan.

U prvoj polovini 18. veka doselili su se u Mali Borak Ćiprijanci, odnosno Panići. „U Borak su iz Ćiprova (Bugarska) došli Stojan i njegova baba Mitra“, kako piše na njihovom belegu. Stojan nije imao dece pa je za života usvojio Panu i njegovu ženu Stanu iz Riđana. Stana i Pana imali su pet sinova: Teofila, Iliju, Stevana, Stepana i Pavla. Pavle je umro mlad pa je na njegovo mesto Pana usinio Pavla Radakovića iz Barzilovice: Potomci Panini, pored Panića i Ćiprijanića prezivaju se još po imenu njegovih sinova.

U Paniće-Ćiprijaniće spadaju: Aškovići, Todosijevići, Milinkovići, Živkovići 1, Vukovići, Milosavljevići, Uroševići, Spasojevići, Andrići, Markovići, Stepanovići, Damjanovići, Ivankovići, Jeremići, Ilići 1, Mitrovići, Todorovići i Rankovići.

Potomci Pavla Radakovića su: Pavlovići, Petronijevići, Petrovići i Matići.

U drugoj polovini 18. veka doselili su se: Radići, Mihailovići-Radovanovići i Babići.

Radići su se doselili iz Bele Krajine, iz Bosne. Slave Sv. Trifuna. U Radiće spadaju: Radići, Gajići, Krstići, Ilići 2 i Jovanovići.

Mihailovići-Radovanovići doselili su se iz Golupca, kolubarski srez i slave Sv. Luku. U Mihailoviće-Radovanoviće spadaju: Mihailovići, Radovanovići i Živkovići 2.

Babići su se doselili iz Donje Bukovice. Slave Sv. Nikolu.

U 19. veku doselili su se: Nedeljkovići, Đurići, Vasiljevići, Atanackovići, Pavlovići 2 i Spasojevići.

Nedeljkovići su se doselili iz Prilepa (Makedonija), slave Sv. Nikolu.

Đurići su došli iz Osata iz Bosne. Slave Sv. Đurđa.

Vasiljevići su se doselili iz Vragočice i došli su na ženino imanje. Slave Sv. Đurđa.

Atanackovići vode poreklo iz Pričevića kod Valjeva. Slave Sv. Nikolu.

Pavlovići slave Sv. Nikolu.

Spasojevići 2 su se doselili iz Pričevića.

Početkom prošlog veka, posle Prvog svetskog rata doselili su se Simići iz Beomuževića. Kupili su plac od 9 hektara zemlje od Ljubomira Andrića. Slave Sv. Đurđa.

Najnoviji doseljenici su: Markovići, Filipovići, Tomići, Batakovići, Damjanovići, Simovići i Maksimovići.

Markovići su došli iz Bosne 1956. godine, Slave Alimpijevdan.

Filipovići su se doselili iz Jaketića (Bosna) 1955. godine. Slave Sv. Nikolu.

Đurići su se prizetili kod Damjanovići.

Tomići su se doselili iz Ojkovice kod Nove varoši 1958. godine.

Batakovići su došli iz Kokinog Broda. Kupili su kuću od Milorada Ilića.

Iz Kokinog Broda doselili su se i Damjanovići.

Simovići su došli sa Zlatibora 1960. godine, a Maksimovići iz Bosne.

IZVOR: LAJKOVAČKA TAMNAVA U PROŠLOSTI – Poreklo stanovništva, prof. Vojislav Miljanić. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.